Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomi Koridoru deniz ve kara yollarından oluşan dev bir proje. Koridor, Asya’yı Avrupa’ya Çin, Rusya, İran etkisinden uzak tutarak bağlamayı da amaçlıyor. (Grafik: India Narrative)
Türkiye dev Hindistan-Ortadoğu-Avrupa
ekonomi projesinden dışlandı mı?
Yazar: Murat Yetkin / 12 Eylül 2023
Biz G20’de tahıl anlaşması nedeniyle Türkiye’nin -azımsanmayacak- gayretine teşekkür edilmesi ve sonuç bildirgesinde kutsal kitaplara saldırının kınanması nedeniyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başarılarını konuşsak da dünya bugünlerde G20 Zirvesine damga vuran dev bir projeyi konuşuyor: Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomi Koridoru.
Bu çerçeveden bakında Erdoğan’ın Mısır Cumhurbaşkanı Abdül Fettah Sisi ile Katar, BAE ve Suudi Arabistan gibi Körfez ülkelerinin “ricacı” olmasıyla barışıp masaya oturmasını da ideolojik saplantılar dışında daha ekonomi-politik bir gayret olarak görmek mümkün oluyor.
Erdoğan “Türkiyesiz olmaz” derken
Erdoğan G20’den dönerken uçağındaki gazetecilere Türkiye’nin bundan böyle “insanlığı ilgilendiren konularda aktif rol üstlenmeye devam edecek” dedikten sonra bir soru üzerine “Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomi Koridoru” projesi konusunda şunları söylemiş:
• “Türkiyesiz bir koridor olmaz. Türkiye, önemli bir üretim ve ticaret üssü. Doğudan batıya trafik için en uygun hat Türkiye üzerinden geçmek durumunda.
• “Bu süreçte bizim çok önemsediğimiz bir adım ise Körfez’in bizimle beraber attığı adım. Irak, Katar, Abu Dabi üzerinden, Türkiye üzerinden Avrupa’ya giden bir yoldan, bir koridordan bahsediyoruz.”
Cumhurbaşkanımızın verdiği bilgiye göre BAE lideri Muhammed bin Zeyid bu konuda çok heyecanlıymış, “Bu işi 60 gün içinde bitirelim” demiş, o da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu’nu görevlendirmiş.
Hindistan-Orta Doğu-Avrupa koridoru
Erdoğan’ın Baharat Yolunu birkaç asır sonra yeniden ve başka rotadan açmayı öngören bu projeye Türkiye’nin dahil edilmemesinden rahatsızlığı açık. Bence rahatsız olması da gerekir; gerçekten oyunun kurallarını değiştirebilecek bir proje bu.
Ayrıca Erdoğan’ın alternatif olarak öne çıkardığı BAE-Katar-Irak Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaşım koridoru rotası, Mutabakat Muhtırası 9 Eylül’de, G20 Zirvesinin ilk gününde Yeni Delhi’de imzalanan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru projesine alternatif olabilecek bir rota değil.
Uluslararası ve stratejik planda Osmangazi (Gemlik) Köprüsüyle 1915Çanakkale Köprüsü, Yavuz Sultan Selim (Üçüncü) Köprüsü, 1915 Çanakkale İstanbul Havalimanı ve Marmaray’ın toplamını karşılaştırmaya benziyor. Yani alternatif değil tamamlayıcı olabilir, eğer yapıp eklemlemek mümkün olabilirse.
Zaten o yüzden BAE, Hindistan-Avrupa ekonomi koridorunun en önemli sıçrama tahtası, projenin 8 imzacısı ve yatırımcıları arasında. Yani yakın zamana dek Erdoğan’ın (ve Türkiye’nin) yeminli düşmanlarından sayılıp şimdi 51 milyar dolar yatırım vaadiyle dış kaynak meleği olarak gösterilen Muhammed bin Zeyid’in etraftaki bütün projelere yatırım yapması, hepsini Hindistan-Avrupa rotası çerçevesinde görmesinden.
21’inci yüzyılın ilk dev projesi
Hindistan’ın Mumbai limanıyla Dubai’yi birbirine bağlayacak 2000 kilometrelik çok amaçlı demiryolu ve boru hattı projesi kısmen Hint Okyanusu altından inşa edilecek. Sadece bu geçişin maliyeti şimdilik 500 milyar dolar tahmin ediliyor. Bu hatla Hindistan Arap yarımadasından petrol alırken, Körfez’e su satacak. Haritadan da görebileceğiniz gibi koridor Arap yarımadasında 2018’den bu yana devam eden 250 milyar dolarlık hızlı tren ağına bağlanacak. Ürdün’den geçip İsrail’in Hayfa limanına ulaşacak. Oradan deniz yoluyla Yunanistan’ın Pire limanına ve kara yolu hatlarıyla Almanya’nın Hamburg limanına uzanması öngörülüyor; elektrik ve internet kablosu hatları dahil. Meraklıları için rotayı çizgi film olarak da yayınladı Hintliler, bu bağlantıdan izleyebilirsiniz.
Bakın imzacılar kimler?
