Cumhuriyet
Aykut Küçükkaya
28 Haziran 2017 Çarşamba
Bu da İSPARK tezgâhı
Otopark görevlilerininin fiş kesmekte kullandığı el terminallerinde ‘sistem dışı’ işlem yaptılar, sisteme düşmeyen otopark bedeli birilerinin cebine girdi. Vurgunun 90 milyon TL’ye ulaştığı iddia ediliyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) en önemli şirketlerinden İSPARK’ta (İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ) “ikinci Akbil skandalı” yaşanıyor. İBB iştiraki İSPARK’ta “otopark ücreti ödeyen yurttaşlara verilen fişlerin silinmesiyle” milyonlarca liralık vurgun yapıldığı belirlendi. Mayıs ayında kurum içinde yürütülen gizli soruşturma kapsamında en az 48 ayrı el terminalinde yolsuzluk yapıldığı tespit edilirken; 5-26 Mayıs 2017 tarihleri arasında 27 otopark görevlisinin iş akdi feshedildi. Mayıs ayındaki fesihlerin ardından bu ay başında da kurumda bazı üst düzey yöneticilerin görev yerleri değiştirildi. “Son yılların en büyük yolsuzluk olayıyla karşı karşıyayız” diyerek İSPARK’ta yaşananları özetleyen CHP’li meclis üyesi Tarık Balyalı, İBB Başkanı Kadir Topbaş ile İSPARK yönetimini istifaya davet etti. Balyalı, “Bu kayıt dışı ortamın yaratılmasına sebep olan üst düzey yöneticilerden görevden alınan var mıdır?” diye sordu. Konuyla ilgili İSPARK yönetimine gönderdiğimiz sorularımız ise yanıtsız kaldı. İSPARK yönetimine 10 gün önce yönelttiğimiz “Konuyla ilgili savcılığa suç duyurusunda bulunulacak mı” sorumuz hâlâ yanıt bekliyor.
Geçen ay patlak verdi
Skandal bir ay önce Mayıs 2017’de patlak verdi. İSPARK otoparklarında onlarca el terminalinde usulsüzlük saptandı. Çok sayıda görevli kendilerine ücret ödeyen yurttaşların fişlerini daha sonra silmek ve bu parayı zimmetlerine geçirmekle suçlandı. İSPARK çalışanlarının üyesi olduğu Hizmetİş Sendikası’na personelin karıştığı yolsuzluk iddiasıyla ilgili bilgi verildi. Sendikanın da bilgisi dahilinde mayıs ayı içerisinde 27 görevlinin iş akdi feshedildi.
Olay nasıl yaşandı?
Cumhuriyet’in kurum içerisinden edindiği bilgiye göre otopark görevlilerinin kullandığı el terminalleri iki türlü çalışıyor: ‘Onlinesistem içi’ ve ‘offline-sistem dışı’… Siz aracınızı park ettiğinizde bu terminallerden fiş kesiliyor ve paranız alınıyor. İşte bu noktada kullanılan iki türlü el terminali devreye giriyor. Bunlardan ilki yeni nesil ödeme kaydedici cihaz. İSPARK bu cihazlara yeni yeni geçiyor. Bu terminaller sadece online çalışıyor. Siz parayı verdikten sonra kesilen fiş sisteme giriliyor ve fiş daha sonradan imha edilemiyor. Maliye bütün işlemler için bu cihazı zorunlu kılıyor. Ancak çok sayıda terminalde ısrarla eski nesil el terminalleri kullanılıyor. Offline terminallerde yurttaşlara mali değeri olmayan bir fiş veriliyor. Yolsuzluk da zaten bu noktada başlıyor. Offline çalışma sırasında kesilen fişler bazı çalışanlar tarafından siliniyor ve bu paralar İSPARK’ın hesapları yerine zimmete geçiriliyor. İSPARK yönetiminin yasaya rağmen yeni nesil el terminallerine geçmemesi de buna bağlanıyor. Çünkü yeni nesil cihazlarda fiş silinemiyor. Bu olayın uzun bir süredir devam ettiği; iddialara göre 90 milyon TL’ye ulaşan bir vurgun yapıldığı önü sürülüyor.
‘Organize yolsuzluk’: Bu sorular yanıt bekliyor
İBB’de İSPARK’la ilgili verdiği soru önergeleriyle tanınan CHP’li meclis üyesi Tarık Balyalı, Cumhuriyet aracılığıyla onlarca soru işareti belirledi. Konuyu İBB’de gündeme getireceklerini söyleyen Balyalı yanıt bekleyen soruları şöyle sıraladı:
-Para tahsilatı yapanlara neden Maliye’nin herkesi zorunlu tuttuğu ödeme kaydedici cihazlardan verilmedi?
