KANAL İSTANBUL DEVASA BİR YIKIM, FELAKET VE RANT PROJESİDİR

TMMOB Maden Mühendisleri Odası, iktidarın rant projelerini teknik yönden inceleyip araştırarak projelerin her yönü ile yarar ve zararlarını bilimsel olarak ortaya koyan bir sivil toplum örgütüdür. İşte bu nedenle iktidarın hedefindedir.

İyi ki TMMOB Maden Mühendisleri Odası var. Ülkeye  ve topluma yaptıkları hizmetler ve kamu çıkarlarını kolladıkları için teşekkür ediyorum.

Naci Kaptan

Kanal İstanbul ÇED Raporu “Kazı, Patlatma, Nakliye” Teknik Değerlendirme Raporu

1. Giriş
İstanbul, Marmara Bölgesi, Marmara Denizi ve Karadeniz, etkileri ve zararları konusunda geri dönüşü olmayan bir proje ile karşı karşıyadır. Yüzlerce bilim ve meslek insanı, üniversiteler, meslek odaları, belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yılların birikimi ile üretilen sayısız planlama çalışması, bilimsel araştırma verileri yok sayılıp; iktidara yakın inşaat sermayesinin çıkarları öncelenmektedir. İstanbul’un ve halkın ihtiyacı olmayan bir proje hakikat gizlenerek servis edilmektedir. Bilimsel ve teknik niteliği olmayan söylemler ve varsayımlar üzerinden tartışmaya açılarak meşrulaştırılmaya çalışılan “Kanal İstanbul”; coğrafik, ekolojik, ekonomik, sosyolojik, kentsel, kültürel kısacası yaşamsal bir yıkım ve felaket projesidir.

İstanbul, Marmara Bölgesi, Marmara Denizi ve Karadeniz, etkileri ve zararları açısından geri dönüşü olmayan bir proje ile karşı karşıya. Yüzlerce bilim insanı, profesyoneller, üniversiteler, meslek odaları, belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yılların tecrübesine sahip kuruluşların ürettiği çok sayıda planlama çalışmaları ve bilimsel araştırma verileri görmezden gelinmekte; iktidara yakın inşaat sermayesinin çıkarlarına öncelik verilmektedir. İstanbul’un ve halkının ihtiyaç duymadığı bir proje, gerçeği gizleyerek sunuluyor. Bilimsel ve teknik niteliği olmayan söylem ve varsayımlarla tartışma açılarak meşrulaştırılmaya çalışılan “Kanal İstanbul”; Coğrafi, ekolojik, ekonomik, sosyolojik, kentsel, kültürel kısacası hayati bir yıkım ve afet projesidir.

TMMOB Kanal İstanbul Çalışma Komisyonu, “Kazı, Patlatma ve Nakliye” konularında ÇED Raporunda verilen bilgiler doğrultusunda teknik değerlendirme raporu hazırladı.

Kanal İstanbul Projesi, Küçükçekmece Gölü, Sazlıdere Barajı-Terkos Barajı’nı takip eden 45 km’lik bir güzergah boyunca devam ederek Marmara Denizi’ni Karadeniz’e bağlamayı önermektedir. Kanalın 45 km uzunluğunda, 25 m derinliğinde ve 250 m genişliğinde olacağı öngörülmektedir.

ÇED Raporuna göre proje kapsamında 1,1 milyar metreküp kazı yapıldı; Kazıların büyük bir kısmının bekolu yükleyici iş makineleri ile yapılması ve sadece % 3,8’inin patlatılmış hafriyat ile yapılması, hafriyat sonrası elde edilen malzemenin 200 m3 maden tipi kaya kamyonları ile taşınması planlanmaktadır. Kanal İstanbul Projesi kazıları açık madencilik yöntemi ile planlanıyor. Kanalın her iki yanındaki yamaçların elektrikli halatlı kepçeler ve patlatma kazısı ile kazılması ve kazılan malzemenin kaya kamyonları ile Karadeniz kıyısındaki dolgu alanına taşınması planlanmakta. Ülkemizde bu tip iş makineleri ile 50 yılı aşkın süredir başta Türkiye Kömür İşletmeleri olmak üzere farklı madencilik faaliyetlerinde kazılar yapılmaktadır.

