YABANCI SAVAŞ GEMİLERİ VE BAYRAK KONUSU

ABD Büyükelçisi – USS NİTZE DDG 94 Dolmabahçe açığında demirde

YABANCI SAVAŞ GEMİLERİ VE BAYRAK KONUSU

Naci Kaptan – 06 Şubat 2023

Yemen iç savaşında da görev alan ABD donanmasına ait savaş gemisi USS Nitze, 3 Şubat 2023 tarihinde Dolmabahçe açıklarında demirledi. Gemiye, denizcilik teamüllerinin dışında, Türk bayrağından çok daha büyük bir ABD bayrağı çekildiği görüldü. Bu büyük bayrak ve ABD Büyükelçisinin gemide verdiği fotoğraf “Türkiye’ye tehdit” olarak yorumlandı.

USS Nitze’nin direğinde çekili olan Türk Bayrağının  1 yaprak(*) boyunda, ABD’nin kendi milli bayrağı ise en büyük boy olan 4 yaprak boyunda olduğu gözüküyor.  Bayraklarda “yaprak” ölçüsü kullanılır. (*1 yaprak 50×75 cm’dir) Bu durum mesela iki diplomatın görüşürken birisinin koltuğunun daha büyük ve yüksek olması gibidir. Güç ve üstünlük gösterisidir.

ABD’nin her hareketinin bir mesaj anlamına geldiğini ve bu politikayı çok sık kullandığını anımsatan diplomatik ve askeri uzmanlar, son dönemde ABD ile Türkiye arasında gerilim yaşandığına dikkat çekti. Uzmanlar, gemiye çekilen seyir sancağının, geminin boyu ile orantılı olmadığını, denizcilik örf ve adetlerine de aykırı olduğunu bildirdiler.

Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, ABD gemisindeki büyük bayrakla ilgili tepki göstererek, “Bu sabah İstanbul’a demirleyen muhribi USS Nitze’nin seyir sancağı evrensel denizcilik örf ve adetleri dışında geminin boyu ile orantılı olmayacak derecede çok büyüktür” diyerek görüş bildirdi.

Daha geriye gidelim;

2021 yılının Haziran ayında  İngiliz Kraliyet Donanması’na ait D36 borda numaralı HMS Defender isimli bir savaş gemisi Sarayburnu’nda, Gülhane Parkının denize kavuştuğu yerde bulunan Atatürk heykeline yakın olan rıhtıma yanaştırıldı. Daha önceleri bu rıhtıma İsrail’de saldırıya uğrayan Mavi Marmara ve kardeş gemisi yanaşırdı.

Basında HMS Defender savaş gemisine ait olan fotoğrafları inceledim fakat aradığımı göremedim. Aradığım milli bayrağımız idi. Geminin grandi direğine askeri ve denizcilik geleneklerine uygun şekilde ve egemenlik haklarına saygı olarak TÜRK BAYRAĞI’nın çekilmiş olması gerektir. Fotoğraflarda direğe çekilmiş Türk bayrağını göremedim.

İNGİLTERE KRALİÇESİ UÇAK GEMİSİ HMS ILLUSTRIOUS’u NEDEN GETİRDİ?

Önemli bir bayrak olayı da 2008 yılında İngiltere Kraliçesinin İstanbul’u ziyaretinde diplomasiye uygun olmayan bir davranışla getirmiş olduğu HMS ILLUSTRIOUS uçak gemisinde de oldu. Ve hatta zamanın Cumhurbaşkanı olan Abdullah Gül’ü resepsiyonda ağırlayan ve Gül’e haçlı şövalye nişanının takıldığı  bu uçak gemisinin de Türk Bayrağını çekmediği söylendi.

Kraliçe’nin Savaş Gemisinin Türk Karasularında Türk Bayrağını Çekmemesi, Türkiye’nin Egemenlik Haklarını Tanımadığının İlanı Demektir!

Sulh döneminde savaş gemilerinin yabancı ülke limanlarına, eğitim ve personelin görgüsünü arttırmak amaçlı ziyaretleri olur. Bu ziyaretler rutin olarak ülke Deniz Kuvvetleri arasında yapılır. Bu ziyaretlerin bir diğer adı da, bayrak göstermektir.

