Savaş ve Doğalgaz:
İsrail İşgali ve Gazze’nin Açık Deniz Gaz Sahaları
Michel Chossudovsky – 8 Ocak 2009
Gaz Sahaları Kimin?
Gazze’nin gaz sahaları üzerindeki egemenlik meselesi hayati önem taşıyor. Hukuki açıdan gaz rezervleri Filistin’e ait.
BAĞLANTILI YAZI: https://nacikaptan.com/2025/05/dogu-akdenizdeki-karbon-kaynaklari-israil-filistini-neden-isgal-etti-ve-soykirim-yapti-dogu-akdenizde-tersten-esen-ruzgarlarin-ortasinda-turkiye/
Yaser Arafat’ın ölümü, Hamas hükümetinin seçilmesi ve Filistin Yönetimi’nin yıkılması, İsrail’in Gazze açıklarındaki doğalgaz rezervleri üzerinde fiili kontrol kurmasına olanak sağladı.
British Gas (BG Group) Tel Aviv hükümetiyle iş yapıyor. Buna karşılık, Hamas hükümeti gaz sahaları üzerindeki keşif ve geliştirme hakları konusunda devre dışı bırakıldı.
Başbakan Ariel Sharon’un 2001’de seçilmesi büyük bir dönüm noktasıydı. Filistin’in açık deniz gaz sahaları üzerindeki egemenliği İsrail Yüksek Mahkemesi’nde sorgulandı. Sharon, “İsrail’in Filistin’den asla gaz satın almayacağını” kesin bir dille belirterek Gazze’nin açık deniz gaz rezervlerinin İsrail’e ait olduğunu ima etti.
2003 yılında Ariel Şaron, British Gas’ın İsrail’e Gazze açıklarındaki kuyulardan doğal gaz tedarik etmesine izin verecek olan ilk anlaşmayı veto etti. (The Independent, 19 Ağustos 2003)
Hamas’ın 2006’daki seçim zaferi, Mahmud Abbas’ın vekalet rejimi altında Batı Şeria’ya hapsolan Filistin Yönetimi’nin sonunu hazırladı.
Yaklaşık 15 yıl önce, Aralık 2008’de İsrail, “Dökme Kurşun Harekatı (2008-2009)” kapsamında Gazze’yi işgal etti.
Aşağıdaki makale ilk olarak İsrail’in Kurşun Dökme Harekatı kapsamında gerçekleştirdiği bombalama ve işgalin zirve yaptığı Ocak 2009’da Global Research tarafından yayınlanmıştır.
İsrail güçlerinin Aralık 2008’de Gazze Şeridi’ne düzenlediği askeri müdahale, stratejik açık deniz doğalgaz rezervlerinin kontrolü ve mülkiyetiyle doğrudan ilişkilidir.
Bu bir fetih savaşıdır. 2000 yılında keşfedilen Gazze kıyı şeridinde geniş gaz rezervleri bulunmaktadır.
British Gas (BG Group) ve ortağı, Lübnanlı Sabbagh ve Koury ailelerine ait Atina merkezli Consolidated Contractors International Company (CCC), Kasım 1999’da Filistin Yönetimi ile imzalanan 25 yıllık bir anlaşmayla petrol ve doğalgaz arama haklarına kavuştu.
Açık deniz gaz sahasının hakları sırasıyla British Gas (%60); Consolidated Contractors (CCC) (%30); ve Filistin Yönetimi Yatırım Fonu’na (%10) aittir. (Haaretz, 21 Ekim 2007).
PA-BG-CCC anlaşması saha geliştirme ve bir doğalgaz boru hattının inşasını içermektedir. (Middle East Economic Digest, 5 Ocak 2001).
BG lisansı, birkaç İsrail açık deniz gaz tesisine bitişik olan tüm Gazze açık deniz deniz alanını kapsamaktadır. (Aşağıdaki Haritaya bakın). Gazze-İsrail kıyı şeridi boyunca gaz rezervlerinin yüzde 60’ının Filistin’e ait olduğu belirtilmelidir.
