26 Ekim 2019
Tank Palet fabrikasının ardından
Bor Karbür tesisi de Ethem Sancak’a
Savunma sanayisinde kullanılacak bor içerikli malzemelerin üretileceği Bor Karbür Tesisi’nin temeli atıldı. Şirketin paydaşları arasında Ethem Sancak’ın BMC’si de var.
Daha önce Cumhurbaşkanı tarafından duyurulan ve günlerce ulusal basında reklamı yapılan Bor Karbür tesislerinin temeli dün (25.10.2019) tarihinde Bandırma’da atıldı.
Törende konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Dünya bor lideri Eti Maden ve yine savunma sanayi alanında faaliyette bulunan özel sektörün katılımıyla TRBOR Bor Teknolojileri AŞ’yi kurduk. Söz konusu şirkete Eti Maden yüzde 33 pay ile iştirak etti. Tesis ilk etapta yılda bin ton kapasiteyle bor karbür üretimi gerçekleştirecek.” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Balıkesir’in Bandırma ilçesinde ETİ Maden Bor Karbür Tesisi Temel Atma Töreni’ne katıldı. Bakan Dönmez burada bir konuşma yaptı. ( Celal Güneş – Anadolu Ajansı )
Bor karbür tesisinin savunma sanayisinde önemli bir rol üstleneceğine değinen Dönmez, “Bandırma’daki tesisimizde üreteceğimiz bor karbür düşük yoğunluğu ve yüksek ısıya dayanma özelliği ile savunma sanayimizin yerlilik oranının artırılmasına da büyük oranda katkı sunacak. Bor karbür yüksek sertlik ve mukavemet/yoğunluk oranının kritik olduğu taktik araçlar, helikopterler, uçaklar, top namlusu, askeri kıyafetler ve personel koruyucu yeleklerin zırhlanması gibi askeri amaçlı malzemelerde yoğunlukla kullanılacak. Bunun yanı sıra aşınmaya dayanıklı makine ve seramik parçalarının üretiminde ve nükleer uygulamalarda da bor karbürü kullanacağız.” dedi.
Tartışmasız bir şekilde gerekli olan Bor Karbür yatırımının Eti Maden Genel Müdürlüğü tarafından değil, Eti Madenin yüzde 33 hisse ile iştiraki şekline kurulan TRBOR Bor Teknolojileri AŞ tarafından yapılacağı Bakan tarafından ifade edilmiştir.
PAYDAŞLAR ARASINDA TANIDIK BİR FİRMA: BMC
TRBOR Bor Teknolojileri AŞ firmalarının ortakları incelendiğinde, Eti Maden’den başka Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, SSTEK ve Bor Savunma Teknolojileri kurum ve firmalarının olduğu görülmektedir. Paydaşlar arasında BMC de sayılmaktadır. Ortaklardan Bor Savunma Teknolojileri firması özel şahıs firması olup İstanbul Ticaret Odası kayıtlarına göre 17.04.2018 tarihinde faaliyete başlamıştır. Yönetim Kurulu Başkanı olarak Talip Öztürk ismi yer almaktadır. Firma adresi “Maslak mah. Bilim Sok. Sun Plaza No 5A/6 Sarıyer” olarak belirtilmiştir. Nace kodu’nda Firmanın bor minerali madenciliği işi yapacağı ifadesi yer almaktadır.
İstanbul Ticaret Odası kayıtlarına göre ; TRBOR Bor Teknolojileri AŞ firması “Sanayi mah. Teknopark bulvarı 9A Apt.No 1/9A/608 Pendik” yerleşik olup aynı adreste BMC Power Motor Teknolojileri AŞ firması da faaliyet göstermektedir.
Eti Maden iştiraki TRBOR Bor Teknolojileri AŞ.nin kurucusu Osman Dur BMC Genel Müdürüdür. TRBOR Bor Teknolojileri AŞ.nin ortağı Bor Savunma Teknolojileri firmasının sahibi Talip Öztürk, BMC firmasının ortakları arasında yer almaktadır. Talip Öztürk ismi 8 Mayıs 2017 tarihli gazetelere “Recep Tayyip Erdoğan, BMC’nin ortaklarından, ayrıca Metro Turizm’in sahibi Galip Öztürk’ün kardeşi olan Rizeli iş adamı Talip Öztürk’ü tedavi gördüğü Şişli Memorial Hastanesi’nde ziyaret etti.” Şeklinde yansımıştır.
BMC’NİN BOR İLE ALAKASI YOK
Eti Maden Bor Karbür tesisini BMC’nin (yani Ethem Sancak, Talip Öztürk ve Katarlıların) dolaylı ortaklığında yapmaktadır. Bu grubun Savunma sanayiinde son yıllarda etkin olduğu bilinmekle beraber Bor Karbür ya da Bor Teknolojileri konusunda tecrübesi bulunmamaktadır. Tesis Çin firması tarafından yapılacak olup Eti Madenin gerek yatırımın finansmanı gerekse tesisin işletilmesi hususunda BMC ya da başka firmaya ihtiyacı bulunmamaktadır.
Diğer yandan bu husus yasal değildir.Bilindiği gibi Bor, Uranyum ve Toryum madenlerinin devlet eliyle işletilmesi 2840 sayılı yasa gereğidir. Yasanın 2.maddesi;
“Devlet eliyle işletilecek madenler
Madde 2 – (Değişik birinci cümle: 16/2/1994 – 3971/1 md.) Bor tuzları, uranyum ve toryum madenlerinin aranması ve işletilmesi Devlet eliyle yapılır. Bu madenler için 6309 sayılı Maden Kanunu gereğince gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine verilmiş olan ruhsatlar iptal edilmiştir.”
Eti Madenin bor ürünü olan Bor Karbürü kendisinin üretmesi yasal bir zorunluluk olduğu gibi, TRBOR Bor Teknolojileri AŞ.nin ortakları arasında yer alan Bor Savunma Teknolojileri AŞ firmasının da “bor minerali madenciliği” yapması da yasal olarak mümkün değildir.
BMC’NİN TARİHİ
BMC; 1964 yılında İzmir’de Ergün Özakat tarafından kurulmuştur. Şirketin açılımı ise “British Motor Company” şeklindedir.
1989 yılında BMC’nin tüm hisseleri Çukurova Holding ve Mehmet Emin Karamehmet tarafından satın alınmıştır. Şirket 1989 yılında %100 yerli sermayeye çıkmıştır..
2013 yılında Çukurova Holding’in birçok şirketiyle beraber BMC’ye de TMSF tarafından el konulmuştur.
Kısa bir süre TMSF’nin elinde çalışmaya devam eden BMC; 2014 yılında yapılan ihaleyle Ethem Sancak’a yani Es Mali Yatırım ve Danışmanlık şirketine satılmıştır.
Sancak, TMSF’nin sattığı BMC’yi 751 milyon liraya aldı. Şirketin sadece arsasının 1.5 milyar TL değerinde olduğu iddia edildi.
BMC şirketi satıldığında; TSK’nın yeni aracı olan Kirpi, kamyon ve otobüs gibi zırhlı araç ihtiyaçlarını da karşılıyordu.
https://veryansintv.com/tank-palet-fabrikasinin-ardindan-bor-karbur-tesisi-de-ethem-sancaka/
