DENİZCİ GÖZÜYLE İSTANBUL KANALI PROJESİ VE SÜVEYŞ
KANALINDA OTURAN KONTEYNER GEMİSİ EVER GIVEN
Naci Kaptan – 27.03.2021
Bağlantılı yazılar;
https://nacikaptan.com/?p=83891 – İSTANBUL KANAL PROJESİ DEVLET PROJESİ DEĞİLDİR * PARTİLİ CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’ın AÇIKLAMASINA GÖRE KİŞİSEL PROJESİDİR
https://nacikaptan.com/?p=82184 – İSTANBUL KANALI PROJESİ BÜYÜK BİR RANT PROJESİDİR. İstanbul ve Çanakkale Boğazlarında yapılan yeni trafik düzenlemeleri
https://nacikaptan.com/?p=75366 – Askeri harekât ve İstanbul Kanalı
https://nacikaptan.com/?p=75242 – DENİZCİ GÖZÜYLE KANAL İSTANBUL PROJESİ
https://nacikaptan.com/?p=84562 – KANAL İSTANBUL DEVASA BİR YIKIM, FELAKET VE RANT PROJESİDİR
https://nacikaptan.com/?p=80746 – Kanal İstanbul Projesi nedeniyle İstanbul’un su kaynaklarında büyük kayıp yaşanacak, İstanbul susuz kalabilir.
https://nacikaptan.com/?p=80640 – Kanal İstanbul için başta Katar, Arap ülkeleri medyalarında “Oteller, AVM’ler, lüks restoranlar, golf sahaları, yatlar, yelkenliler vb.” imgeleriyle adeta Disneyland reklamları dönüyor.
https://nacikaptan.com/?p=80088 – Katar Emiri’nin annesine Kanal İstanbul piyangosu Kanal İstanbul’un çevresinde kurulacak yeni şehrin uygulama imar planları onaylandı.
https://nacikaptan.com/?p=79242 – ORGANİZE İŞLER * TÜRKİYE HARAÇ MEZAT! * YABANCI ŞİRKETLER KANAL İSTANBUL’DAN ARAZİLER ALMIŞLAR
https://nacikaptan.com/?p=77636 – ABD’nin Balkanlardaki son hedefi Kanal İstanbul
https://nacikaptan.com/?p=76402 – Kanal İstanbul Projesi hakkında Bilim Akademisi Raporu
https://nacikaptan.com/?p=75855 – UYARI * Büyükelçilerden ortak duyuru: Kanal İstanbul beka sorununa yol açar
26 Şubat 2021 tarihinde paylaşmış olduğum “DENİZCİ GÖZÜYLE KANAL İSTANBUL PROJESİ” başlıklı yazımda İSTANBUL KANALI projesinin ülkemize hiç bir yarar sağlamayacağını, aksine çok büyük ekonomik kayıpla birlikte yaratacağı olumsuz çevre etkisi nedeniyle büyük zarar getireceği, kanalın işlevsiz olacağını gerekçeleriyle belirtmiştim.[https://nacikaptan.com/?p=75242] . Yakın zamanda revize edilen kanal projesi sonucu, kanalın çevresinin konut alanı olarak düzenlendiği ve bu projenin doğrudan BÜYÜK BİR RANT PROJESİ olduğu bu revize sonucu ortaya çıktı.
Birkaç gün önce Süveyş Kanalında oturan büyük bir konteyner gemisi olan EVER GIVEN kanal geçişini bloke ederek Asya’dan Batıya olan tüm gemi trafiğini durdurdu. Kanaldan her bir saatte geçmekte olan 400 milyon dolar değerindeki kargo taşımacılığı yapılamıyor. Kurtarma operasyonun haftalar sürebileceği söyleniyor. Bu gecikmeler küresel bağlamda milyar dolarlık kayıplara yol açacaktır.
SÜVEYŞ KANALI
2010 yılından itibaren Süveyş Kanalının uzunluğu 193,3 km, kanal derinliği 24 m, kanalın yüzeydeki genişliği 313 m, 11 m derinlikteki genişlik ise 205/225 m olarak geliştirilmiştir.