-Çok sayıda kişinin karıştığı ve son derece organize bir yolsuzluk. İstanbul halkının geçen yıllar içerisinde kaç milyon lirası yok olmuştur? Bu yolsuzluğa kaç kişi karışmıştır?
-İSPARK’ın mali yapısının bozulmasında bu yaşanan yolsuzluğun etkisi nedir?
-El terminallerinde offline yani sistem dışı çalışma yetkisi neden vardır?
-Bugüne kadar bu terminallerin sistem dışı çalışıp çalışmadığı neden kontrol edilmemiştir? Edildiyse silinen fişler nasıl fark edilmemiştir?
-İSPARK çalışanlara fiş silme yetkisi vermemiştir. Personelin bu fişleri kendi becerileriyle sildiği iddia ediliryorsa el terminallerinin kontrolü neden yapılmadı?
-El terminallerinin bakım, onarım ve denetimiyle ilgili olanlar hakkında bugüne kadar hangi işlemler yapılmıştır? Bu kişiler hakkında soruşturma yapılmış mıdır?
-Offline çalışan terminallerdeki fişler ‘admin’ yani merkez şifreleri kullanılarak silinebilir mi? Admin şifreleri kullanılarak silinen fişler var mıdır?
-El terminallerini kontrol eden merkez şifreleri ve kullanıcılarıyla ilgili bağımsız kuruluşlarca herhangi bir denetim yapılmış mıdır?
-Bugüne kadar bu yolsuzluğu fark edemeyen ve bu kayıt dışı ortamın yaratılmasına sebep olan üst düzey yöneticilerden görevden alınan var mıdır?
-Bu yolsuzluk meselesinin ortaya çıktığı tarihlerde ve sonrasında yapılan üst düzey yer değiştirmelerin gerekçeleri nelerdir?
-Yolsuzluğa bulaştığını kabul edenlerin savcılığa sevk işlemleri neden zamanında yani kurum soruşturmasından hemen sonra yapılmamıştır?
-İSPARK neden son bir yıl öncesine kadar günlük yapılan tahsilatları kurumsal bir firmaya tahsil ettirmemiş de kendi elemanları aracılığıyla bu paraları tahsil etmiştir?
İSPARK’TAN AÇIKLAMA: DAVA YOLUYLA TAHSİL EDİLECEK
Haberimiz üzerine bir açıklama yapan İSPARK’tan açıklama yapıldı.
İSPARK’tan yapılan açıklamada şöyle denildi: “İSPAK’ın İstanbul genelinde 250 civarında cadde ve sokakta, 227 noktada açık ve katlı otoparklar ile hizmet sunuyor. Toplamda bin 700 personel müşterilerden para tahsilatı yapmaktadır. Bu personellerin tamamı günlük olarak denetime tabi tutulmaktadır. Yapılan denetimlerde 21 personelin online çalışan cihazların teknik müdahale ile GPRS bağlantılarını kestikleri tespit edilmiştir. Sözkonusu 21 personelin iş akitleri feshedilmiştir. Teknik incelemeler sonucu personelin suiistimal ettiği rakam 819 bin liradır. Personelin silmeye çalıştığı tüm veriler merkezi veri tabanında kayıtlıdır. Şirketin uğradığı zararın tamamı ilgili şahıslardan dava yoluyla tahsil edilecektir.”
Akbil neydi?
Bir dönem İstanbul ulaşımında kullanılan AKBİL, elektronik ortamda veriler silinerek yapılan ve kamuoyunda büyük yankı yaratan 1990’lı yılların büyük yolsuzluk davasıydı. Dönemin CHP İl Başkanı Mehmet Bölük ve Doç. Dr. Berk Üstündağ’ın AKBİL sisteminde kalpazanlık yapıldığı iddiasıyla Sarıyer Cumhuriyet Savcılığı’na yapılan suç duyurusu üzerine dava açılmış; Tayyip Erdoğan’la birlikte Ali Müfit Gürtuna ve 30’un üzerinde belediye bürokratı yargılanmıştı. Davada Erdoğan’ın avukatlığını sonradan bakanlıklar üstlenen Hayati Yazıcı yapmıştı. Karardan önceki duruşmalardan birinde dönemin Üsküdar 2. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı; şimdinin Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, tansiyonu yükseldiği için bayılmıştı. Savcının Erdoğan hakkında 14 yıl hapis istediği Akbil davasında mahkeme sanıklar hakkında beraat kararı verdi. Erdoğan milletvekili seçildiği için onun dosyası ayrıldı.
