Taraflar ne diyor?
Rusya, güdümlü füzelere sahip Karadeniz donanması sancak gemisi Moskva Kruvazörünün battığını kabul etmiştir. Moskova’ya göre Moskva savaş gemisi cephanenin ateşlenmesine neden olan nedeni açıklanmayan bir yangın nedeniyle limana çekilirken Karadeniz’in dalgalı sularında alabora olarak batmıştır. Rusya bu açıklama öncesinde 500’den fazla mürettebatın savaş gemisinden tahliye edildiğini açıklamıştır.
Karadeniz’e gömülen güdümlü füzelerle donatılmış Moskva Kruvazörü Haziran 2021’de İstanbul’da seyir halinde görülürken. Füzeyle vurulduğu iddia edilen 600 feet uzunluğundaki savaş gemisi, olay meydana geldiğinde Odessa’nın 60 kilometre açıklarındadır.
Ukrayna tarafı ise Moskva savaş gemisini en az bir adet Neptune gemisavar füzesi ile vurduğunu ve kruvazörün batmasına bunun neden olduğunu iddia etmektedir. Neptune gemisavar füzesi Ukrayna’nın Luch Tasarım Bürosu tarafından tasarlanıp geliştirilen bir gemisavar füze sistemidir.
Neptune sistemi nedir?
Sesten yavaş Neptune sistemi, eski Sovyet Kh-35 gemisavar füzesinin elektronik sistemleri iyileştirilmiş ve en az 200 mil menzile sahip bir versiyonudur. Ukrayna’da ilk kez geçtiğimiz yıl hizmete sokulan Neptune gemisavar sistemi; bir araç üzerine yüklenmiş dört adet fırlatma lançeri, dört adet füze, yeniden ikmal aracı ve komuta kontrol aracından ibaret bir sistemdir. Füze, düşman tarafından tespit edilmesinden kaçınmak maksadıyla deniz yüzeyine yakın irtifadan uçacak şekilde tasarlanmıştır.
Eğer füze ise Rusya neden tespit edememiştir?
Neptune sistemi kıyıdan atılacak şekilde tasarlanmış ve geliştirilmiş bir sistemdir. Bu açıdan bakıldığında füzenin atıldığı yer, Rus ordusunun yoğun olarak faaliyette bulunduğu bir bölgedir. Savaş gemisindeki hasara bir Neptune füzesi neden olmuş ise Rusların iş işten geçene kadar neler olup bittiğinin farkında olmadıkları görülmektedir.
1982 yılındaki Falkland savaşında İngilizler altı adet gemi kaybetmiş ve bu kayıplar dünyanın her yerindeki deniz kuvvetlerine, savaş gemilerinim füze saldırılarına karşı ne kadar savunmasız olduklarını göstermiştir. Moskva gibi Slava sınıfı savaş gemileri, balistik füzelere karşı da kullanılabilen, S-300F Fort modeli uzun menzilli hava savunma sistemleri ile donatılmıştır.
Modern deniz kuvvetlerinin, düşman radar sistemlerinin faaliyetlerini tespit edebilecek radar ikaz sistemleri ile donatılması da gerekmektedir. Savaş gemilerinin, radar ikaz ve hava savunma sistemleri ile donatılmış olmaları kesinlikle asla vurulamayacakları anlamına gelmemektedir.
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NDAN BU YANA BATAN EN BÜYÜK SAVAŞ GEMİSİ
Ortaya atılan bir iddiaya göre; Moskva savaş gemisinin mürettebatı Türkiye tarafından sağlanan iki adet dron faaliyeti ile meşgulken ve dikkatleri dağılmış bir durumdayken, Odesa yakınlarında gizlenmiş bir Neptune bataryasından füze veya füzeler ateşlenmiştir.
Moskva’nın kaybı ne anlama geliyor?
Savaş gemisinin batma nedeni ne olursa olsun, bu Rusya açısından oldukça feci bir olaydır. Savaş gemileri saldırılara mümkün olabildiğince dayanabilecek şekilde tasarlanmış ve geliştirilmişlerdir. Herhangi bir yangın durumunda, yangının yayılmasını önlemek ve yanan bölmeleri izole maksadıyla ara duvarlar kullanılmaktadır. Savaş gemileri sivil muadillerine göre ayrıca çok daha yüksek seviyede yangınla mücadele imkân ve kabiliyetlerine de sahiptirler.
Karadeniz donanmasının amiral gemisinin batması Ukraynalıların moralini yükselten büyük bir başarı, Rusya için ise gerçekten çok büyük bir kayıptır. Bununla birlikte; Ukrayna’nın, Rusların eline geçmesini önlemek maksadıyla savaşın başlarında Ukrayna’ya ait Hetman Sagaidachny fırkateynini batırdıkları ve İngiliz donanmasının savaş gemilerini kaybetmesine rağmen Falkland savaşında etkin bir rol oynamaya devam ettiğini hatırlamakta fayda vardır.
Ukrayna’nın Rusların savaş gemisini batırması her ne kadar çok önemli olsa da bu olay, Rus donanmasının Ukrayna kıyı şeridini abluka altına alma tartışmasız gerçeğini değiştirmemektedir.
Ancak sorulması gereken asıl soru, Rusya açısından hazin ve utanç dolu bu olayın, Odessa’ya yapılacak olası bir saldırıda, Rus donanmasının amfibi kuvvetleri karaya çıkarmayı öngören herhangi bir planını etkileyip etkilemeyeceğidir.
Rusya Devlet başkanı Vladimir Putin’in ‘‘Taş Bebeği’’ olarak nitelendirilen Olga Skobeeva.
Moskva savaş gemisinin batmasının ardından Rusya devlet televizyonunda Olga Skobeeva tarafından yapılan ‘‘kan dondurucu’’ bir yorumda Üçüncü Dünya Savaşı’nın başladığı ifade edilmiştir. Skobeeva, savaşın yeni bir şekle büründüğünü, NATO’nun kendisiyle olmasa da NATO altyapısı ile savaşa dönüştüğünü de sözlerine eklemiştir.
