FEYM Grubu ve AYAcademy
Bilgilendirme Bülteni
(12 Ocak 2025)
1. Ermeni Meselesi / Ermeni Haberlerindeki İddialar / Azerbaycan ile İlgili Gelişmeler:
a. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası baş sözcüsü Anitta Hipper, AB’nin Ermenistan’ın AB’ye entegrasyonu sürecine ilişkin yasa tasarısını analiz edeceğini ve Erivan ile görüşeceğini söyledi. Ermenistan’da Kabine, Eurovote sivil girişimi tarafından parlamento tartışmalarına sunulan Ermenistan’ın AB’ye katılım sürecini başlatmaya ilişkin yasa tasarısını 9 Ocak’ta onaylamıştı. Yasa tasarısı daha sonra parlamentoda görüşülecek. Hipper “Ermenistan’ın Avrupa entegrasyonu sürecine ilişkin yasa tasarısı takip ettik ve bunu analiz edip Ermeni yetkililerle görüşeceğiz. Bu arada, AB müktesebatına kapsamlı destek ve yakınlaştırma sağlayan mevcut Kapsamlı ve Gelişmiş Ortaklık Anlaşmamızın uygulanmasıyla halihazırda yaptığımız çok şey var. Ermenistan’a yönelik mali yardımımızı, ülkenin sosyo-ekonomik dayanıklılığını, iletişim, ticaret ve enerji çeşitliliğini artırmayı hedefleyen destekle birlikte 2024-2027 dönemi için 270 milyon avro tutarındaki AB’nin ‘Ermenistan Dayanıklılık ve Büyüme Planı’ aracılığıyla artırdık. Ermenistan ile ilişkilerimize gelince, ilişkilerimiz daha önce hiç bu kadar yakın olmamıştı. Geçtiğimiz yıl bunu açıkça gösterdi. Vize serbestisi diyaloğu ve 10 milyon avro yardımla Avrupa Barış Tesisi başlatma kararı alındı” dedi.
https://www.panorama.am/en/news/2025/01/11/EU-Armenia/3100732
b. Paşinyan, Minsk Grubu’nun feshi konusunda AGİT’e başvurmayı düşünüyor. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın sözcüsü Nazeli Baghdasaryan, Ermenistan’ın Dağlık Karabağ konusunda Minsk Grubu’nu feshetmesi için Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na (AGİT) başvurmayı düşündüğünü belitti. Baghdasaryan yaptığı açıklamada “Ermenistan Cumhuriyeti, Minsk Grubu’nun feshi konusunda AGİT’e başvurma olasılığını düşünüyor.” dedi. Paşinyan, geçen yıl Aralık ayında verdiği bir röportajda AGİT Minsk Grubu’nun feshedilmesi fikrini desteklemişti.
https://www.panorama.am/en/news/2025/01/11/Pashinyan-OSCE/3100646
c. Ermenistan Dışişleri Bakanlığı’nın bildirdiğine göre, Los Angeles’taki yıkıcı orman yangınlarında hayatını kaybedenler arasında hiçbir Ermeni vatandaşı tespit edilmedi. Bakanlık sözcüsü Ani Badalyan, Los Angeles’taki Ermeni Başkonsolosluğunun her zamanki gibi faaliyet gösterdiğini, yerel yetkililer ve toplum örgütleriyle sürekli temas halinde olduğunu söyledi.
https://www.panorama.am/en/news/2025/01/11/Armenian-Foreign-Ministry/3100684
- Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, AB Güney Kafkasya ve Gürcistan Krizi Özel Temsilcisi Magdalena Grono ile bir araya geldi. Muhataplar, Ermenistan-AB ortaklık gündeminde yer alan geniş bir yelpazedeki konuları görüştüler. Önceki yıl kaydedilen başarılara, yeni bir ortaklık gündeminin geliştirilmesine ilişkin tartışma sürecine ve yaklaşan programlara atıfta bulunuldu. Ermenistan’ın AB’ye katılım sürecinin başlatılması hakkında yasa tasarısına atıfta bulunan Bakan Mirzoyan, Ermenistan Hükümeti tarafından verilen onayın, Ermenistan’ın AB ve üye devletlerle işbirliğinin derinleştirilmesi dinamikleri ve Ermeni vatandaşların Avrupa özlemleriyle uyumlu olduğunu kaydetti. Ararat Mirzoyan ve Magdalena Grono, diğer mekanizmaların yanı sıra, Ermenistan’daki AB Sivil Misyonunun faaliyetlerinin önemini vurguladılar.
