Türk boğazları artık daha güvenli hale geldi
Denizcilik Dergisi 9 Aralık 2018
Türk boğazları, LPG ve ham petrol taşıyan tankerlerin geçişlerinde yapılan değişikliklerle daha güvenli hale gelirken 2019 yılı içerisinde yerli ve milli proje olan gemi trafik yönetim sisteminin devreye alınacağı kaydedildi. (Konuya ilişkin açıklayıcı yeni bilgi yazının sonundadır)
Çanakkale ve İstanbul boğazları, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ve ham petrol taşıyan tankerlerin geçişlerinde yapılan değişiklikler ile daha güvenli hale geldi. Boğazlardan daha önce gece de geçiş yapabilen 150 metre üzerindeki LPG tankerlerine sadece gündüz, hem kılavuz kaptanlı hem de römorkör eşliğinde geçme zorunluluğu getirildi.
İstanbul Boğazı’nda uzunluğu 200 metre, Çanakkale Boğazı’nda ise 250 metre üzerinde olan ham petrol taşıyan tankerlerde kılavuz kaptanlı ve römorkör eşliğinde geçiş yapabiliyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Tüzüğü Uygulama Talimatı’ndaki değişiklik, 1 Eylül’de yürürlüğe girdi. Bu tarihten itibaren Çanakkale ve İstanbul boğazları için tehdit oluşturan LPG ve ham petrol taşıyan tankerlerin geçişiyle ilgili yeni düzenleme yapıldı. Düzenlemeyle emniyet kriterleri üst seviyeye taşındı, insan, çevre ve deniz yaşamını tehdit edebilecek tehlikelere karşı ek tedbirler alındı.
ARTIK GÜNDÜZ GEÇEBİLİYORLAR
Uygulama talimatındaki değişikliğin ardından daha önce geceleri de geçebilen, uzunlukları 150 metre ve üzerindeki LPG tankerleri, boğaz geçişlerini artık sadece gündüz, kılavuz kaptanlı ve römorkör eşliğinde gerçekleştirebiliyor.
Daha önce İstanbul Boğazı’ndan uzunlukları 250 metre ve üzeri tankerlerin boğaz geçişlerini seyir, can, mal ve çevre emniyeti açısından kılavuz kaptanlı ve römorkörler eşliğinde yapmaları şiddetle tavsiye ediliyordu. Yapılan değişiklikle uzunluğu 200 metre ve üzerindeki tankerler ve tehlikeli yük taşıyan gemilerin, boğaz geçişlerini sadece gündüz, kılavuz kaptanlı ve römorkör eşliğinde gerçekleştirmeleri önemle tavsiye ediliyor ve bu gemiler römorkör eşliğinde boğazdan geçiyor.
Çanakkale Boğazı’nda ise daha önce sadece özel geçişe tabi gemiler ile uzunluğu 300 metrenin üzerindeki bütün gemiler, kılavuz kaptan ve römorkör eşliğinde geçiş yapıyordu. Değişiklik ile uzunlukları 250 metre ve üstü tanker ve tehlikeli yük taşıyan gemilerin de boğaz geçişlerini artık kılavuz kaptan ve römorkör eşliğinde gerçekleştirmeleri sağlandı.
BOĞAZLAR’DAN EMNİYETLİ GEÇİŞLERİ SAĞLANIYOR
Türk boğazları bölgesinde Montrö’den kaynaklı uluslararası sorumluluğu; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü yerine getiriyor. Çanakkale Boğazı’nda; seyir emniyeti ile can, mal, çevre ve deniz güvenliği nitelikli insan gücü, deniz araçları ve karasal izleme sistemleriyle yerine getiriliyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Çanakkale Müdürlüğü görev alanında bulunan Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi, 2003 yılından beri hizmet veriyor.
Çanakkale Boğazı’nda, Şarköy, Zincirbozan, Gocuk, Kepez, Akbaş, Kumkale ve Bozcaada olmak üzere toplam 7 trafik gözetleme istasyonu, 6 şamandıra, 13 deniz içi bank feneri ve 57 karada konuşlandırılmış fener olmak üzere, toplam 76 seyir yardımcısı bulunuyor. Merkezde, 2 otomatik meteoroloji istasyonu, 5 akıntı sensörü ve 2 telsiz yön bulucu olmak üzere 9 seyir yardımcısı istasyonu, 7 römorkör, 7 pilot Botu, 1 hızlı can kurtarma botu ve 2 çevre kirliliğine karşı tam donanımlı tahlisiye botu olmak üzere toplam 17 deniz taşıtı yer alıyor.
