Murat Muratoğlu:
Kitleleri bir arada tutmak için tek çare daha fazla otoriterleşme… Yan etkisi? Hızlı fakirleşme…Komünizmden çıkıp özgürlüğün tadını almış bir halkın hürriyetlerini kısma denemesi bir yerde patlayacak.
Bütün dünyayı karşınıza alıp eğitimli bir halka bunu “değerli yalnızlık” diye açıklayarak yutturamazsınız. Onu ancak biz yutarız.
Rusya başına etkisi uzun yıllar sürecek bir bela aldı. Bunu ben düşünüyorum da onlar düşünemiyorlar mı? Düşünemiyorlar demek ki! Yoksa kim yapar böyle ahmakça bir hareketi?
Zira ellerinde zengin doğal kaynaklarıyla, çok kaliteli eğitmen ve bilim insanı ordusuna sahip olan bir ülke 30 yıldır ekonomik olarak aynı yerde sayıyorsa bir sıkıntı, bir eksiklik var demektir. Sorun her ne kadar birileri toz kondurmasa da yönetimdedir.
Rusya ne kadar dayanacak?
Savaş mecbur kalmadıkça çok büyük lükstür. Maliyetinin altından kalkmak her ülkenin harcı değildir. Hele ekonominiz çok kuvvetli değilse bile bile ladestir. Üzerine bir de uluslararası bir yaptırım yerseniz unu, suyu, şekeri hazır ediniz. Ekonomin helvasını kavurmaları elzemdir.
Rusya’ya yönelik finansal yaptırımlar arasında atom bombası sayılabilecek SWIFT sistemine erişim yasaklaması geniş çaplı yürürlüğe girdi.
SWIFT, dünyanın en yaygın bankalar arası para transfer sistemi… Mal alıyorsun bedelini SWIFT ile yolluyorsun. Mal satıyorsun SWIFT ile parayı alıyorsun. Yurtdışında bir otele rezervasyon yapıyorsun. Akreditif açıyorsun. Teminat yatırıyorsun. Ülke içerisinde dahi dövizini bir başka bankaya gönderirken SWIFT kullanıyorsun.
Şimdi işler Rusya için hiç de kolay olmayacak. Yavaşlayacak, zaman zaman duracak.
Bunun yanında Rus Merkez Bankası’nın, ekonomik şoku engellemek için döviz rezervlerini kullanmasına engel olunması kararı alındı. Bu bile rezervlerin üçte ikisinin yani yaklaşık 400 milyar doların dondurulması anlamını taşıyor.
Neler olabileceğini anlatmaktansa elimizde olmuşu var. İran… Uygulanan ambargo neticesinde SWIFT ve dolar kullanımına ilişkin engellemeler sonucu ihracatının büyük ölçüde kısıtlanması ile birlikte ithalatı da darbe yedi. Dış ticareti durma noktasına geldi.
Petrol ihracat gelirlerinin neredeyse yarısını ve dış ticaretinin yüzde 30’unu bu yüzden kaybetti. Ülke çok ağır krize girdi.
Amerika, Avrupa Birliği, İngiltere ve Kanada, ilk etapta bazı Rusya bankalarının SWIFT erişimine engel koydu. Bir bankayı yaptırım dışında bıraktı. Gazprombank yani doğalgaz satan Gazprom’un iştiraki.
Şimdilik Rusya’dan gaz tedariki ve karşılığında döviz transferi devam edecek. Küçük bankaların sisteme erişimi sürecek. Büyük bankalar küçülecek. Nitekim bu durum bile Rusya’nın finansal sisteminin ağır darbe yemesi demek.
Rusya kısa vadede yaptırımları atlatabilecek güçte… Döviz ve altın rezervlerini savaşa göre ayarlayıp güçlendirdi. Yabancı yatırımcıların payı önemsenmeyecek kadar düşük düzeyde…
İyi de hazıra dağ dayanmaz. Maliyetler öyle bir artacak ki birkaç haftaya insanların yaşamlarını etkilemeye başlayacak. Fatura tabii ki yönetime çıkacak. Bakalım ne kadar dayanacak?
En etkili silah
Ekonomi aynı zamanda bir savaş aracıdır. Rakibin politik ve askeri gücünü zayıflatmak için kullanışlı bir aparattır. Amaç karşı tarafı istenilen anlaşmaya zorlamaktır, hizaya sokmaktır.
Geçmişe gittiğinizde ekonomilerin, devletlerin kaderlerini çizdiğine şahit olabilirsiniz. Nitekim Gazi Mustafa Kemal Atatürk bir söylevinde “Türk tarihi incelenirse bütün yükselme ve gerileme sebeplerinin bir ekonomi meselesinden başka bir şey olmadığı anlaşılır” sözleriyle hikayeyi özetlemiştir.
Aynı bağlamda Sovyetler Birliği de örnektir… Bugün Almanya’nın ortasından duvar geçmiyorsa, Doğu, Batı’ya katılmışsa, sebebi ekonomik olarak diz çökmeleridir.