BG Group 2000 yılında iki kuyu açtı: Gaza Marine-1 ve Gaza Marine-2. Rezervlerin British Gas tarafından 1,4 trilyon kübik feet mertebesinde olduğu ve yaklaşık 4 milyar dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor. Bunlar British Gas tarafından kamuoyuna açıklanan rakamlar. Filistin’in gaz rezervlerinin büyüklüğü çok daha büyük olabilir.
“Gazze’yi Haritadan Silmek”: Büyük Para Gündemi.
Filistin’in Deniz Doğalgaz Rezervlerine El Koymak
Michel Chossudovsky ile Video Röportajı
Felicity Arbuthnot ve Prof. Michel Chossudovsky tarafından
Küresel Araştırma, 29 Nisan 2025
Bölge: Orta Doğu ve Kuzey Afrika
Tema: Tarih , Petrol ve Enerji , ABD NATO Savaş Gündemi
Ayrıntılı Rapor: FİLİSTİN
İsrail, Gazze Şeridi’ne yönelik bir işgal başlattı (7 Ekim 2023).
Felicity Arbuthnot’un 10 yıl önce 30 Aralık 2013 tarihli yazısında ileri görüşlü bir şekilde belirttiği gibi :
” Eğer her şey planlandığı gibi giderse İsrail, önemli bir gaz ve petrol ihracatçısı haline gelecek .”
Mevcut bağlamda, İsrail’in “Her Şey Planlandığı Gibi Gider” seçeneği Filistin’i baypas edip ” Gazze’yi Haritadan Silmek” ten ibarettir ; ayrıca Gazze’nin milyarlarca dolar değerindeki TÜM deniz açıklarındaki doğalgaz rezervlerine el koymaktır.
Nihai hedef sadece Filistinlileri anavatanlarından dışlamak değil , aynı zamanda 1999’da BG’ye (BG Grubu) ait olan ve 2013’te Levant’ta keşfedilen milyarlarca dolar değerindeki Gazze açıklarındaki Doğal Gaz rezervlerine de el koymaktır .
İsrail’in Gizli İstihbarat Muhtırası
İsrail İstihbarat Bakanlığı tarafından kaleme alınan resmi bir “gizli” muhtıra ” Gazze Şeridi’ndeki 2,2 milyon Filistinli sakinin zorla ve kalıcı olarak Mısır’ın Sina Yarımadası’na, yani Mısır topraklarındaki bir mülteci kampına transfer edilmesini öneriyor”. İsrail-Mısır müzakerelerinin yanı sıra ABD ile istişarelere dair işaretler de var
13 Ekim 2023 tarihli 10 sayfalık belge İstihbarat Bakanlığı logosunu taşıyor … Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilerin geleceğine ilişkin üç seçeneği değerlendiriyor… Tercih edilen eylem yolu olarak tam bir nüfus transferini öneriyor. … Bakanlık tarafından doğruluğu teyit edilen belge, tam olarak burada +972’de İngilizce’ye çevrildi . Aşağıya bakın, tam belgeye erişmek için buraya veya aşağıya tıklayın (10 sayfa)
İlk olarak 22 Ekim 2023’te yayınlandı. Video 27 Ekim 2023’te eklendi, Güncelleme, 1 Kasım 2023
Video: Michel Chossudovsky, Caroline Mailloux ile Röportaj, Lux Media
Felicity Arbuthnot’un 2013 Analizi
“Aralık 2010’da keşfedilen Doğu Akdeniz’deki Dev Leviathan doğalgaz sahası , [hükümetler ve medya tarafından] yaygın olarak “İsrail kıyılarında” olarak tanımlanıyor.
