Türkiye’de yasadışı bahis krizi derinleşmeye devam ediyor: Yıllık kayıp beş bakanlığın bütçesini aştı!

Türkiye’de yasadışı bahis krizi derinleşmeye devam ediyor:
Yıllık kayıp beş bakanlığın bütçesini aştı!

CUMHURİYET – 12 KASIM 2024

Türkiye’de yaşanan yasadışı bahis sorunu gün geçtikçe büyümeye devam ediyor. Türkiye’de yasadışı bahis ve kumar oyunlarında kullanılan paranın hacmi 55 milyar doları bulurken vergi kaybı ise 300 milyar TL’ye ulaşıyor. Bu ağır tablo ülkenin ekonomik ve sosyal dengelerini tehdit ediyor.

Türkiye’de yasadışı bahis ve kumar nedeniyle yaşanan büyük kayıplar son yıllarda giderek daha fazla dikkat çekiyor. Gazeteci Ayhan Şensoy’un yaptığı araştırmlar sonucu yayımlanan “Bahis Çukuru” isimli kitap, Türkiye’nin yıllık kaybının 55 milyar dolar civarında olduğunu iddia ediyor. Ayrıca 2024 yılında yasadışı faaliyetlerin vergisel boyutu da oldukça yüksek. Türkiye yalnızca yasadışı bahis nedeniyle yıllık 300 milyar TL’lik vergi kaybına uğruyor.

Yasadışı bahis nedeniyle yıllık vergi kaybının büyüklüğü 5 bakanlığın toplam bütçesini geride bırakıyor. 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’ne göre bakanlıklara ayrılması öngülen bütçeler içinde beş bakanlığa ayrılan bütçe şu şekilde listelenmişti:

Ticaret Bakanlığı bütçesi 56 milyar
Dışişleri Bakanlığı bütçesi 39 milyar
İçişleri Bakanlığı 96 milyar
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 45 milyar
Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesi 53 milyar
Beş bakanlık için 2025’te öngürülen bütçe 289 milyar TL olarak kayıtlara geçti.

DÜNYADA YASADIŞI BAHİSİN BÜYÜKLÜĞÜ
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından yayımlanan 18 Aralık 2023 tarihli rapor, dünya çapında yasadışı bahis piyasalarının geldiği noktayı gözler önüne seriyor. Rapora göre, organize suç örgütlerinin kontrol ettiği yasadışı bahis piyasasında oynanan bahis tutarlarının toplamda 1.7 trilyon dolara ulaştığı iddia edildi. Türkiye bu küresel trafiğin bir parçası olarak, yasadışı bahis faaliyetlerinde ciddi bir ekonomik yük taşıyor.

VERGİ KAYBI VE DÜZENLEMELER
Türkiye’de yasadışı bahis ve kumar oyunlarıyla mücadele etmek için çeşitli düzenlemeler yapılırken yasal piyasalarda da birtakım değişiklikler söz konusu. 2023 yılında Milli Piyango ve spor bahislerinden elde edilen gelirler önemli seviyelere ulaşmış durumda. 2023 verilerine göre Milli Piyango’dan 9.7 milyar TL, spor bahislerinden ise 107.2 milyar TL gelir elde edildi. Ancak bu gelirler, yasadışı bahis piyasalarında yaşanan kayıpların yanında oldukça düşük kalıyor.

Son dönemde yapılan düzenlemelerle diğer şans oyunlarında vergi oranları yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü. Bu değişiklikle birlikte 7347 sayılı cumhurbaşkanı kararı ile 7 Temmuz 2023’te artırılan oranlar geri alınarak önceki seviyelere indirildi. Söz konusu karar 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girdi.

ONLINE KUMAR PİYASASI BÜYÜMEYE DEVAM EDİYOR
Dünyadaki yasal ve yasadışı kumar pazarları hızla büyümeye devam ederken online kumar sitelerinin gelecekte büyüyeceği tahmin ediliyor. Statista verilerine göre 2029 yılı itibarıyla dünya çapında yaklaşık 290.5 milyon insanın online kumar sitelerine üye olması bekleniyor. Bugün online kumar sitelerine üye olan kişi sayısı hızla artarken dünya genelinde online kumarın toplam piyasa büyüklüğü ise 97.15 milyar dolara ulaşmış durumda.

Bu büyüyen pazarın Türkiye’ye de etkisi oldukça büyük. Yasadışı bahis ve kumar siteleri yüksek enflasyon, işsizlik gibi sebeplerden dolayı Türkiye’deki genç nüfus arasında daha fazla yayılmaya devam ediyor. Türkiye’nin yasadışı bahisle mücadelesi, sadece ekonomik boyutuyla değil, aynı zamanda toplumsal etkileriyle de önemli bir gündem maddesi haline gelmiş durumda.

YASADIŞI BAHİS VE KUMARIN SOSYAL ETKİLERİ
Yasadışı bahis ve kumar sadece ekonomik kayıplara yol açmakla kalmıyor, aynı zamanda toplumsal sorunları da beraberinde getiriyor. Bağımlılık, aile içi şiddet, dolandırıcılık gibi pek çok suç, yasadışı bahis faaliyetlerinin doğrudan sonuçları arasında yer alıyor. Bunun yanı sıra, yasadışı bahis sektörü, organize suç örgütlerinin güç kazanmasına da olanak tanıyor. Bu suç örgütlerinin sağladığı finansal kaynaklar, genellikle yerel ve uluslararası suç faaliyetlerinin yayılmasına katkıda bulunuyor.

ÇÖZÜM İÇİN NE YAPILMALI?
Yasadışı bahis ve kumarın önlenmesi için daha fazla denetim, yasal altyapıdaki eksikliklerin giderilmesi ve toplumsal farkındalık yaratılması gerektiği vurgulanıyor. Yasal bahis ve kumar sektörü, her ne kadar devletin denetimi altında olsa da yasadışı faaliyetlerin yaygınlığı büyük bir sorun teşkil ediyor. Türkiye’nin bu sorunu aşabilmesi için sadece yasadışı faaliyetlerin önüne geçilmesi değil, aynı zamanda yasal kumar piyasasının daha cazip ve şeffaf hale getirilmesi gerektiği ifade ediliyor.