İSTANBUL KANAL PROJESİ ÖLÇÜLER
* Kanalın uzunluğu 40-45 km
* Genişliği 200-250 mt
* Derinliği 24-25 mt olacak
Yukarıda görüldüğü gibi Süveyş Kanalının genişliği İstanbul Kanalından 100 mt daha fazladır. AA’nın 03.03.2028 tarihli haberine göre;
“Kanalın tasarımında belirleyici faktörlerden olan ve Kanal İstanbul’dan geçiş yapabilecek akaryakıt tankeri ve konteyner gemilerinin azami boyutları belirlendi. Buna göre, 275 metre boyunda, 48 metre genişliğindeki akaryakıt tankerinin 145 bin deadweight tonluk (DWT), 340 metre boyunda, 48,2 metre genişliğindeki konteyner gemisinin ise 120 bin DWT’lik yük taşıması öngörülüyor. Kanalın boyutlarının belirlenmesi sırasında, buradan geçmesi öngörülen gemilerin maksimum boyutuyla değişik gemi kategorileri için azami boyutlar incelendi. Bu kapsamda, 275 metre boyunda ve 48 metre genişliğindeki akaryakıt tankerinin azami 145 bin DWT ölü yük taşıması öngörülüyor. 340 metre boyunda ve 48,2 metre genişliğindeki konteyner gemisinin ise azami 120 bin DWT yük taşıması planlanıyor. Söz konusu gemilerin geçebileceği kanal derinliği yaklaşık 25 metre olacak.”
Ve bu kanaldan sözde Tanker sınıfı gemilerin geçişine izin verilecekmiş! Neden sadece Tankerlerin geçişine izin verilecekmiş diye soru sormak gerek… Tayyip Erdoğan’a göre ise, İstanbul Boğazı tanker geçişi için çevre güvenliği nedeniyle uygun değilmiş. Denizcilik ve deniz taşımacılığının gelişmesiyle birlikte gemilerin de boy ve genişlikleri artmıştır. Bu nedenle gemilerin güvenli seyir ve geçiş yollarına gerek vardır. Bunun en yeni ve vurucu örneği Süveyş Kanalında oturmuş olan EVER GIVEN gemisidir. Bu geminin kanal geçişinde oturması ve trafiği bloke etmesi İSTANBUL KANAL projesinin tekrar soruşturulmasına gerek göstermiştir. Üstelik revize edilen kanal boyu yerleşim projelerine göre kanal boyunca ve kanala yakın mesafede konutlar, yaşam ve iş alanları olacaktır. Kanaldan geçmesi öngörülen 275 mt uzunluğunda ve 15-20 mt draftı olan bir tanker Süveyş’te olduğu gibi oturursa yangın ve infilak riskleri olduğundan kanal çevresinde ağır ve öldürücü hasarlar yapabilecektir.
Büyük bir geminin oturmuş olması DOĞU-BATI arasında küresel deniz ticaretini durdurmuş ve büyük ticari kayıplara yol açmıştır. İstanbul Kanalı Süveyş Kanalından daha dar olacak ve kanal boyunca yerleşim alanları var olacaktır. Kanaldan 275 metre boyunda ve 48 metre genişliğindeki akaryakıt tankerlerinin de geçmesi ön görülüyor. Boyu 275 mt olan bir Suezmax tipi geminin çektiği draft (Suda batma) taşıdığı yüke göre 15-20 metredir. Kanaldan geçecek gemilerin draftları ve air draftları (Su seviyesinden olan yükseklik) önemlidir. Var olan kriterlere göre İstanbul kanalından büyük tankerlerin geçmesi, İstanbul Boğazına göre çok daha risklidir ve hiç bir armatör veya kaptan bu riski almaz.
BOĞAZ VE KANALLARDA GEÇİŞ SEYİR GÜVENLİĞİ
İstanbul Boğaz’ının en geniş yeri Anadolu /Rumeli fenerleri arasında olup 3600 metredir. En dar yeri ise, Anadoluhisarı / Rumelihisarı (Kandilli-Aşiyan)arasında olup 698 metredir. En dar yerinde dahi Kanal İstanbul’a göre en az 3.5 defa daha geniş olan ve BOĞAZ TRAFİK İSTASYONU tarafından 7/24 radarlarla kontrol altında olan ve boğazdan geçiş yapan gemilerin konumlarının sürekli olarak denetlendiği İstanbul Boğazından gemilerin daha güvenli geçiş yapacağını algılamak için uzman olmaya gerek yoktur.