Ayrıca 37 deniz trafik kontrol operatörü ve 65 kılavuz kaptan; 162 deniz vasıtaları personeli ile 93 yazılım mühendisi, bilgisayar mühendisi, elektrik-elektronik-mekanik teknisyenler, veri giriş operatörleri ve yardımcı personel Türk boğazlarında gemilerin emniyetli olarak hareketlerini düzenliyor ve geçişlerini programlıyor. Tamamı uluslararası sularda uzak yol kaptanı olarak çalışmış personeli barındıran Gemi Trafik Hizmetleri, personel yapısı nedeniyle dünyadaki tek örnek.
BOĞAZ’DAN ORTALAMA 12 DAKİKADA 1 GEMİ GEÇİYOR
Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi yetkilileri, Çanakkale Boğazı’ndan ortalama 12 dakikada 1 geminin geçtiği belirtti, günlük geçen gemilerden yüzde 10’unun tehlike oluşturduğunu ifade etti. Bu gemilerin sebep olduğu arıza, yangın, karaya oturma, çarpışma, tehlikeli seyir gibi olumsuzluklar, deneyimli personel tarafından Çanakkale Boğazı’nın her iki yakası arasında ‘risk nöbeti’ tutulup, en üst seviyede koordinasyon sağlanarak, sorunlar çözümleniyor.
Gemi trafiğinin programlanması ve yönlendirilmesi görevi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından ücretsiz olarak sağlanıyor. Çok yüksek risk içeren bu görevin ifasında, ana hedefin insan hayatı, çevre ve deniz yaşamının korunması olduğu belirtildi. Bu nedenle gemilerin hareketlerinin denetimi ve geçişlerinin programlanmasında, emniyet kriterlerine uyulmasında azami gayret gösteriliyor. Ayrıca iki saat aralıklarla dinlenme molası verilerek performans verimliliği arttırılıyor. Emniyetin arttırılmasına ilişkin ulusal ve uluslararası tüm yasalara uygun şekilde hareket ediliyor.
YERLİ VE MİLLİ GEMİ TRAFİK YÖNETİM SİSTEMİ
Türk boğazlarında emniyetin arttırılması ve daha efektif kullanılmasına yönelik olarak; sadece yasa ve yönetmeliklerde değil, aynı zamanda kullanılan mevcut sistem ve unsurlarda da değişikliklere gidilmesi planlandı. Bu amaçla tamamı Türk firma ve mühendislerle sistemlerin millileştirilmesi yolunda HAVELSAN firması ile ortaklaşa çalışmalar başlatıldı. Bu çerçevede, 2019 yılı içerisinde yerli ve milli proje olan gemi trafik yönetim sistemi devreye alınacak. [1]
20.07.2020 – 20.07.2020 – DHA
Boğazlar ve Marmara Denizi’nde elektro optik sistem kurulumlarında sona gelindi
HAVELSAN ve ASELSAN, Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistem Yükseltmesi ve İlavesi Projesi kapsamında, İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Marmara Denizi’nde elektro optik sistem kurulumlarında sona gelindi. 2020’nin son çeyreğinde hizmete başlayacak olan sistemin İstanbul gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ndeki geçici kabul testleri son hızıyla devam ediyor. Sistem sayesinde Türk boğazlarındaki ve Marmara Denizi’ndeki gemi trafiği yerli ve milli teknolojilerle kesintisiz şekilde izlenecek ve seyir trafiğinin güvenliği artırılacak. İstanbul’da Garipçe’de kurulumu tamamlanan sistem havadan da görüntülendi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün projesiyle İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Marmara Denizi’nde elektro optik sistemlerin kurulumunda son aşamaya geçildi. Ana yüklenicisinin HAVELSAN olduğu ve ASELSAN tarafından da AR-GE çalışmalarının yapıldığı projede dünyanın en zorlu su yolları olan İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Marmara Denizi’nde gemi trafiğinin yerli ve milli teknolojilerle kesintisiz izlenmesine imkân sağlayacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün ihtiyacına yönelik HAVELSAN ile imzalanan Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri (TBGTH) Sistem Yükseltmesi ve İlavesi Projesi’nde sistem ve cihazların kurulum ve entegrasyon faaliyetlerinde tüm sahalarda çalışmalar hızla devam ederken, sistemin 2020 yılının son çeyreğinde işletmeye alınması bekleniyor.
