DENİZLERDEN HİKAYELER * 20 milyar dolarlık hazineyle 1708’de batan İspanyol kalyonu

İspanyol kalyonu San Jose, 1708’de
gerçekleşen savaşta battı 

BBC NEWS * 6 Aralık 2015

Kolombiya açıklarında İngilizler tarafından 300 yıl önce batırılan İspanyol kalyonunda değeri en az 1 milyar dolar olan hazine bulundu. Kolombiya Cumhurbaşkanı Juan Manuel Santos, gelişmeyi ”Harika haber’ San Jose kalyonunu bulduk” tweetiyle duyurdu.

Enkazın liman kenti Cartagena açıklarında bulunduğu bildirildi.

Gemi enkazlarının ‘kutsal kase’si olarak görülen San Jose kalyonunun denizde kaybedilen hazinelerin en büyüğünü taşıdığına inanılıyor. Kolombiya lideri, enkazda bulunan yükün değerinin en az bir milyar dolar olduğunu söylüyor.

San Jose, Güney Amerika kolonilerinden toplanan altın, gümüş, elmaz ve mücevheratı dönemin İspanya Kralı’nın İngilizlere karşı yürüttüğü taht mücadelesini finanse etmede kullanmak üzere Avrupa’ya götürüyordu. Ancak İngiliz savaş gemileri, Cartagena açıklarında kalyona saldırmışlardı.

Kolombiya yetkilileri, enkazın bulunduğu yeri tam olarak açıklamadı, ancak buluntu için ”’En büyüğü değilse bile insanlık tarihinin denizler altındaki mirasının en büyüklerinden biri” dedi. Kolombiya lideri Santos, Cartagena’da hazinenin korunacağı bir müze inşa edileceğini söyledi.

Hazinenin mülkiyeti ise Kolombiya hükümetiyle Amerika merkezli Deniz Aramaları Armadası (SSA) adlı bir şirket arasında uzun zamandır devam eden bir yasal mücadelenin odağında yer alıyor.

SSA’nin bir yan kuruluşu, 1981’de geminin battığı yeri tespit ettiğini söylemiş ve Kolombiya hükümetinden tazminat talep etmişti. Amerika’da bir mahkeme ise, 2011’de kalyonun Kolombiya devletinin mülkü olduğuna hükmetti.

İspanyol kalyonu San Jose, 1708’de gerçekleşen savaşta battı (Kolombiya Donanması)

20 milyar dolarlık hazineyle 1708’de batan İspanyol kalyonunun peşine düşüldü
Hükümet, amatör hazine avcılarını uzak tutmak için geminin konumunu saklıyor

Vishwam Sankaran – pazartesi 26 Şubat 2024

San Jose’nin 300 senelik sömürge idaresi sırasında Kolombiya açıklarında mercan kayaklıklarında batırılan binden fazla kalyondan biri. Kolombiya hükümeti, 1708’de Karayipler’de batan bir İspanyol gemisinin 20 milyar dolar değerinde altın, gümüş ve zümrüt içeren batık hazineye sahip olabileceğini söyledi ve bu efsanevi kalyonu keşfetme planlarını açıkladı.

Kolombiya, “gemi enkazlarının kutsal kasesi” unvanı verilmiş San Jose kalyonunun enkazını araştırmak üzere hükümet tarafından düzenlenen bir keşif gezisi başlattığını belirtti. Tarihi kayıtlar, geminin Güney Amerika’daki İspanyol kolonilerinden toplanan, 100’den fazla çelik sandık dolusu zümrüt, milyonlarca altın ve gümüş sikke de dahil bir servet taşıdığını öne sürüyor.

1698’de denize indirilen gemi, Yeni Dünya’dan İspanya Kralı V. Philip’in sarayına giderken Cartagena’nın güneyindeki Barú Adası açıklarında bir savaşta batmıştı. Değerli eşya yüklü gemi, bunları kraliyet hazinesi için taşıyordu.

Tarihçiler geminin Barú yakınlarında bir Britanya filosuyla karşılaştığını ve ardından çıkan savaşta efsanevi kalyonun barut depolarının patlayarak gemiyi yok ettiğini ve 500 kişiyi aşan mürettebatın hayatını kaybettiğini söylüyor.

Woods Hole Oşinografi Enstitüsü’nün daha önce yaptığı bir keşif gezisi 2015’te batık kalyonun yerini tespit etmişti ancak hazinenin kurtarılması için henüz girişimde bulunulmadı.

Kolombiya bu kalyonu araştırmak için yapılacak yatırım miktarının sadece 2024’te yaklaşık 4,5 milyon doları bulacağını cuma günü açıkladı. Hükümet, amatör hazine avcılarını caydırmak için keşif gezisinin yerini gizli tutuyor.

Araştırmacılar, yaklaşık 600 metre derinlikteki gemi enkazının etrafındaki suyu keşfetmek için yeni teknoloji kullanmayı umuyor. Şimdiye kadar okyanus bilimciler, kalyonun içindekileri çıkarmanın en iyi yollarını anlamak için deniz derinliği analizini ve okyanus yatağına yönelik toprak çalışmalarını kullandı.

Hükümet, nisan ve mayıs arasında batık geminin yüzeyinden hazinenin bir kısmını çıkarmak için su altı robotu teknolojisini kullanmayı planlıyor. Bu, geminin diğer kısımlarındaki hazinenin sudan çıktığındaki durumunun belirlenmesini de sağlayabilir.

Geminin keşfi, İspanya’nın ganimetin kendilerine ait olduğunu iddia etmesi ve Bolivya’nın hazinelerin, İspanyol sömürgeciler tarafından değerli metaller için madencilik yapmaya zorlanan yerli Qhara Qhara ulusuna ait olduğunda ısrar etmesiyle, geminin mülkiyetiyle ilgili bir çekişmeyi ateşlemişti.

Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, enkazı kurtarmak ve ülke içinde kalmasını sağlamak için hükümetin kendi kaynaklarını kullanmak istiyor. Yetkililer, keşif gezisinin batık hazineyi keşfetmekten çok kültürel nedenlerle planlandığını ve asıl amacın batmadan önce gemide yaşayan yüzlerce kişinin hayatını anlamak olduğunu söyledi.

Kolombiya Kültür Bakanı Juan David Correa, Associated Press’e yaptığı açıklamada “Gerçek hazine tarihtir” dedi.