Cumhuriyet
Aykut Küçükkaya
30 Haziran 2017 Cuma,
İSPARK vurgun hattı
İSPARK ’taki vurgunun detayları ortaya çıkıyor. Soruşturma dosyasına göre vurgunun yapıldığı el terminalleri çoğunlukla Avrupa yakasında. Vurgun hattında Eminönü, Maçka, Çırağan Sarayı yol üstü, Beşiktaş Kadastro önü ve Ataköy Atrium gibi noktalar bulunuyor. Cumhuriyet’in dün duyurduğu “İSPARK’taki fiş vurgunu” skandalına ilişkin İSPARK’tan da açıklama yapıldı. Açıklamada, şimdiye kadar 21 personelin iş akitlerinin feshedildiği ve haklarında dava açılacağı duyuruldu. İSPARK’a göre yolsuzluk miktarı 819 bin TL.
İstanbul’un AKP’nin elinde adeta yağmalanan, hırpalanan bir kent haline döndüğünü belirten CHP’li Barış Yarkadaş “Başta İBB Başkanı Kadir Topbaş olmak üzere olayda ihmali, kusuru olan tüm yöneticilerin istifa etmesi gerekli. Böyle bir yolsuzluğun üzerinde oturamazlar. Bu yolsuzlukların üstünü örtemezler. Yolsuzluğu sonuna kadar takip edeceğiz” dedi. İSPARK 21 personelin iş akitlerinin feshedildiğini; haklarında dava açılacağını duyurdu. İSPARK’ın açıklamasına göre 819 bin TL’lik bir yolsuzluk yapılmış.
Cumhuriyet ikinci Akbil skandalını dün ‘Bu da İSPARK tezgâhı-İSPARK’ta fiş vurgunu’ başlığıyla kamuoyuna duyurdu. İBB iştiraki İSPARK’ta “otopark ücreti ödeyen yurttaşlara verilen fişlerin silinmesiyle” milyonlarca liralık vurgun yapıldığı belirlendi. Mayıs ayında kurum içinde yürütülen gizli soruşturma kapsamında İSPARK’ın açıklamasına göre 21 otopark görevlisinin iş akdi feshedildi. Edinilen bilgiye göre mayıs ayındaki fesihlerin ardından bu ay başında da kurumda bazı üst düzey yöneticilerin görev yerleri değiştirildi.
Soruşturma dosyasında yer alan bilgilere göre iş akitleri feshedilen otopark görevlileri yoğunlukla Avrupa yakasında görevli. İşten çıkartılan personel listesinde Etiler’den Ataköy’e kadar Avrupa yakasındaki birçok otoparkta görevli olan personel bulunuyor. İşte vurgunun yapıldığı el terminalleri özetle şöyle: “Eminönü, Şişli Maçka, Çırağan Sarayı yol üstü, Beşiktaş Kadastro önü, Karaköy, Emirgan cep, Mimar Sinan Camii otoparkı, Ataköy Atrium, Pierloti Caddesi, Ataşehir Ihlamur Sokak, Zeynep Kamil Hastanesi önü…”
SKANDAL MECLİS’E TAŞINDI
CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, İSPARK’ta yaşanan skandalı TBMM’ye taşıdı; İBB Başkanı Kadir Topbaş’ı istifaya çağırdı. Başbakan Binali Yıldırım’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Yarkadaş, “Yolsuzluğa bulaşanların savcılığa sevk işlemleri neden zamanında yapılmamıştır?” diye sordu. Yarkadaş İSPARK’ta yaşanan büyük vurgunu, “Bu yolsuzluk bize 2000’li yılların başında patlak veren AKBİL skandalını hatırlattı. Aradan 15 yıl geçti ama yolsuzlukta, yöntemi de değişmedi” sözleriyle değerlendirdi. Başbakan Yıldırım’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren CHP’li Yarkadaş, şu soruları yöneltti:
* İSPARK’ın mali yapısının bozulmasında bu yaşanan yolsuzluğun etkisi nedir?
* Bugüne kadar bu yolsuzluğu fark edemeyen ve bu kayıt dışı ortamın yaratılmasına sebep olan üst düzey yöneticilerden görevden alınan var mıdır?
* Bu yolsuzluk meselesinin ortaya çıktığı tarihlerde ve sonrasında yapılan üst düzey yer değiştirmelerin gerekçeleri nelerdir?
* Yolsuzluğa bulaştığını kabul edenlerin savcılığa sevk işlemleri neden zamanında yani kurum soruşturmasından hemen sonra yapılmamıştır?