SON TEKNOLOJİ KULLANILIYOR
İstanbul bölgesinde Ahırkapı, Üsküdar, Kandilli, Kanlıca, Beykoz, Yom Burnu, Garipçe ve Rumeli Kavağı’nda bulunan trafik gözetleme istasyonları (TGİ) ile Çanakkale bölgesinde Zincirbozan, Gocukburnu, Kepez, Kumkale ve Poyraztepe TGİ’lerine ASELSAN ürünü Ekinoks kameralar entegre edildi. Sabit ve hareketli görev yapabilen kameralar, 30 kat optik zum, kızılötesi led ve lazer aydınlatma ile bazı noktalarda da termal kabiliyetlerine sahip. Projede ayrıca ASELSAN’ın Reis Sahil Gözetleme Radarı da kullanılıyor. Sabit bir kara platformu üzerinde kullanılabilen radar, su üstü deniz hedeflerini ve su üstünde alçak irtifaya sahip hava hedeflerini tespit ve takip edebiliyor, düşük tespit edilme özelliğini taşıyor.
TEKİRDAĞ’A YENİ GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ
Mevcut Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri sistemine ek olarak Gemi Trafik Hizmetleri (GTH) Merkezi olarak kullanılabilecek fiziki altyapıya haiz olan Tekirdağ Marmara Ereğlisi’nde bulanan Ulusal Deniz Emniyeti ve Acil Müdahale Merkezi’nde yeni bir Gemi Trafik Hizmetleri merkezi ve 5 adet ilave Trafik Gözetleme İstasyonu kurularak tüm Marmara Denizi’nin Radar, OTS ve VHF kapsamasına alınması sağlanacak.
DÜNYANIN EN ZORLU SU YOLLARINDAN BOĞAZLAR
Dünyanın en önemli su yollarından birisi olan Türk boğazlarında, seyir, mal, can emniyeti ve çevre güvenliğinin sağlanması, gemi trafiğinin emniyetli şekilde sürdürülmesi amacıyla kurulan TBGTH Sistemi, gemi trafiğini yerli ve milli teknolojilerle 7/24 esasına uygun olarak kesintisiz izleme imkanı sağlayacak. Projede, HAVELSAN tarafından üretilen ve tedarik edilen Gemi Trafik Hizmetleri Yazılımı, Otomatik Tanıma Sistemi, VHF Telsiz Haberleşme Sistemi, Meteoroloji Sistemi, İzleme ve Güvenlik Sistemi ile ASELSAN’ın radar, elektro optik ve radyo yön bulucu sistemleri kullanılıyor.
VHF TELSİZ İLETİŞİMİ
VHF Telsiz Haberleşme Sistemi yani GTH Merkezi’nin istasyonlarla ve gemilerle iletişimini sağlayan sistem. Yeni proje kapsamında geliştirilen cihazlarla bu sistem daha güvenli ve kolay bir iletişim ağı sağlayacak.
80 BİNİN ÜZERİNDE GEMİ
Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi, İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi’nde, uluslararası anlaşmalarla tanımlanmış Gemi Trafik Hizmetleri sistemlerinin amaçlarına uygun olarak, “Denizde can güvenliğini ve seyir emniyetini artırmak ile çevreyi korumak maksadıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından kuruldu. 2003 yılından itibaren hizmet veren sistem Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından işletiliyor. Yılda, 300 milyon tonu tehlikeli yük olmak üzere yaklaşık 1 milyar ton yükü taşıyan 80 binin üzerinde geminin geçtiği Türk boğazlarında 7/24 saat esasıyla hizmet veren bu sistemin kesintisiz çalışmasını devam ettirmek amacıyla eskiyen teçhizatını yenilemek, gelişen teknolojiye uyumunu sağlamak ve imkânlarını artırmak amacıyla sistemin yenilenmesini hedefleyen proje, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından oluşturuldu.
HAVELSAN ÜSTLENDİ
