AKIL FİKİR YAZILARI

Urfa da Antep gibi Fransızlar tarafından işgal edilmiş, çetin bir mücadeleden sonra özgürlüğüne kavuşmuş, 11 nisanı da kurtuluş günü olarak bayramlaştırmıştır. Böylece adının Şanlıurfa olması uygun görülmüştür; fakat, bu kez de Arap emperyalizminin (“kutsal”, bazılarınca da “milli” sayılan) ideolojisi tarafından, farklı bir biçimde, yani toprak yerine beyinler işgale uğratılmıştır. Urfalıların büyük bir kısmını ülkemizin en mutaassıp insanları şeklinde görmek yanlış olmaz. Bu yüzden “peygamberler şehri” olarak anılması neredeyse bir gurur vesilesi şeklinde kabul edilir.

Başta Adıyaman’daki Menzil olmak üzere, sayısız tarikatları, cemaatleri bünyesinde barındırır ve kuran kurslarının, dinci öğrenci yurtlarının en yoğun olduğu yörelerden biri olarak bilinir. Bu yüzden de AKP’nin en sağlam kalelerinden biri sayılmaktadır. T. Erdoğan’ın son Urfa ziyareti meyanında İbrahim Tatlıses bile şarkıcılığı bir yana bırakıp onun destekçiliğini, AKP’nin bir nevi “siyaset yönlendiricisi” rolünü üstlenmiştir. Böylece bir zamanların “Şanlı” Urfası, gittikçe “şanssız” (talihsiz), geri bırakılmış Urfa durumuna düşürülmüştür.

Laikliği kurtarmak için başta CHP’nin orada çok yoğun şekilde çalışması gerekmektedir. Modernleşme, sanayileşme, yaratıcılık, “üretim” bakımlarından komşusu Gazi Anteb’in oldukça gerisindedir. Sadece kontrolsüzce “nüfus üretme”, yani doğurganlık alanında en önlerde yer almaktadır. Şehir hızla betonlaşmakta, trafik sorunları sürekli artmaktadır.

Babam Reşit Rastgeldi bir dönem Urfa’da belediye başkanlığı yapmış ve daha sonraki yıllarda, ortama uyarak, o da oldukça dindarlaşmıştı. Adı Tülmen olan ve bir tepecik üzerinde bulunan köyümüze cami yapılmasına babam ön ayak olmuştur. İlk zamanlar müezzin minareye çıkıp kendi sesiyle ezan okurdu. Daha sonra hoparlör modası yaygınlaştı; köyümüz de bundan nasibini aldı. Önceleri tek olan hoparlörle yetinmeyip sayısını dörde çıkardılar. Cami köyün ortasında olduğu için ezan okunurken insanlar birbirlerine seslerini duyuramayıp susmak ve beklemek zorunda kalır. Sabah ezanı çok erken saatte, gecenin karanlığında ve uykunun en tatlı yerinde herkesi zorla uyandırdığı için bazı (benim gibi) yaşlı ve hassas kimselerin sağlık sorunları yaşamasına sebep olabilmektedir. Halkın rahatını, sağlığını, huzurunu önemseyen (Sultan Nazarbayev gibi) aydın devlet adamlarının yönettiği ülkelerde ezanın hoparlörle yayınlanmasının sakıncaları göz önünde tutularak desibel kurallarına uygun şekilde kısıtlamalar getirilmiştir. Gelişen teknoloji sayesinde, vakti geldiğinde ezan okuyan cihazlar icat edilmiştir; isteyen, bunlardan uygun birini seçerek kimseyi rahatsız etmeden arzuladığı kadar ezan dinleyebilir.

Birçok Avrupa ülkesinde hoparlörlü ezan yanında her türlü tesettür de yasaklanmıştır. Önlenemeyen terörist eylemlerinin, şiddet girişimlerinin yaygınlaştırdığı “islamofobi” şeklindeki korku, aşırı sağcı (hatta faşist) partilerin güçlenmesine yol açmıştır. Aslında, islam dininin insanlığa sunabileceği her hangi bir yenilik, “mutluluk formülü” pek kalmamış, aksine, (başta Ortadoğu olmak üzere) birçok gelişememiş, geri kalmış ülkede bunca kan ve gözyaşı akıtılmasının başlıca sebebi haline gelebilmiştir. HAMAS tarafından çılgınca başlatılan korkunç savaş ve İsrailin uyguladığı orantısız soykırım, tüm insanlık için bir utanç vesilesi olmalıdır. Petrol zengini Arap ülkeleri yardım konusunda umursamazlık içindedir ve Amerika’ya yaranmak yarışındadır.

Laiklik ilkesine ve Atatürk aydınlanmasına rağmen dincilik güzel ülkemize de (başta eğitim sistemi olmak üzere) onarılmaz zararlar vermektedir. Gelişen ve tüm dünyayı değiştiren teknoloji, internet, yapay zeka alanlarındaki devrimler karşısında kör inanç yaşantımızı yönlendirme iddia ve çabalarından artık vaz geçip meraklılar için tarihin sayfalarında kalmalıdır. Bunu sağlayabilmenin tek çaresi, gerçek aydınlarımızın, dürüst, yürekli, yurtsever siyasetçilerimizin hızla seferber olarak akıllıca bütünleşip örgütlenmesidir.

Kemal Rastgeldi    – 12.02.2025