ÇED Raporu üzerinde yapılan incelemelerde proje maliyetlerinin belirtilenden çok daha yüksek olacağı hatta sadece kanal kazı, nakliye ve depolama maliyetlerinin tüm kanal için belirlenen maliyetleri aşacağı açıkça görülmektedir. Uygulama ve son aşamalarda önemli çevresel, ekonomik ve politik sorunlar yaratabilecek Kanal İstanbul gibi bir projenin teknik detaylarının halktan saklanması mühendislik etiği açısından uygun olmadığı gibi kamunun bilgi edinme hakkı açısından yasal da değildir. . Halktan, bilim adamlarından ve profesyonellerden bilgi saklamak suçtur

Proje maliyetinin en büyük kalemini oluşturan hafriyatın büyüklüğünün hesaplanmasına ilişkin detaylı teknik bilgi / veriler paylaşılmamıştır. Projenin ömrü, kazı modelleri ve dolayısıyla çevresel etkilerdeki olası değişikliklerle ilgili tüm bu bilgiler kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Kazı alanlarının jeolojik oluşumları belirtilmekle birlikte yükleme ve taşıma işlemlerine doğrudan etkisi olan şişme faktörü yanlış hesaplanmıştır. Projenin patlatma tasarımı ve hesapları teknik olarak yanlıştır. Böylesine büyük bir projenin patlatma tasarımlarının dikkatsizce hazırlanması, genel projenin mühendislik tasarımları hakkında ipuçları veriyor. Raporun farklı bölümlerinde kazı, patlatma ve sevkiyat süreleri birbiriyle çelişiyor. İnşaat ekipmanlarının temininden ÇED Raporunda belirtilen hafriyat ve nakliye işlerinin tamamlanmasına kadar planlanan son tarih raporda belirtilen süreleri aştı. Tüm proje için son tarih 7 yıl ve kazı süresi 4 yıl olarak belirlendi, ancak sadece 400 kaya kamyonunun temin edilmesi 3 yıl alacak. Raporun geri kalanında detayları paylaşılan projenin planlaması, son tarihi ve maliyet hesaplamaları bütünlük arz etmemektedir.

Kanal İstanbul maden mühendisliği disiplini ile ilgili konuların teknik değerlendirmesi, raporumuzun devamında “ÇED Raporundaki bilgiler” çerçevesinde detaylı olarak paylaşılmaktadır. Kanal İstanbul bir ulaşım projesi değil, bir gayrimenkul ve kira projesidir. İstanbul’a, halka ve doğaya karşı işlenecek bir kentsel suç olan Kanal İstanbul Projesi’nin iptali için İstanbul Büyükşehir Belediyesi, siyasi partiler ve başta TMMOB ve bileşenleri olmak üzere demokratik kitle örgütleri tarafından ÇED iptal davası açıldı. . Bu süreçte mahkemece üniversitelerden bilirkişiler talep edildi. Mahkemenin üniversitelere yaptığı talep dilekçesinde, “Çevre” başlığı altında “Patlayıcı kazı” konusuna ilişkin bilirkişi görüşü talep edildi. “Patlayıcı kazı” olarak ifade edilen “patlayıcı kazı” nın özelliği, ülkemizde maden mühendisliği disiplinine girmektedir. Maden mühendisliği dışındaki mühendislik bölümlerinde patlatma eğitimi verilmemekte olup, maden mühendisleri dışındaki mühendislik disiplinleri patlatma çalışmaları yapmamaktadır. Ancak mahkeme başkanlığınca bilirkişi görüşü istenen bölümler arasında maden mühendisliği bölümü bulunmamaktadır. Bu nedenle Kanal İstanbul Projesi’nin “patlatma kazı hesapları, patlatma planları, patlatma işleri, patlatma, kazı ve ulaşımın çevresel etkileri” işlerinin hem bilimsel hem de teknik olarak değerlendirilmesi için maden mühendisliği bölümünden bir uzman istenmelidir. . TMMOB olarak mahkemenin bu konudaki ara kararına itiraz edildi.