YÜZDE 1’İN ALTINDA KÂR!
Balyalı: Son 3 yıllık ciro araştırılsın
İBB’de İSPARK’la ilgili verdiği soru önergeleriyle tanınan CHP’li Meclis Üyesi Tarık Balyalı 2014-2015-2016 yıllarında 700 milyondan fazla ciro yapan ancak yüzde 1’den az kar eden son 3 yıllık cirosunun araştırılması gerektiğini söyledi. Balyalı 3 yıllık tabloyu resmi rakamlarla şöyle özetledi:
* 2014: 199 milyon ciro… 1 milyon yedi yüz yetmiş sekiz bin TL faaliyet zararı. 2 milyon lira vergi öncesi kâr. Vergi öncesi kârı yüzde 1.
* 2015: 233 milyon TL ciro… 1 milyon otuz bir bin TL faaliyet zararı. 938 bin TL vergi öncesi kar. 2015 vergi öncesi karı yalnızca binde 4 civarında.
* 2016: 271 milyon TL ciro… 691 bin TL faaliyet karı. 3 milyon 107 bin vergi öncesi kârı. 2016 vergi öncesi kârı yalnızca yüzde 1 seviyesinde. Balyalı son 3 yılın bilançosunu, “İSPARK’ın asıl iştigal konusu otopark işletmeciliği. İSPARK İstanbul’da çoğunlukla yolları kiraya veriyor. Burada ne maliyeti var? Sadece eleman. O zaman bu kadar çok ciro yapan ve sadece bir elemanı olan kira gideri bile olmayan bir şirket nasıl olur da otopark işletmeciliğinden zarar eder. Hiç inandırıcı değil. Şirketler sene içerisinde asıl iştigal konuları dışında da gelir elde edebilir. Mesela banka da parası vardır faiz alır, döviz mevduatı vardır kur farkı kazanır, demirbaşı vardır satar kâr ya da zarar elde eder. Muhasebe tekniği açısından bütün giderler toplanıp çıkartılır sonunda şirketin o yıl için vergi öncesi kârı ortaya çıkar. İSPARK bilançolarda görüldüğü gibi çok düşük karlılıklarda kalmış. İSPARK’ta bu tür yolsuzluklar olmasa ve o fişler doğru biçimde kesilip hesaplara intikal etseydi şirket daha ciddi kâr edip oradan ciddi vergiler ödeyecekti.
Şimdi bu işin vergi kaçağı bölümü de var ve onu ayrıca ele almak lazım” sözleriyle değerlendirdi.
İSPARK KAMUOYUNA AÇIKLAMA YAPTI
‘21 personel çıkartıldı; hepsine dava açılacak’
İSPARK (İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ) Cumhuriyet’in dün kamuoyuna duyurduğu skandalla ilgili yazılı bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada 21 personelin iş akitlerinin feshedildiği ve haklarında dava açılacağı belirtildi. Açıklamaya göre 819 bin TL’lik bir yolsuzluk yapılmış.
İSPARK, yapılan denetimlerde 21 personelin online çalışan cihazlara teknik müdahale ile GPRS bağlantılarının kesildiği tespit edildiği belirtilip, personelin silmeye çalıştığı tüm verilerin merkezi veri tabanına kayıtlı olduğu ve şirketin uğradığı zararın tamamının ilgili şahıslardan dava yoluyla tahsil edileceğini bildirdi. İSPARK’tan yapılan açıklamada şöyle denildi:
“İSPARK (İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ) İstanbul genelinde 250 civarında cadde ve sokakta, 227 noktada açık ve katlı otoparklar ile hizmet sunmaktadır. Toplamda 1700 personel müşterilerden para tahsilatı yapmaktadır. Bu personellerin tamamı günlük olarak denetime tabi tutulmaktadır.
Yapılan denetimlerde 21 personelin online çalışan cihazların teknik müdahale ile GPRS bağlantılarını kestikleri tespit edilmiştir. Söz konusu 21 personelin iş akitleri feshedilmiştir. Teknik incelemeler sonucu personelin suiistimal ettiği rakam 819 bin TL’dir. Personelin silmeye çalıştığı tüm veriler merkezi veri tabanında kayıtlıdır. Şirketin uğradığı zararın tamamı ilgili şahıslardan dava yoluyla tahsil edilecektir.”
Cumhuriyet
Aykut Küçükkaya
01 Temmuz 2017
Bu vurgun bizi aşar
İSPARK’ta işten atılanlar Cumhuriyet’e konuştu. Kendilerinin kurban edildiğini söyleyen işçilere göre yolsuzluğun boyutu çok daha büyük.