Fakat, bir Devlet başkanının başka bir ülkeye ziyaret ve görüşmelere gidişinde kendi silahli kuvvetlerine ait büyük ve güçlü bir savaş gemisini getirmesi ise adetten değildir. Bu durum, siyaset ve dış ilişkilerde güç gösterisi ve tehdit olarak algılanıyor.

İngiltere kraliçesi ise Türkiye’yi ziyaretinde büyük bir savaş gemisi olan HMS ILLUSTRIOUS’u diplomatik gelenekleri çiğneyerek Türkiye’ye getirmiştir!

MONTRÖ anlaşmasında, boğazlardan ucak gemilerinin geçirilmesi de yasaktır. Görülüyor ki, Türkiye Cumhuriyeti hükümeti MONTRÖ anlaşmasını da bir kez delsek ne olur diyerek HMS ILLUSTRIOUS uçak gemisinin Çanakkale boğazından geçişine izin vermiştir!

İngiltere bu tavrı ile Türkiye’ye karşı diplomatik nezaketi de çiğneyerek bir güç gösterisi yapmıştır. Bu devasa gemi 14.05.2008 tarihinde Dolmabahçe Rıhtımına yanaşmıştır.

1915’de Çanakkale boğazını dünyanın en güçlü savaş gemileri ile geçemeyen İngiltere, bu kez yaptığı “İngiliz oyunu” ile 194 mt boyunda ve 30 mt yükseklikte uçak gemisini, Boğazlardan uçak gemisi geçemez kuralını da çiğneyerek  HMS ILLUSTRIOUS uçak gemisini Dolmabahçe rıhtımına yanaştırarak göz dağı vermeye çalışmış ve İngiltere’nin emperyalist egemen olma gücünü bu devasa savaş teknesi ile ilan etmiştir.

İngiliz deniz kuvvetleri, denizcilik törelerine çok bağlıdırlar. Denizcilikte ve savaş gemilerinde ritüel tarzındaki bir çok uygulamalar vardır. İngiltere’nin Deniz törelerindeki gelenekçi yapısı ve çok eski tarihlere dayanan denizciliği nedeniyle bu uygulamalar aksatmadan yapılır..

Örneğin, üst rütbeli komutanlar veya toplumda statü sahibi olanlar, yöneticiler gemiye geldiklerinde, gelenin itibarına göre, gemiye çıkış anında “silistre” adı verilen düdükler çalınarak karşılanır ve selamlanırlar. Ziyaretçiler gemiye çıkan iskele merdivenlerin en üst tavasına (basamak) ayak bastıklarında, geminin kıç tarafına doğru dönerek geminin bayrağına selam verilir.

Bu uygulamaların bir kısmı gemilerin günlük çalışma düzeni içinde yapılanlardır. Bir kısmı da uluslar arası geleneksel uygulamalardır. Bunlardan en önemlilerinden birisi de bulunulan kara sularında EGEMENLIK HAKKINA saygı göstermektir.

Ticaret gemileri bir ülkenin kara sularına girdiği andan O ülkeye ait milli bayrağını grandi direğine çekmesi gereklidir. Bayrak yırtık ve kirli olmamalıdır. Kendi milli bayrağı kıç tarafta kasara güvertede 45 derece eğiklikte bayrak direğine çekilir.

Bayrak konusu ve selamlama askeri gemilerde daha da çok önem kazanır. Bir savaş gemisi, başka bir ülkenin kara sularına girdiği andan itibaren, o ülkenin milli bayrağını grandi direk denilen ve geminin ortasında olan direğe, serene çekmek zorundadır. Kendi milli bayrağı da aynı direktedir. Bu bir denizcilik töresi ve hükümranlık hakkına saygıdır.

Okuduğum yazılara göre HMS ILLUSTRIOUS’un Türk bayrağını serene toka etmediği (çekmediği) söyleniyor. Diplomatik geleneklere uygun olmayan bir şekilde Türkiye’ye güc ve egemenlik gösterisi olarak getirilmiş olan bu büyük savaş gemisi, şayet serene TÜRK bayrağını toka etmedi ise bunun anlamı “seni ve egemenlik haklarını tanımıyorum” demektir.

Naci KAPTAN – 06 Şubat 2023