CL-215 ve CL-415 YANGIN SÖNDÜRME AMFİBİ UÇAKLARI
Naci Kaptan 31 temmuz 2021
Bir sene önce, CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin 2020 yılı Ekim ayında TBMM’de
Ciğerimizi yakan orman yangınları konusunda eksiklik ve ihmallerin belirlenerek önlem alınması konusundaki Meclis araştırma önergesi verdi. Önerge, AKP-MHP oylarıyla reddedildi. Çünkü, beylerin derdi Türkiye’nin uygun şekilde yönetilmesi değildi…
THK envanterinde bulunan CL-215 yangın söndürme uçakları, Canada Air tarafından üretilen Kanada yapımı bir amfibi tipi uçaktır. Uçak, alçak irtifalarda görev yapabilen, çift motorlu ve yüksek kanatlı olup orman yangınlarına karşı etkin olması için düşük devir ve güvenli yüksek manevra gücü gerektiren, özellikle dağlık bölgelerde çalışmak üzere dizayn edilmiştir. Boyuna ve manevra yeteneğine göre maksimum su yükünü kısa zamanda alabilmek üzere tasarlanmıştır. Dünyada şimdiye kadar imal edilmiş olan en başarılı ve işlevsel amfibi uçağı olarak kabul edilir.
CL-215 yangın söndürme amfibi uçakları 1969-1990 yılları arasında sadece 125 adet üretildi. İlk uçuşu 23 Ekim 1967, hizmete giriş tarihi 1969 yılıdır. Kısıtlı sayıda üretilen bu amfibi uçaklarının orman yangınlarına karşı başarılı olması nedeniyle bu uçaklar ülkelerin envanterlerinde halen bulunmakta ve kullanılmaktadır. Daha sonraları bu modelin imalatı geliştirilerek CL-415 model amfibi yangın söndürme uçaklarının üretimine 1990 yılında başlandı.
Bilindiğine göre Şimdiye kadar Canada Air tarafından bakım ve onarıma ihtiyacı olan sadece tek bir CL-215 Super Scooper yangın söndürme amfibi uçağı, Ebay’da, 1969 yılında Kuzey Carolina’ya 4 milyon dolara satıldı. Bu bilinen 2. el tek satıştır. CL serisi uçaklarının dağlık alanlardaki hareket ve manevra kabiliyetinin ve kullanımı ve güvenliğinin yüksek olması nedenleri ile Dünyada en çok tercih edilen amfibi uçakları olmuştur. Kısıtlı imalatı ve yangınlara karşı etkin olmaları nedeniyle bu tip uçakların temini zordur.
Özetle bu uçaklar performansları nedeniyle halen hizmette tutuluyor. Bu verilere göre THK ait C-215 uçaklarının hurda olduğunu açıklayan Tarım ve Orman Bakanı ve Cumhurbaşkanın sözleri gerçeği yansıtmıyor. Planlı bakımla bu uçakların uçabileceği, bu uçakları kullanan pilotlar tarafından açıklandı.
CL-215 amfibi uçakları günümüzde halen aşağıdaki ülkeler tarafından kullanılmaktadır.
ABD – İspanya – İtalya – Kanada – Tayland – Yunanistan.
Türkiye’de ise, başına kayyum atanarak yok edilmekte olan THK’nın bünyesinde 3 tanesi yedek parça olarak kullanılan toplamda 9 adet CL-215 uçağı mevcuttur. 3 senedir kayyum tarafından yönetilen THK’nın, yangın söndürme ihalelerine katılması iktidar tarafından engelleniyor ve bu uçakların bakımı yoluna gidilmiyor. Özetle kayyum sorumluluğunu yerine getirmiyor. Bu değerli uçaklar ise hangarlarda işlevsiz ve bakımsız kalmıştır. Orman Yangınlarına karşı Türkiye çaresiz bırakılmıştır. İktidarın THK’ya olan ilgisi ve başına kayyum atanmış olması bu değerli ve köklü kurumu ekonomik olarak ayağa kaldırmak için olmayıp, çok değerli mülklerine el koymak amaçlıdır. Kayyum atanmasından sonra THK’nın mülklerinin satışı başlamıştır.
Canada Air CL-415 (SuperScooper, daha sonra Bombardier 415)
Başlangıçta Kanada Air tarafından ve ardından Bombardier ve Viking Uçak şirketi tarafından inşa edilen amfibi tipi uçaktır. Protitipi Canada Air Şirketinin ürettiği CL-215’e dayanır ve özellikle havadan alçak irtifalarda uçarak yangın söndürmek için tasarlanmıştır. Yangın söndürmek dışında arama kurtarma ve faydalı taşıma gibi çeşitli diğer görevler gerçekleştirebilir.