Cumhuriyet’in kamuoyuna duyurduğu ikinci Akbil “İSPARK’taki fiş vurgunu” skandalı büyüyor. İSPARK’ın (İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ) ‘suiistimal yaptığı’ gerekçesiyle işten çıkarttığı 21 otopark görevlisinin arasında bulunan isimler, haberimizin ardından kurumun yolsuzluk miktarı olarak açıkladığı “819 bin TL’yi” komik buldu. “Bizim yaptığımız işlemlerin aynısının fazlasını içeride yapabiliyorlar. Benim haberim olmadan cihaza araç girişi, araç çıkışı, fiş keser, fiş çıkarır, borca gönderir. Her şeyi yapabilirler” diyerek İSPARK yönetimini hedef alan işten çıkartılan İSPARK görevlileri, “Biz de AK Partiliyiz. İster istemez AK Partili olmak zorundayız zaten bu kurumda. Siyasi bir kurum. Yolsuzluğu Başbakanlığa, Cumhurbaşkanlığı’na, BİMER’e hepsine yazdık. Şimdi personele yıkmaya çalışıyorlar. Hiçbiri dikkate almadı. 2 müdürün yerini değiştirdin. 21 tane adamı çıkarttın. Olayın üzerini kapattın. Bilgi işlemden müdahale edildi. İçeriden müdahaleyle bu işleri saha personeline yıktılar. Siz teknik servisin bildiği bir şifreyi kırmışsınız diyorlar. Biz bu şifreyi kırdıysak siz neredeydiniz? Bize 16 haneli bir şifreden bahsediyorlar. Biz bunu nasıl kıracağız? Biz hacker mıyız” diye sordular.
‘Biz nelere tanığız?’
“ ATM’ciler var. AKP’den göndermiş, teşkilat göndermiş. Şirkete gelmeden para alıyorlar. Sahada göremezsiniz. Sadece çizelgelerde görürsünüz” itirafında bulunan personel, ortaya çıkan tabloyu, “Biz nelere tanığız, biz size söylesek. Ooo. Anlatıyoruz, anlatıyoruz ama bizi İSPARK geri işe almayacak. Çünkü mahkemelik olduk. İSPARK yönetimi sütten çıkmış ak kaşık mı? Sistem takibi yapanlar, veri üzerinden takip yapmadılar mı? Personel bunu yapıyorken siz neredeydiniz” diye özetledi.
‘Sadece Odakule yapar’
İSPARK’ın 3 yılda yaptığı 700 milyonluk cirodan sadece yüzde 1’in altında kâr yaptığını haberimizden öğrendiklerini söyleyen otopark görevlileri, “O kârı sadece TRT Odakule’deki park yapar. Günlük 30, 40 bin TL cirosu var. Sebze halinin bir günlük cirosu 60, 70 bin lira. Bir yıla vurduğunda rakamı siz hesap edin. Orada çalıştırsan personel, elektrik-su başka gider yok” diyerek kurumun mali tablosunu kendi bakış açılarıyla bu sözlerle değerlendirdi.
VAHİM İTİRAFLAR
‘10 bin TL’lik borcu bin liraya siliyorlar’
İBB iştiraki İSPARK’ta “otopark ücreti ödeyen yurttaşlara verilen fişlerin silinmesiyle” vurgun yapıldığı belirlenmişti. Mayıs ayında kurum içinde yürütülen gizli soruşturma kapsamında İSPARK haberlerimizin ardından “21 otopark görevlisinin iş akdini feshedildiğini” ve “dava açılacağını” açıkladı. Edinilen bilgiye göre mayıs ayındaki fesihlerin ardından haziran ayında da kurumda bazı üst düzey yöneticilerin görev yerleri değiştirildi. Soruşturma dosyasında yer alan bilgilere göre iş akitleri feshedilen otopark görevlileri yoğunlukla Avrupa yakasında görevliydi. Cumhuriyet vurgun nedeniyle işten çıkartılan 4 otopark görevlisiyle buluştu. İSPARK’tan çıkartılan isimlerden ikisi hem konuşmayı hem de yüzleri gözükmeden fotoğraflarını çekmeyi kabul etti. İşte davalar öncesi sorularımıza yanıt veren iki otopark görevlisinin ‘vurgun üzerine’ anlattıkları:
Olayın üstünü örttüler
Sahadaki personele yıktılar her şeyi. İçeride bir genel müdür yardımcısı, onun görevi başka pozisyona verildi. Bir müdürü de marinaya çektiler. Olayın üstünü örttüler.
