GEMİLER NEDEN “SHE” KADIN OLARAK TANIMLANIR
Naci Kaptan – 23.08.2025
İnsanoğlu yüzlerce hatta binlerce yıldır denizcilik yapıyor. Tehlikelerle dolu uçsuz bucaksız deniz ve okyanuslarda seyahat eden denizcilerin kendi aralarında bilinen gelenekleri ve ritüelleri vardır. Şüphesiz bu geleneklerden en yaygın ve eski olanı da gemilere kadın ismi vermektir. Gemi kelimesinin kökeni, Latince Navis kelimesidir ve bu kelime dişidir.
Geçmişte gemilere kadın isimleri verilirdi, çünkü gemiyle kurulan bağ, ona bir kadına karşı duyulan sevgi , saygı ve minnetle ilgiliydi. İngilizcede gemiler için dişi “she” zamiri kullanılır. Bu, gemilere kadınsı bir kişilik yükleyerek onları koruyucu bir figür gibi görme geleneğinin ne kadar derin olduğunu gösterir. Yelkenli teknelerin zamanında gemilerde yelkenler beyaz, dalgalanan bir bulut gibi armaları ve görkemli direkleri teknenin zarif akıcı hatları ile gemiler bir kadınlar gibi bir güzellik örneği idi. Erkekler ve denizciler gemileri de tıpkı kadınları sevdikleri gibi severlerdi.
Denizciler gemilerde, aylarca hatta yıllarca denizlerde çalışarak yaşam mücadelesi verirler. Denizin zorlu şartları nedeniyle tarih boyunca neredeyse tüm denizciler erkek olmuştur. Günümüzde bu durum değişmiş olsa da hala hem denizci askerlerin hem de sivil denizcilerin çoğunu erkekler oluşturmaktadır. Gemiciler de insani duygularla kendilerini güvende hissettirecek anne şefkatine ihtiyaç duyar. İşte bu anne şefkatini, onları tehlikelerden koruması beklenen gemi verir. Bu nedenle gemi adları tanrıça ya da azize isimlerinden seçilir.
Gemilere kadın ismi verilmesinin diğer bir nedeni de gemi sahibinin sevgilisini, eşini ya da aşık olduğu kadını onurlandırmak istemesidir. Sevdiği kadından sonra en değerli varlığı olan gemisine onun adını vermek büyük bir şeref olarak görülmektedir. Günümüzde de pek çok gemi, tekne, yat sahibi bu geleneği sürdürmektedir.
Gemilere kadın ismi verilmesinin romantik bir yönü olduğu kadar inanç boyutu da vardır. Pek çok kültürde kadın, doğurganlığı ve sevgiyi temsil etmesi nedeniyle kutsal kabul edilmektedir. İsimsiz bir gemi kısır bir kadın gibi görülür ve uğursuzluk getireceğine inanılırdı.
Uzun yıllar gemiler ve kadınların birlikte anılmasının dahi uğursuzluk getireceğine inanılmasından sonra tahminen 14. yüzyılda ilk kez bir gemiye kadın ismi verildi. 18. yüzyıldan sonra ise gemilere kadın figürleri de işlenmeye başladı. Okuma yazma bilmeyen çoğu denizci, gemilerini bu kadın figürlerinden tanırdı.
Gemiciler gemiler ve kadınlar ayrılmayacak derecede birbirlerine karışmışlardır. Aralarında karşılıklı sessiz bir anlaşma ve çekim vardır. Kadınlar genelde denizcilerde var olan maceracı, neşeli, uçarı ve avare ruhu severler. Gemiciler ise güzel, zarif ve akıp giden çizgi ve büklümleri tıpkı gemilerin akıcı çizgilerindeki güzel hatları severler.
Gemilerin güvertesinde bulunanlar erkektir. Tıpkı güzel bir kadının çevresinde gönlünü çalmaya çalışan erkekler gibi. Teknelerin baştan sona kadar zarif ve çekici çizgileri tıpkı bir kadının vücut yapısı gibidir. Gemilerin de bakımlı ve temiz ve boyalı güzel görünmesini sağlamak için temizlik, düzenli bakım ve boya gerekir. Tıpkı kadınların makyajı gibi. Bu durum ise sürekli masraf ve harcama gerektirir. Bu nedenle de gemiler SHE olarak isimlendirilir.
Ayrıca gemiyi yönetmek için iyi bir kaptan gereklidir. Dümende yetkin bir kaptan olmadan gemi gereğince yönetilemez. İyi bir erkeğin kadını mutlu edecek sevgi ve sorumluluğa sahip olması gibi. Gemiler denizlerde üst taraflarını gösterir, suyun altında kalan kısımlarını saklarlar. Ta ki özel zamana kadar bu zaman ise havuza çıkma zamanıdır……
