El Niño, iklim değişikliği değil, kuraklığın anahtarı
Araştırmalara göre “El Niño” Panama Kanalı’nın çalışmasını derinden etkiledi. Yağmur yağışlarının azlığı nedeniyle Panama Kanalı İdaresi kanaldan geçen gemilerin sayısını ve boyutunu kısıtladı.
Bilim insanları Çarşamba günü yaptığı açıklamada, iklim değişikliği değil, El Niño olarak bilinen iklim olgusunun, geçen yıl Panama Kanalı’nda gemi taşımacılığını aksatan düşük yağışların önemli bir nedeni olduğunu söyledi.
Uluslararası bilim adamlarından oluşan bir ekip, Orta Pasifik’te dünya çapında havayı değiştiren doğal bir ısınma olan El Niño’nun, Panama’nın geçen yılın yağmur mevsiminde aldığı düşük yağış olasılığını iki katına çıkardığını buldu.
Bu kuruluk, Panama Kanalı’na tatlı su besleyen ve Orta Amerika ülkesinin yarısından fazlasına içme suyu sağlayan rezervuardaki su seviyelerini düşürdü.
Dünya Hava Durumu Attribution grubu, yağış seviyelerini mevcut ısınmanın olmadığı simüle edilmiş bir dünya için iklim modelleriyle karşılaştırdıktan sonra, Orta Amerika ülkesinin alışılmadık derecede kurak muson mevsiminin ana nedeninin insan kaynaklı iklim değişikliği olmadığı sonucuna vardı.
Çalışma henüz hakemli bir bilimsel dergide yayınlanmadı ancak bilimsel olarak kabul edilen teknikleri takip ediyor ve geçmişteki bu tür çalışmalar sıklıkla aylar sonra yayınlandı.
Araştırmada yer almayan Brown Üniversitesi’nden iklim bilimci Kim Cobb, “Doğal değişkenlik, birçok aşırılığın ortaya çıkmasında kritik bir rol oynuyor” dedi. “Bu, iklim değişikliğinin her zaman çözüm olmadığının önemli bir hatırlatıcısıdır.”
Geçen yıl Panama’da ne oldu?
Panama, 2023’te tarihteki en kurak yıllarından birini yaşadı ve Mayıs-Aralık yağmur sezonunun sekiz ayının yedisinde ortalamanın altında yağış aldı.
Sonuç olarak, Panama Kanalı İdaresi, kanalın ana hidrolojik rezervi olan Gatun Gölü’ndeki düşük su seviyeleri nedeniyle geçen Haziran ayından bu yana Panama Kanalı’ndan geçen gemilerin sayısını ve boyutunu kısıtladı. Küresel nakliye hâlâ kesintiye uğruyor.
Kargo gemileri Panama Kanalı’ndan geçmek için beklerken fırtına
bulutları tepelerinde toplanıyor. AP Fotoğrafı/Arnulfo Franco
İklim değişikliğinin bir rolü olup olmadığını test etmek için bilim adamlarından oluşan ekip, bölgedeki yağışları tespit edecek kadar hassas bilgisayar simülasyonlarıyla hava durumu verilerini analiz etti. Bu tür modeller, sanayi öncesi çağlardan bu yana mevcut 1,2 santigrat derecelik ısınmanın olmadığı bir dünyayı simüle ediyor ve fosil yakıt kaynaklı ısınmanın olmadığı bir dünyada yağış eksikliğinin ne kadar muhtemel olacağını gösteriyor.
İklim modelleri, Panama’nın geçen yıl yaşadığı kuraklığa benzer bir eğilim göstermiyor. Aslında pek çok model, kömür, petrol ve doğal gazın yakılmasıyla ortaya çıkan karbondioksit ve metan emisyonlarından kaynaklanan iklim değişikliği nedeniyle bölgede daha yağışlı bir eğilim gösteriyor.
El Niño’nun yağışlar üzerinde nasıl bir etkisi oldu?
Bu arada analiz, El Niño’nun 2023 yağışlarını yaklaşık yüzde 8 oranında azalttığını ve Panama’nın hava olaylarının etkisi olmadan bu kadar kuru bir yağmur mevsimi yaşamasının pek olası olmadığını gösterdi. Araştırmacılar, bölgedeki su talebinin artmasının açığı daha da kötüleştirdiğini söyledi.
Londra Imperial College’dan araştırmacı ve çalışmanın yazarlarından biri olan Clair Barnes, grubun 65 meteoroloji istasyonundan toplanan 140 yılı aşkın yağış kayıtlarını kullandığını söyledi. Bu bir “istatistikçinin rüyası” dedi.
İlişkilendirme çalışma ekibini koordine eden Imperial College’dan iklim bilimci Friederike Otto, “Dolayısıyla El Niño’nun düşük yağışa neden olduğundan oldukça eminiz” dedi.
Dünya Hava Durumu İlişkilendirme grubu, büyük ölçüde aşırı hava olayının arkasında iklim değişikliğinin olup olmadığını belirlemenin çok uzun sürmesinden kaynaklanan hayal kırıklığı nedeniyle 2015 yılında kuruldu.
İlişkilendirme bilimi kapsamında onlarınki gibi çalışmalar, iklim değişikliğinden önce ve sonra belirli bir olayın gerçekleşme olasılığını ve küresel ısınmanın bu değişikliğin yoğunluğunu etkileyip etkilemediğini belirlemek için gerçek dünyadaki hava durumu gözlemlerini ve bilgisayar modellemesini kullanıyor.
By Euronews Green with AP