İSKİ-İSPARK borç siliyorlar
Bize bu makineler 2008 yılında geldi, Kore malı. Offline -sistem dışı- çalışıyor. İçeriden müdahale yüzde yüz. Biz sonradan öğrendik bunu. İSKİ’de çalışan biri ile İSPARK’ta çalışan biri birbirlerinin borcunu siliyormuş. O onun su borcunu diğeri, plakaya yazılan borcu. Birbirlerinin borçlarını siliyorlarmış. Öyle bir sistem var ki makinede silmeye açık.
Veriler nasıl siliniyor?
Bize diyorlar ki şifreyle girdiniz, şifreyi kırdınız. Bilgi işleme düşmüyor mu bu ikaz? Düşüyor, e niye takip etmiyorsunuz o zaman? ‘Biz o kadar personel var nasıl takip edelim’ diyorlar. E o zaman siz niye maaş alıyorsunuz? Orada lafı kesiyorlar. Diyorlar ki saha personeli yapmış. Üst elemanlar var. Bunların hiçbiri mi takip etmedi? Fiş vermedim, plakasını attım diyelim hiç mi bir tane şikâyet olmadı. O da yok. Veriler var diyorlar. E veriye müdahale eden sizsiniz. İstediğiniz zaman giriş yapan, istediğiniz zaman çıkış yapan. Ben sizin plakanıza hep borç yaptım. Mesela 5 bin oldu arayıp diyorsunuz ki benim 5 bin borcum var, indirim yapın. O diyor ki ‘500 lira vereyim sil’. Sizi herhangi bir personele yönlediriyorlar. Sistem içinde borcunuz 500 liraya siliniyor. 10 bin liralık borcu bin liraya kapatabiliyorlar. Plakanız, adresiniz sabit. Bize diyorlar ki bu aracın sahibi kim? İşte diyoruz Ali Bey, dükkânı şu. Gidip fotoğrafını çekiyorlar. Noterden tebligat yazıyorlar. İSPARK’a borcun var…
Poşetle para aldılar Tutanak yok
800 bin lira çok komik bir rakam
Bu para hiçbir şey değil. Bu çok komik bir rakam. Siz benim şefim olsanız şu lokasyonun cirosunu bilirsiniz az çok. Ben size her gün eksik versem hiç mi fark etmezsiniz? Diyorlar ki müşteriden para almışsınız. Fiş kesmişsiniz. Veriyi silmişsiniz. Denetimim var. Hadi diyelim ki sildim bu denetimde gözükmeyecek mi? Plakalar çıkmayacak mı? Ona ne malum. Sadece veriye bağlı olarak bizi suçladılar, itham ettiler. Görgü tanığı veya bir şeye dayandırmadılar.
Poşetle para aldılar
Makineler 2008’de geldi… Makinenin dışında da illegal yollarla para alan bizzat şahitlerimiz var. Mesela sebze hali, 2008 yılında açıldı orası. Sistem falan yok. Sarı patates fişler var. Müşteriye verirsiniz. Çıkış saatinde personel ona göre para alır. Personel parayı topluyor. Hale geliyorlar ne kadar ciro yaptıysan poşetlerle parayı alıyorlar. Tutanak yok… Parayı alıp şirkete gidiyorlar. 2009-2010’a kadar sürdü. Sonra kameralı sistem geldi. Ondan sonra düzen değişti. Ciro tavan yaptı.
EL TERMİNALLERİ MÜDAHALEYE AÇIK
Kullandığımız el terminalleri müdahaleye açık bir makine. Güvenliğini şirket sağlaması lazım. İstanbul genelindeki bütün makinelere dışarıdan müdahale olabiliyor. Merkez Z raporuna kadar 300 lira mı istiyor, tamam 300 lira veriyoruz. Fazla para zaten bize kalır. Ama fazla istediklerinde gene vermek zorundayız. İçeride makinelere müdahale edebiliyorlar. Makine kapalıyken bile içeriden silebiliyorlar. Makineleri çıkartabiliyorlar. İkaz geliyor neden müdahale etmiyorsunuz? diye sorduk. Personel çok, makine sayısı çok diyorlar. Bir oldu, iki oldu, 3’te niye müdahale etmedin? Yüzlerce sinyal gitmiştir iki senede.