- AVİM web sitesinde “SINIRIN ÖTESİNDEKİ TARAFLI ALGILAR” başlıklı analiz yazısı yayınlanmaktadır. “Ağustos 2024’te Hrant Dink Vakfı tarafından yayınlanan “Insights Beyond Borders, Turkey-Armenia Relations Through Public Eyes” isimli rapor kitabı; sınırların açılması ve Türkiye-Ermenistan ilişkileri konusunda Ermenistan ve Türkiye’de insanlara çeşitli soruların sorulması ve alınan cevapların bilimsel yöntemlerle kayda geçirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Anahtar soruların sorulduğu ve katılımcıların yorumlarının alınmasının, layıkıyla yapıldığı takdirde, normalleşme süreci açısından iki tarafa da katkı sağlayabileceği aşikâr olan çalışmanın değerlendirilmesinde fayda vardır. Rapor, aynı soruların Türkiye’de ve Ermenistan’da ayrı ayrı belirlenen gruplara sorulması ile oluşmuştur. Gruplandırma; ikamet yerlerinin sınırda olup olmaması, taşra olup olmaması, eğitim düzeyi, yaş, cinsiyet gibi kıstaslara dayanılarak yapılmıştır. Alınan cevaplar tablo haline getirilip sunulduğu gibi raporda katılımcıların normalleşme süreci, sınırların açılması, Türkiye-Ermenistan ilişkileri hakkındaki fikirlerine de yer verilmiştir. Üç bölümden oluşan raporun ilk kısmı Ermenistan’daki çalışma sonucu, ikinci bölüm Türkiye’deki çalışma sonucu oluşmuş ve üçüncü bölümde de uzman değerlendirmelerine yer verilmiştir. Kapakta da göze çarpan ve okuyucunun dikkatini çeken ilk şey, geçtiğimiz Ağustos ayında yayınlanmış olmasına rağmen içerik de dâhil olmak üzere raporun tamamında “Turkey” ifadesinin kullanılmış olmasıdır. Uzun zamandır uluslararası alanda ve tüm resmi ve gayriresmî işlerde/yayınlarda “Türkiye” ifadesinin yer etmiş olmasına karşın bu ısrarlı yanlış kullanım iyi niyetli görünmemektedir. Hrant Dink Vakfının misyonu ile örtüşmeyen bu durum dikkate değerdir.” tespitleri ile başlayan makaleye aşağıdaki link üzerinden erişim sağlanabilmektedir.
https://avim.org.tr/tr/Yorum/SINIRIN-OTESINDEKI-TARAFLI-ALGILAR
f. Birleşmiş Milletler Teşkilatı (BM) sekreterliği, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 5-6 Aralık 2024 tarihlerinde Bakü’de düzenlenen “Geri Dönüş Hakkı: Ermenistan’dan Zorla Çıkarılan Azerbaycanlılar İçin Adaletin Sağlanması” konulu ikinci uluslararası konferans katılımcılarına mesajını ve konferansın sonuç belgesini BM Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul’un resmi belgeleri olarak yayınladı. Batı Azerbaycanlıların kendi topraklarına geri dönüşü konusunu her zaman gündemde tutan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in konferans katılımcılarına mesajının BM’nin resmi belgesi olarak yayınlanmasının, Batı Azerbaycan konusunun uluslararası gündemde profilinin artması açısından özel önem taşıdığı belirtildi. (Oxu.Az haberine istinaden AVİM)
g. Türk-Ermeni Konusunu Araştırma Vakfı (TEKAR)’nın web sitesine ve yayınlarına aşağıdaki link üzerinden erişim sağlanabilmektedir.
2. Yunan Sorunları / Yunan Haberlerindeki İddialar “” işareti içinde gösterilmiştir / Kıbrıs ile İlgili Gelişmeler:
a. Yunan Haberleri “Yunanistan, 24 Rafale ile Türkiye üzerinde bölünmez hava üstünlüğüne sahip. 2023’te bir Türk general, Türkiye’nin 2025 yılına kadar F-16’larını modernize etmemesi halinde çok geride kalacağını söylemişti. The EurAsian Times’ın haberine göre Ankara, Yunan Rafale savaş uçaklarının Türk silahlı kuvvetlerine yönelik oluşturduğu tehdidi defalarca kamuoyu önünde kabul etti.”
b. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis’le 20 Ocak 2025 tarihinde bir araya gelecek. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart’ın ara bölgede bulunan ikametgâhında gerçekleşecek görüşmede, iki lider yeni geçiş kapılarının açılabilmesine yönelik istişarelerde bulunacak. Hatırlanacağı üzere Cumhurbaşkanı Tatar, Metehan’da yaşanan sıkışıklığı da giderecek Lefkoşa’da ikinci bir araçlı geçiş kapısının açılmasının şart olduğunu söyleyerek, Haspolat kapısının açılmasını önermişti. Haspolat kapısının açılmasıyla araçlı geçişlerde rahatlama sağlanması, aynı zamanda iki taraf arasında yeşil hat tüzüğü kapsamında gerçekleştirilen ticaretin hacminin de arttırılması hedefleniyor. Cumhurbaşkanı Tatar, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’la 8 Ocak 2025 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu ortak basın toplantısında Rum lidere bir kez daha çağrıda bulunarak, Haspolat kapısına bir karşılık istiyorsa bir an önce bir geçiş kapısı önerisi yapmasını istemişti. Bilindiği üzere Rum tarafının mevcut önerilerileri geçiş kapısı değil yatay ve güneyden güneye olacak şekilde transit geçişlerden oluşuyor.
3. AYAcademy Bülteni
“Ulus-Devletler Dünyasında Uluslararası Göç: Etkisel Sonuçlar, Zorlukları ve Politik Tepkiler” başlığı ile yayınlanan akademik makaleye ilişkin bilgiler ve erişim linki AYAcademy’nin aşağıdaki sosyal medya kanal linklerinde yayınlanmaktadır.
https://www.instagram.com/ayacademy.org.tr/
https://www.facebook.com/ayacademy.org.tr/
https://www.linkedin.com/company/ayacademy/
https://www.tiktok.com/@ayacademy.org.tr
https://twitter.com/ayacademy_tr
https://t.me/AYAcademyTelegram
https://www.youtube.com/@AYAcademy_TR
https://www.youtube.com/shorts/tOdz6Q8oXVg
Saygılarımla,
Serkan KORKMAZ