
Mavi Vatan ve uçak gemisi
CUMHURİYET- Nejat Eslen – 11.09.2025
Çağdaş devletler silahlı kuvvetlerin kuvvet yapısı ve silah sistemi gereksinimlerini realist ve sistematik değerlendirmeler sonunda belirlerler. Bu amaçla öncelikle küresel ve bölgesel jeopolitik ortam ile bu ortamın ortaya çıkardığı güvenlik riskleri, tehditleri ve fırsatlar değerlendirilir.
Yine bu kapsam içinde, geliştirilen yeni silah sistemleri de dikkate alınarak geleceğin savaş ortamı ve yeni savaş ortamının ihtiyaç duyduğu kuvvet yapısı ile savunma ve saldırı silah sistemleri belirlenir. Bu sistematik yaklaşım içinde, mali kaynaklar da dikkate alınarak yeni kuvvet yapısının ve gereksinim duyulan silah sistemlerinin öncelikleri belirlenir ve onaylanır.
Aynı sistematik realist yaklaşım Türk Deniz Kuvvetleri’nin kuvvet yapısı ve silah sistemleri için de geçerli olmalıdır.
DENİZ GÜCÜNÜN ETKİ ALANI
Bu amaçla öncelikle, Türkiye’nin denizlerle ilgili doktrini Mavi Vatan’ın coğrafi sınırlarının tanımlanması gerekir. Kanımca Mavi Vatan doktrini Türkiye’nin Karadeniz’deki, Ege Denizi’ndeki ve Doğu Akdeniz’deki hak ve çıkarları ile ilgilidir.
Kim ne derse desin, Türkiye bölgesel bir güçtür ve Türkiye’nin öncelikli deniz etki alanı Mavi Vatan’dır. O halde Türk Deniz Kuvvetleri’nin kuvvet yapısının, savaş gemisi tiplerinin ve silah sistemlerini öncelikle Mavi Vatan’daki çıkarlarını ve haklarını gerçekleştirecek ve potansiyel tehditleri bertaraf edecek kapasitede olacak şekilde belirlenmesi gerekir.
Türkiye’de uçak gemisi inşa etme projesi gündemdedir. O halde sorulması gereken soru şudur; Türkiye uçak gemisini hangi amaçla, bir başka ifade ile hangi tehditleri bertaraf etmek veya hangi çıkarları gerçekleştirmek maksadı ile hangi coğrafyada kullanmayı amaçlamaktadır?
YÜKSEK DEĞERLİ HEDEFLER
Uçak gemileri maliyeti ve idame ettirilmesi çok yüksek deniz savaş araçlarıdır. Bu yüzden uçak gemileri hasım güçler için yüksek değerli hedeflerdir. Hipersonik ve balistik füzeler, insansız hava, deniz ve denizaltı araçları uçak gemileri ve büyük savaş gemileri için ciddi tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle de dünyada uçak gemilerinin artık demode olduğu ile ilgili kanaat oluşmaktadır.
ANADOLU COĞRAFYASI
Uçak gemisi okyanuslarda çıkarı olan küresel güç için seyyar hava üssüdür. Anadolu coğrafyası ise güçlü hava ve hava savunma sistemi ve uzun menzilli modern füzeleri ile Mavi Vatan için, Kıbrıs ise Doğu Akdeniz’de zaten doğal hava üssüdür.
Türk savunma sektörü geliştirdiği insansız hava savaş araçları ile dünyada savaş doktrininin değişimine önemli katkıda bulunmuştur. Su üstü ve sualtı insansız savaş araçlarının geliştirilmesi gittikçe önem kazanmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin önceliği uçak gemisi inşası değil, savaş uçağı tedariki ve hava savunma sisteminin güçlendirilmesi olmalıdır. Denizaltılar her zaman deniz gücünün etkili ve tehlikeli aracı olmuştur. Günümüzde de öyledir…
NEJAT ESLEN – EMEKLİ TUĞGENERAL