Denetimin bu işte parmağı var
Her şeyi personele yıkmışlar. Öyle lokasyonlar var ki denetim için mesaj atmışlar, ‘benim adıma rapor’ yap diye. Kendi şifresini gönderiyor onun yerine rapor alıyor. Denetimin de bu işte parmağı var. Son bir senedir bankaya yatmıyor, para kurye gelip alıyor. Senin cironu banka ve maliye göreceği için bunu kabul etmediler. Yeni nesil araçlar fazla yerde kullanılmıyor. Pilot bölgesi yapmışlar. Yeni nesiller en fazla 10 tanedir şu an…
Kendine rant sağlıyor personel
Makinelerin çok açıkları vardı. Versiyonla o açığı kapatıyorlardı. Mesala o da vurgun sayılır. Biz de yaptık, yapmadık değil. Bu olay değil ama başka bir olaydan bahsediyorum. Fiş kesiliyor. Tam fiş keserken reset düğmesi var makinenin yanında ona basıldığı zaman müşteriye fiş kesilmiş ama sistemin alt tabakasına düşüyor. Buna sonra versiyonla düzelttiler ama bu parayı bize geri getirin demediler. Bu olayı nasıl bize yıktılar? Bir de bunu bütün İSPARK çalışanları yapmıştır sahada çalışan. 2013-2014’e kadar reset olayları vardı. Kendine biraz rant sağlıyorsun orada personel olarak.
İSPARK’ta OHAL: Çalışana sus
Cumhuriyet’in haberlerinin ardından çalışanlara ‘kurumda olağanüstü hal ilan ettik. Maliye, MASAK, Sayıştay’ın gözü üzerimizde. Rabbim yardımcımız olsun’ mesajı atıldı.
Cumhuriyet’in kamuoyuna duyurduğu ikinci Akbil “İSPARK’taki fiş vurgunu” skandalı kurumun üst düzey yöneticileri arasında panik yarattı. İSPARK’ın (İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ) ‘suiistimal yaptığı’ gerekçesiyle işten çıkarttığı 21 otopark görevlisinin arasında bulunan isimlerden bazılarının gazetemize konuşmasının ardından kurumda ‘olağanüstü hal ilan’ edildi. İSPARK’ın üst yönetimi yaptığı toplantıların ardından müdür ve şefler aracılığıyla sahadaki çalışanlara ‘kurumda olağanüstü hal ilan ettik. Maliye, MASAK, Sayıştay’ın gözü üzerimizde. 5 TL’lik usulsüz ücret tahsilatı bile iş akdi feshi ile sonuçlanacak. Rabbim yardımcımız olsun’ mesajı atıldı. Kurumda vurgunla ilgili konuşma yasağı da getirildiği de öğrenildi.
İBB iştiraki İSPARK’ta “otopark ücreti ödeyen yurttaşlara verilen fişlerin silinmesiyle” vurgun yapıldığı belirlenmişti. Mayıs ayında kurum içinde yürütülen gizli soruşturma kapsamında İSPARK haberlerimizin ardından “21 otopark görevlisinin iş akdinin feshedildiği” ve “dava açılacağı” açıklandı. Edinilen bilgiye göre mayıs ayındaki fesihlerin ardından haziran ayında da kurumda bazı üst düzey yöneticilerin görev yerleri değiştirildi. Soruşturma dosyasında yer alan bilgilere göre iş akitleri feshedilen otopark görevlileri yoğunlukla Avrupa yakasında görevliydi. Cumhuriyet’in skandalı kamuoyuna duyurmasının ardından işten çıkartılan 4 otopark görevlisiyle yaptığımız görüşmede; işten çıkarılan isimler vurgunun boyutlarının çok büyük olduğunu belirterek ‘esas vurgunu biz yapmadık. Bu vurgun bizi aşar’ diyerek üst yönetimi işaret etmişti. İşten çıkarılan isimler, ‘Cumhuriyet yolsuzluğu yazmasaydı vurgunun üzerini örteceklerdi’ demişti.
Haberlerimiz üzerine İSPARK’ta bölge müdürlerinin de katılımıyla toplantılar yapıldı. Kurumda yolsuzlukla ilgili kimsenin konuşmaması istenirken, müdür ve şefler aracılığıyla sahadaki görevlilere mesajlar atıldı. Bir mesajda aynen, ‘Arkadaşlar, Malum yaptığımız toplantıda şirketimizde olağanüstü hal ilan edildiğini ve denetimlerin artarak devam edeceğini belirtmiştim. Bu minvalde çıkan haberlerin de etkisiyle Maliye, Masak , Sayıştay gibi kurumların gözü üzerimizde olduğu aşikâr. Hal böyleyken alan sorumluları vasıtasıyla tüm personele bundan böyle, yapılacak 5 TL’lik usulsüz ücret tahsilatının bile iş akdinin feshi ile sonuçlanacağını bildirin. Herkes iyi niyetiyle çalışsın inşallah Rabbim yardımcımız olsun…’ denildi.