Diğer bir deyişle yapılması planlanan kanaldan gemilerin geçiş güvenliği İstanbul Boğazına göre ve akıntı, derinlik faktörlerinin dışında kanal genişliğinin daha az olması nedeniyle en az 3.5 defa daha risklidir ve tehlikeye açıktır.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümlerine göre gemileri, Kanal İstanbul’dan geçmeye zorlayamazsınız. Kanal İstanbul açılsa bile bu gemiler Boğaz’dan geçmeye devam edecektir. Montrö Sözleşmesi’nde ticari gemilere yönelik ‘Gemiler, bayrağı ve yükü ne olursa olsun, gece ve gündüz Türk Boğazlarından hiçbir formaliteye tabii olmaksızın, geçiş serbestîsinden istifade eder” hükmü vardır. Bu nedenle gemileri İstanbul Kanal geçişine yönlendirmek olası değildir.
İSTANBUL BOĞAZINDAN GEMİ TRAFİK GÜVENLİK TÜZÜĞÜ
1994’de Boğazda seyir güvenliğini yükselten tüzük kabul edildi.1994’den itibaren sonra Boğaz’dan gemi geçiş güvenlik önlemleri dünya standartlarının da üzerine çıkarıldı. Tüzüğün uygulanmasına başlanmasından bu yana Boğaz’dan yaklaşık 1.3 milyon gemi geçişi yapılmasına rağmen yeni güvenlik kurallarının uygulanması ve Boğazın radar sistemleriyle denetlenmesi, tek taraflı geçiş uygulaması sonucu İstanbul Boğazı’nda seyir güvenliği arttırıldı. 1994’ten bu yana Boğaz’da felaket ile sonuçlanan bir kaza meydana gelmedi.
KISITLI SEYİR BÖLGELERİNDE SEYİR GÜVENLİĞİ
Gemilerin hareket kabiliyetinin ve manevra alanlarının kısıtlandığı bölgelerde, boğazlarda, kanallarda, dar su geçişlerinde gemilerin seyir güvenliğini etkileyen temel faktörler;
Geminin seyir, geçiş alanının genişliği, derinliği, akıntının gücü ve bölgeye egemen olan güçlü rüzgarların varlığı ve yönü temel etkilerdir. Gemi kaptanı veya yöre pilotu bu faktörleri sürekli olarak denetleyerek gemiyi en güvenli rota üzerinde tutmakla yükümlüdür.
Genişliği 200 mt olarak öngörülen bir kanalda 24-25 mt derinliğe ancak kanalın tam orta hattında erişilebilir. Orta hattan kanal kıyılarına doğru gidildikçe derinlik azalır. Bunu şöyle tanımlayabiliriz;
Kanalın ancak ortasında bulunan orta hatta kanalın derinliği projede öngörülen 24-25 mt olacaktır. Günümüzde büyük petrol tankerlerinin genişliklerinin 30-70 mt arasında olduğu düşünülürse kanaldan geçmesi planlanan tankerlerin/ gemilerin hiç bir şekilde kanaldan geçmelerinin mümkün olmadığı görülecektir. Bu da kanaldan geçecek olan büyük gemilerde DRAFT ve GEMİNİN ENİ konularında kısıtlayıcı hükümler getirecektir. Ancak Korent Kanalında olduğu gibi, her bir gemiye baştan ve kıçtan yedekleme römorkörü verilirse geçen gemilerin seyir güvenliği kısıtlı olarak sağlanabilir. Var olan bilgiler ışığında bu kanal ancak PARASIZ olursa, küçük ticari gemilerin/kosterlerin ve daha çok yatların geçişi için uygun olacaktır.
SÜVEYŞ KANALINDA OTURAN “UULCCV” EVER GIVEN GEMİSİ
EVER GIVEN GEMİSİ Süveyş Kanalında oturarak kanalı yanlamasına gemi trafiğine kapattı. Süveys Kanalında, kanal trafiğini kapatacak şekilde oturmuş olan Ever Given isimli konteyner gemisi nedeniyle Süveyş kanalının trafiğe kapanması nedeniyle, her bir günde değeri günde 9,6 milyar dolar olan kargo taşıyan gemiler kanalda birikiyor. Gemicilik şirketleri Güney Afrika Burnundan dolaşarak sefer yapmayı düşünüyorlar. Bu da rotalarının uzaması ve 5-6 günlük kayıp anlamına geliyor.