CL-415’in gelişimi ise 1990’ların başında başladı, CL-215T programının başarısından kısa bir süre sonra, orijinal CL-215’in turboprop motorlu bir modeline uygulandı. 1993 – 2015 yılları arasında sadece 95 adet üretildi.
CL serisi 215 ve 415 tipi amfibi yangın söndürme uçakları 1969 – 2015 yılları arasında toplamda 220 adet üretilmiştir.
2003 yılında üretime giren CL-415 modelinin yeni motorlarına ek olarak, uçakta özellikle CL-215’e göre özellikle kokpit ve aerodinamiği açısından çok sayıda iyileştirmeler yapıldı. Uçuş güvenliği ve manevra yeteneği arttırıldı.
CL-415 modelinin üretim aşaması başladığında, 2015 yılına kadar üretime devam eden kısmı Bombardier Şirketine aittir. Ekim 2016’da, CL-415 programı Viking Uçak şirketi tarafından satın alındı; Bu şirket, CL-515 veya Viking Canada Air 515 modelini üretmiştir.
2014 yılında satıldığı bilinen bir CL-415 amfibi uçağının birim maliyeti 36.9 milyon dolardı. Basit bir hesapla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar’dan alınmış olan uçağının fiyatının 500 milyon dolar olduğu biliniyor. Bu uçağın parası ile en az 13 adet CL-415 tipi turbo motorlu revize edilmiş alçak irtifada çok etkili olan yangın söndürme uçağı satın alınabiliyor.
19 senedir iktidarda olan Erdoğan, ABD başkanının uçağından daha lüks olan Boeing 747 uçağını filosuna 13. hava aracı olarak almıştır. Fakat ülkemizin envanterinde TEK BİR YANGIN SÖNDÜRME UÇAĞI olmamasını önemsememiştir. Cumhurbaşkanı tercihini kendi şahsi lüksü için kullanmıştır. İşte bu nedenle ülkemizin Ormanları, canlıları, insanlarımız, köyler, ilçeler, oteller, seralar, çiftlikler, mahalleler, evler cayır, cayır yanmaktadır. Lüks uçaklara, yazlık-kışlık saraylara, yüzlerce lüks arabaya ve her türlü şatafata, 3-5-8 maaşa para bulabilen iktidar “yangın söndürme uçaklarına” 19 sene boyunca kaynak ayırmamasının ise hiç bir mazereti olamaz!!!
Şimdilerde 71 yerde çıkmış olan yangınları 3 kiralık uçakla söndürmeye çalışıyoruz!
Orman Bakanı Pakdemirli şöyle diyor; “Envanterimizde yangın söndürme uçağımız yok. Yangın söndürme helikopterimiz de yok. Bu ezelden beri böyle. Bu yıl artık ‘Cumhurbaşkanımızın talimatıyla’ harekete geçilecek”. Beylerin akılları başlarına 19 sene sonra geldi.
2016/2019 yılları arasında aşağıdaki 11 ülkede mevcut
olan CL-215 ve CL-415 yangın söndürme uçakları.
Canada 64 – Croatia 6 – France 12 – Greece 8 – Italy 9 – South Korea 1
Malaysia 2 – Morocco 5 – Spain 21 – Turkey 9 – United States 4 – Bilinmeyen 3
Sonuç olarak iktidar hükümeti THK’yı tarihten silebilmek ve sayısı 1200 olan değerli mülklerine el koyarak satmak için şu anlarda CAYIR CAYIR YANMAKTA olan ormanlarımızı, köylerimizi, ilçe ve kentlerimizi ALEVLERE teslim ederek hem bir kaç günde görev başı yapabilecek olan uçaklarımız hangarlarda kilitli tutuyor hem de komşu ülkelerden gelen yardım tekliflerini reddediyor. İktidar ne yangınları ne de ülkeyi yönetemiyor.
GEÇMİŞ OLSUN TÜRKİYE’M
Naci Kaptan 31 temmuz 2021
ilğili yazınızı okudum…teşekkürler…ne üdügü belirsiz insanların ülkeyi yönetmeleri nedeniyle ülkem adına kayğılanmaktayım..bu bir süreçtir.Türk ulusu buna dur diyecek Zaman,ı beklemektedir.saygılarla.