‘İSPARK bağımsız denetime tutulmalı’
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde İSPARK’la ilgili verdiği önergelerle tanınan CHP’li Meclis Üyesi Tarık Balyalı, dün gazetemizde manşetten ‘Bu vurgun bizi aşar’ başlığıyla yayımlanan işten atılan İSPARK işçilerinin açıklamalarını şöyle değerlendirdi:
Meseleye dışarıdan baktığınızda İSPARK’ın yolsuzluğu kabul ederken verdiği cevaplarla yaşananların arasında çok ciddi çelişkiler olduğunu görüyorsunuz. İSPARK’ta çalışıp herhangi bir yolsuzluğa bulaşmayan herkese saygımız var. Ancak en alttan en yukarıya kadar İSPARK’ın tamamı bağımsız bir denetime tutulmalı. Sorumluların hepsi yargı önüne çıkartılmalı. İstanbul halkının İBB iştiraki olması nedeniyle güvenerek ödediği otopark ücretlerini zimmetine geçirenler hakkındaki işlemler ivedi bir biçimde yapılmalı. Bu yaşananlardan sonra İSPARK Genel Müdürü derhal istifa etmelidir. Bu yolsuzluğun peşini bırakmayacağımızı başta İSPARK’ı yönetenler olmak üzere herkes bilmeli. Bu skandalın üstünü örtemeyecekler…
Cumhuriyet
Aykut Küçükkaya
02 Temmuz 2017
İSPARK skandalında akla ‘zarar’ rakamlar
Cumhuriyet’in kamuoyuna duyurduğu “İSPARK’taki fiş vurgunu”nun boyutları daha da büyüyor. Avrupa yakasının 3. bölgesinde İSPARK toplam “95 otopark” işletiyor fakat bu otoparklardan 55’inin geçen yıl zarar ettiği kayıt altına alınmış. Kurumun resmi tablosuna göre bazı otoparkların zararları yüzbinlerce lira tutuyor.
Cumhuriyet’in kamuoyuna duyurduğu ikinci Akbil “İSPARK’taki fiş vurgunu” skandalında “kâr – zarar” tablosu, “vurgunun boyutlarının daha büyük” olduğunu gösteriyor. Avrupa yakasının 3. bölgesinde İSPARK toplam “95 otopark” işletiyor. Bu otoparklardan 55’i 2016 yılında zarar yapmış. Bazı otoparkların zararları yüz binlerce lira tutuyor. Yalnızca 40 otopark kâr ederken bazı otoparklarda kârın “1000 lira gibi” küçük rakamlarla gösterilmesi dikkat çekiyor.
Ne olmuştu?
İBB iştiraki İSPARK’ta “otopark ücreti ödeyen yurttaşlara verilen fişlerin silinmesiyle” vurgun yapıldığı belirlenmişti. İSPARK haberlerimizin ardından “21 otopark görevlisinin iş akdinin feshedildiğini” ve “dava açılacağını” açıkladı. Edinilen bilgiye göre mayıs ayındaki fesihlerin ardından haziran ayında da kurumda bazı üst düzey yöneticilerin görev yerleri değiştirildi. Soruşturma dosyasında yer alan bilgilere göre iş akitleri feshedilen otopark görevlileri yoğunlukla Avrupa yakasında görevliydi. Cumhuriyet’in skandalı kamuoyuna duyurmasının ardından işten çıkarılan 4 otopark görevlisiyle yaptığımız görüşmede; işten çıkarılan isimler vurgunun boyutlarının çok büyük olduğunu belirterek “Esas vurgunu biz yapmadık. Bu vurgun bizi aşar” diyerek üst yönetimi işaret etmişti. İşten çıkarılan isimler, “Cumhuriyet yolsuzluğu yazmasaydı vurgunun üzerini örteceklerdi” demişti.
2016 yılının bilançosu
2014 – 2016 yılında 700 milyon lira ciro eden ancak karı yüzde 1’in altında gerçekleşen İSPARK’ın 2016 yılında 95 otoparkla ilgili kâr – zarar tablosu yolsuzluk nedeniyle işten atılan personelin “Bu vurgun bizi aşar” söylemini doğrular nitelikte. Kurumun resmi tablosuna göre Sultanahmet Meydanı’ndan Yenikapı’ya kadar önemli noktalardaki otoparkların büyük bölümünün geçen yılı zararla kapattığı görülüyor. Kâr yapan otoparklarda ise 1000 lira gibi yine işten atılan personelin anlatımıyla “komik rakamlar” göze çarpıyor.