2019’da Süveyş Kanalı’ndan 19.000 gemi geçtiği kanal şu anda kapanmış durumda. Bu da yaklaşık 1,25 milyar ton kargoya denk geliyor. Bunun dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 13’ünü temsil ettiği düşünülmektedir. Bu olay nedeniyle Dünya ticaretinde günlük 9,6 milyar dolar tutarında zarara neden olan kargo taşımasının geminin oturmasına neden olan birkaç metrelik yüksekliğe bağlı olduğunu düşünmek inanılmaz. Kanaldan geçmek için bekleyen gemi sayısı yaklaşık 160’a ulaştı.
EVER GIVEN GEMİSİ (IMO: 9811000, MMSI: 353136000) gemisi 2018 yılında inşa edilmiş olan ve halen Panama bayrağı altında bulunan 400 mt uzunluğunda, 59 mt genişliğinde Container taşıyıcı bir gemidir. Ever Given, dünyanın en büyük konteyner gemilerinden biri olan Altın sınıfı gemi olarak tanımlanıyor. 23 Mart 2021’de, Malezya’nın Tanjung Pelepas kentinden Hollanda’nın Rotterdam limanına gidiyordu. Denizcilik uzmanı Lloyd’s List, karaya oturmuş Ever Given mega konteyner gemisinin, her gün tahmini 9,6 milyar dolarlık kargonun geçişini engellediğini doğruladı. Bu da kanal yönetimine ve gemi şirketleri için büyük bir zarar anlamına geliyor. Gemi Tayvanlı Evergreen Marine şirketi tarafından işletiliyor. Ever Given, boyut olarak dünyanın en büyük 337 mt uzunluktaki ABD Donanması’nın USS Gerald uçak gemisinden ve yüksekliği metre 381 metre olan Empire State Binası’ndan daha uzun.
Dünyanın en büyük yelken alanı olan yelkenli gemileri “Clipper ship” tipi gemilerdir.Bu gemilerin tam açılmış toplam yelken alanları yaklaşık 5 bin m2’dir. Ever Given gemisini “Ultra Ultra Large Container Vessel” (UULCV) “Çok çok büyük konteyner gemisi” olarak tanımlayabiliriz. Dev gibi yüzen bir ada gibi olup, bu tip gemilerin yüklü durumda rüzgarlara karşı gösterdikleri yüzey büyüklüğü yaklaşık 20 bin m2’dir. Bu da bu büyüklükteki gemilerin özellikle yan rüzgarlardan çok fazla etkileneceği anlamına gelir. Açıklamalara göre Ever Given gemisinin oturma nedeni de budur.
Saatte 400 milyon dolar değerinde kargonun geçtiği, doğu ve batıyı birbirine bağlayan hayati önem taşıyan su yolunun tıkanması, zaten COVID-19’dan etkilenen tedarik zincirlerine, gemilere ve Süveyş Kanal yönetimine büyük kayıplar getirerek büyük bir ekonomik baskı uyguluyor. Reuters’e göre, dünyanın önde gelen lojistik firması Maersk, gemileri Afrika’nın Ümit Burnu çevresinde yönlendirmeyi düşündüğünü söyledi. Yaklaşık 24.140 km (15.000 mil) olan dolambaçlı yol, Asya ile Avrupa arasındaki yolculuğa beş ila altı gün ekler.
Ever Given, 400 metre ve 59 mt genişliğindeki olup kanalda çapraz olarak sıkışmıştır – Açıklanana göre görüş alanını azaltan 50 km gücündeki rüzgarın yarattığı kum fırtınası ve büyük alanlı kargonun yelken etkisi yapması nedeniyle gemi kontroldan çıkarak baştan ve kıçtan yanlamasına kanalda oturmuştur. Uzmanlar, baş ve kıç taraftan oturmuş olan geminin yüzdürülmesinin haftalar alabileceğini söylüyor.
Gemiyi yüzdürmeye çalışmak için iki temel yöntem kullanılıyor: ilk olarak, römorkörler tekneyi yüzdürebilmek için çalışırken kazıcılar pruva çevresindeki alanı kazıyorlar. Gemiler ayrıca gemiyi yerinden çıkarmak için kum ve alüvyon tarıyor.
Geminin çalışmasını yöneten şirket Bernhard Schulte Shipmanagement (BSM) yaptığı bir basın açıklamasında, “halihazırda sahada bulunan [dokuz] tarak makinesine ek olarak, özel bir emişli tarak makinesinin artık gemiyle birlikte olduğunu ve kısa bir süre sonra çalışmaya başlayacağını söyledi. Bu tarak gemisi, her saat 2.000 metreküp kumu geminin alt kısmından aktarabilecek güçte.
