Yazan: Ercan Caner
Sun Savunma Net, 2 Şubat 2018
Savaş Alanında Sürü Konsepti
Birleşik Devletlerde, girilmesi zor olan muharebe ortamlarındaki karmaşık görevleri icra etmek maksadıyla; düşük maliyetli ve feda edilebilir İnsansız Hava Araçları (İHA)’nın ‘‘sürü’’ halinde kullanılmasını öngören birçok program yürütülmektedir. Bu teknoloji aynı zamanda, bir hava aracının çok maksatlı otonom platformlar taşıyabilmesini de gerektirmektedir.
Otonom Sürü Sistemlerin Karakteristikleri:
Feda edilebilir,
Maliyet etkin ve
Robot İşletim Sistemleriyle uyumludur.
2030 yılı harekât ortamı şimdiden çok uzak görülebilir, fakat geleceğin muharebe sahasında kullanılacak teknolojilerin doğru bir şekilde belirlenebilmesi için şimdiden değerlendirilmesi gerekmektedir. Günümüzde olduğu gibi gelecekte de İnsansız Hava Sistemleri, muharebe sahasında kilit bir rol oynamaya devam edecektir. Günümüzde keşif, gözlem ve düşman hedeflerinin etki altına alınması rollerinde kullanılmakta olan bu teknolojiden, geleceğin karmaşık muharebe ortamında, çok daha fazla yararlanabilmek maksadıyla çalışmalar aralıksız olarak sürdürülmektedir.
Aşılması Gereken Zorluklar
ABD, insansız sistemlerin geliştirilmesindeki deneyiminin yanı sıra, Pentagon’un Üçüncü Ofset Stratejisi ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla, doğal olarak bu teknolojinin geliştirilmesine önayak olmaktadır. Üçüncü Ofset Stratejisi; gelecek nesil teknoloji ve konseptlerin, ABD’nin askeri üstünlüğünü sağlamak maksadıyla takip edilmesidir, fakat asıl odak noktası, ABD’nin konvansiyonel caydırıcılığının, savaşları önleyecek şekilde güçlendirilmesidir. Üçüncü Ofset Stratejisi, mütecavizler üzerinde, tank ve uçak sayıları bakımından birbirlerine denk kuvvette olan ulusların, büyük kuvvetler kullanması yerine, teknolojik ilerlemeler vasıtası ile stratejik avantaj sağlamasını hedeflemektedir.
Bu maksatla, taktik ve gelişmiş sistemlere gereksinim duyulmaktadır ve ABD, DARPA gibi devlet araştırma ajansları aracılığı ile birçok farklı programlar yürütmektedir. Her tipte ve ağırlıktaki İHA’lar, birçok askeri operasyonun önemli ve ayrılmaz bir parçası konumuna gelmiş durumdadır ve İHA’ların sürü halinde kullanılması çözülmesi gereken birçok zorluklar içermesine rağmen, İHA kullanımı hakkındaki bu yaklaşım, İHA’ların operasyonlarda kullanılmalarını bir üst seviyeye taşıyacaktır.
Bu konseptin gerçekleşebilmesi; taşıyıcı platform olarak bir hava aracının çok miktardaki İHA’larını taşıması, taşıyıcı platform ile İHA’lar arasındaki muhabere linklerinin yeterince güçlü olması ve ABD’nin, ihtiyaç duyulduğunda, belirli İHA’ların feda edilerek gözden çıkarılmalarını destekleyebilmesine bağlıdır.
DARPA Gremlin Konsepti
Son 12 ay içerisinde, özellikle DARPA’nın Gremlin projesi başta olmak üzere, bu alanda başlatılan birçok proje halen devam etmektedir. DARPA, düşman hava savunma sistemlerinden korunmak maksadıyla, bir hava platformu ile taşınabilen ve vazifenin tamamlanması sonrasında, Lockheed Martin firması imali C-130J nakliye uçağı tarafından geri toplanabilen, küçük ve düşük maliyetli sürüler halinde kullanılabilecek İHA’ları geliştirmektedir.
Projenin ilk safhası için geçtiğimiz yılın Mart ayında Dynetics, General Atomics Aeronautical Systems, Kratos/Composite Engineering ve Lockheed Martin firmaları ile sözleşmeler imzalanmıştır. Projenin gerçekleştirilmesi için firma sayısının ikiye düşürüldüğü anlaşılmakla beraber, DARPA ve endüstri kaynaklarından bunu teyit edecek bir açıklama henüz yapılmamıştır.
Projenin ilk safhasında, mevcut İHA sistemlerine çok az miktarda modifikasyon yapılarak imal edilen düşük maliyetli ve feda edilebilir Gremlin İHA konsepti gerçekleştirilmiştir. Projenin birinci safhası İHA’ların fırlatılma ve görevin tamamlanması sonrasında geri toplanmalarının yanı sıra, uçuş kontrol ve seyrüsefer kabiliyetlerinin geliştirilmesi çalışmalarını da kapsamaktadır.
DARPA’nın açıklamasına göre; Gremlin programının ilk safhası, çoklu Gremlinlerin uçuş ve geri toplanmaları konseptinin gösterilmesini hedeflemektedir. Feda edilebilir olarak tasarlansalar da küçük İHA’ların her birinin en az 20 kez kullanılması planlanmaktadır. Bu tasarım, onlarca yıl kullanılmak üzere tasarlanmış konvansiyonel platformlara nazaran, taşınabilir yük ve gövde ile görev ve bakım maliyetlerini azaltarak önemli ölçüde maliyet avantajı sağlayacaktır.
Programın hedefinin, üreticilerin sadece mevcut İHA’lara küçük modifikasyonlar yaparak, yeni rollerine uygun hale getirmesini gerektirdiği göz önüne alındığında, bu alanda belirli bir deneyime ihtiyaç duyulmaktadır. MALE (Medium Altitude Long Endurance – Orta İrtifa Uzun Süre Havada Kalabilen) Predator insansız hava araçlarını imal eden General Atomics firması için bu gerçekten stratejik bir değişiklik olmuştur.
Şirket, Gremlin projesinin hassasiyetini göz önüne alarak yorum yapmaktan kaçınmaktadır, fakat mevcut portföyünden ayrılarak, bu yeni alan üzerinde odaklanmaya başlamıştır. Geçtiğimiz yıl Eylül ayında Maryland’de icra edilen Air Force Association gösterisinde, General Atomics firması, küçük İHA’ları kullanıcıların beğenisine sunmuş ve o günden sonra küçük sistemlerin geliştirilmesi maksadıyla da yeni bir iş hattı oluşturmuştur.
YAZININ DEVAMI https://sunsavunma.net/savas-alaninda-suru-konsepti/