cumhuriyet.com.tr
13 Ağustos 2018 Pazartesi,
Fabrikalarda işten çıkarmalar başladı
ABD ile Türkiye arasındaki gerilim sürerken Türk Lirası da yabancı para karşısında değer kaybetmeye devam ediyor. Çok sayıda tekstil fabrikasında toplu işten çıkarmalar yaşandığı, kimi fabrikalarda bazı bölümlerin kapatıldığı belirtiliyor.
Bir süredir devam eden ekonomik durgunluk nedeniyle zor dönemden geçen tekstil sektörü, yaşanan son dolar krizi ile işte çıkarmalara başladı.
Birgün’de yer alan haberde, “Ekonomik krizin faturası yine işçilere kesiliyor” yorumu yapılırken; Antep’te işten çıkarmaların ve ücretsiz izinlerin başladığı aktarıldı. Öte yandan bazı fabrikaların da kapanmaya başladı iletilen bilgiler arasında.
Dev Tekstil Sendikası Çukurova Temsilciliği’nden yapılan açıklamaya göre, Antep’te şu ana kadar yüzlerce işçi işten atıldı. Daha kitlesel işten çıkarmaların ise bayram sonrası olacağı iddia ediliyor. Şimdiye kadar işçi çıkaran firma ve işten atılan işçi sayısına dair sendikanın çıkardığı bilanço ise durumun vahametini gözler önüne seriyor. Buna göre onlarca tekstil fabrikasında işçi kıyımı yaşanırken hak gaspları da artmış durumda. Sendikanın işçilerden edindiği bilgilere dayanarak çıkardığı bilançoya göre, bu fabrikalardan bazılarında durum şöyle:
” Dolar yüksek, iş yok, idare edin”
İdeal Halı: “ Dolar yüksek, iş yok, idare edin” denilerek birçok işçi işten çıkarıldı. Sendikaya verilen bilgilere göre 20-25 günden beri fabrika kapalı. “İşler açılırsa çağıracağız” deniliyor. Bu 20 gün içinde iş bulan işçilere çıkış vermemek için işçilerin istifa ettirildiği söyleniyor.
Şireci: İşçiler şimdiye kadar yüzlerce işçinin işten çıkarıldığını söylüyor. İşten çıkarmaların artarak devam etmesi bekleniyor. Bir bölümde geçen gün vardiya çalışanlarını “iş yok” diye ücretsiz izne gönderdikleri belirtiliyor.
Sanko: En az 300 işçinin işten çıkarıldığı söyleniyor. Kimi işçiler bu sayının katbekat fazla olduğunu söylüyor. Sanko, kendisine ait birkaç işletmesini kapattı.
Kapanan, küçülen fabrikalar
Zeki Mensucat: 3 fabrikayı kapattı. 150-200 işçinin işten çıkarıldığı söyleniyor.
Festival Halı: En az 70 işçinin çıkarıldığı, bayramdan sonra daha fazla işçinin çıkarılacağı belirtiliyor. İşçilere işten atma nedeni olarak fabrikanın çok büyüdüğü, küçülmeye gidildiği söyleniyor.
Durkar Halı: İşçiler “ Dolar artıyor gerekçesiyle işten çıkarılıyoruz. Çok kazanınca işçiye ne verdiler ki en ufak dalgalanmada faturayı işçiye kesiyorlar. Her vardiyadan 5 kalfa, 5 telci, kalite kontrolcüler çıkarıldı. Vardiya ustasını bile çıkardılar. 20 kişiden fazla. 40 kişi çıkarılacakmış” diyor.
Zafer Tekstil: Dolardaki artış gerekçesiyle işçi çıkarılıyor.
Flora Halı ve Gürteks: Ortakların son birkaç ay içinde 300 işçi çıkardığı söyleniyor. İşçilerin verdiği bilgilere göre üretim var, fakat ihraç olmadığı için nakit sıkıntısı bulunuyor, bu gerekçeyle işçi çıkarılıyor.
“Hak gaspları arttı”
Hakpa Tekstil: Yarım ücretle çalışan işçiler var. İşçilere dolardaki dengesizlik gerekçe gösteriliyor.
Merinos: Bir bölümünün kapatıldığı, 250 işçinin çıkarıldığı söyleniyor.
Angel İplik: 3 vardiya çalışıyor. Her vardiyada çalışan işçi sayısı 26 iken 16’ya düşürülmüş. Panoya “Vardiya amirinin dikkatine, her vardiya 16 kişi olacak” yazısı asılmış. Cumartesi günü itibariyle 2 bakımcı daha çıkarıldı. Yemeklerin kötü olduğu, işçilere elbise ve ayakkabı verilmediği ve maaşların geç yatırıldığı belirtiliyor.
Naksan Holding: 100’e yakın işçi çıkartıldı.
Cemre Tekstil: 50 kişi çıkarıldı. Geri kalanlar ücretsiz izne gönderildi.
Riva Halı: Sürekli tazminatsız çıkışlar veriliyor. Antep Organize Sanayi’de en düşük maaşı veren firma olduğu, buna rağmen zam yapmadığı, maaşları asgari ücretten gösterdiği ve AKP’ye yakınlığı ile tanındığından hiç denetime tabi tutulmadığı iddia ediliyor.
“Patronlar krizi fırsata çevirmek istiyor”
Dev Tekstil’den yapılan açıklamada şu ifadeler de yer alıyor: “Elimize ulaşan bilgilerden yola çıkarak hazırladığımız tabloda işçi çıkaran firmalara dikkat edilirse, bunların bazıları Türkiye’nin birinci ve ikinci büyük 500 firması arasında bulunuyor. Bu firmaların işçilerin sırtından elde ettikleri devasa kazanç, on binlerce işçinin ücretini onlarca yıl karşılamaya fazlasıyla yetecek miktarda. Kriz patronlar tarafından fırsata çevrilmek isteniyor. Dün piyasa koşullarında hiçbir sıkıntı yokken işçilere ‘Hepimiz aynı gemideyiz’ demeyenler, işçileri kölece çalıştıranlar, onları yok sayanlar, bugün işçilere ‘Aynı gemideyiz’ diyor. Gemi azıcık su almaya başladığında, biraz sallandığında gemiyi hafifletmek için işçileri işten atıyorlar. Krizin faturasını patronlar ödesin!”