Bu Levant rezervleri, Filistin’e ait olan ve British Gas tarafından 1999’da Gazze’de keşfedilen rezervlerden ayırt edilmelidir. Felicity Arbuthnot’un analizi yine de ” Leviathan Gaz sahalarının bir kısmının Gazze karasularında bulunduğunu” doğrulamaktadır (Aşağıdaki Haritaya bakın).
İsrail bunları kendi hazine sandığı olarak iddia ederken, denizin zenginliğinin yalnızca bir kısmı haritalar olarak İsrail’in yetki alanındadır. Hala keşfedilmemiş çok şey var, ancak şu anda Filistin’in Gazze’si ve aralarındaki Batı Şeria en büyük keşifleri gösteriyor… ( Felicity Arbuthnot , 2013)
Ekim 2023’e Hızlı Bir Bakış
Netanyahu’nun Ekim 2023’te Gazze Şeridi’ndeki 2,3 milyon insana savaş ilanı, 2008-2009 yıllarında “Dökme Kurşun Harekatı” adı altında gerçekleştirdiği Gazze işgalinin devamıdır .
Temel amaç, İsrail’in IDF güçlerinin Gazze’yi doğrudan askeri işgal etmesi ve Filistinlileri anavatanlarından sürmesidir.
Nihai hedef sadece Filistinlileri anavatanlarından dışlamak değil , aynı zamanda 1999’da BG’ye (BG Grubu) ait olan ve 2013’te Levant’ta keşfedilen milyarlarca dolar değerindeki Gazze açıklarındaki Doğal Gaz rezervlerine de el koymaktır .
Mısır-İsrail “Gizli İkili Görüşmeler”
2021-22’de Mısır ve İsrail, “Gazze Şeridi açıklarında doğal gaz çıkarılması” konusunda “gizli ikili görüşmeler” yürüttü .
“Mısır , aylarca süren gizli ikili görüşmelerin ardından İsrail’i Gazze Şeridi açıklarında doğalgaz çıkarmaya ikna etmeyi başardı .
Bu gelişme… İsrail’in Gazze kıyılarında doğal gaz çıkarılmasına [iddia edilen] güvenlik gerekçesiyle yıllardır itiraz etmesinden sonra geldi…
British Gas (BG Group) da Tel Aviv hükümetiyle görüşmeler yürütüyor.
Önemli olan, Hamas’ın Gazze hükümetinin sivil kanadının, gaz sahaları üzerindeki arama ve geliştirme hakları konusunda devre dışı bırakılmış olmasıdır:
Gazze kıyılarının yaklaşık 30 kilometre (19 mil) batısında yer alan saha, 2000 yılında British Gas (şu anda BG Group) tarafından keşfedilmiş olup, 1 trilyon kübik feetten fazla doğal gaz içerdiği tahmin edilmektedir .
Mısır istihbarat servisindeki bir yetkili, isminin açıklanmaması koşuluyla Al-Monitor’a şunları söyledi: “Mısırlı bir ekonomi ve güvenlik heyeti, İsrail tarafıyla Gazze kıyılarında doğal gaz çıkarılmasına izin verilmesi konusunu aylarca görüştü. … Al-Monitor, 22 Ekim 2022
Mısır ile İsrail arasında Filistin Ulusal Yönetimi’nin (FY) onayını taşıyan bir Mutabakat Zaptı imzalandı:
“Mısırlı yetkili, İsrail’in kendi güvenliğini sağlamak için 2024 yılı başında Gazze sahalarından gaz çıkarmak için pratik önlemlerin başlatılmasını talep ettiğini açıkladı. ( Al-Monitor, 22 Ekim 2022
Netanyahu’nun Zaman Çizelgesi: “2024 Başından Önce”
İsrail-Mısır arasındaki bu ikili “gizli görüşmelerin”, yani Filistin’in açık denizdeki Deniz Gazı Rezervlerine el konulmasının zaman çizelgesi “2024 Başları”dır.
Birleşmiş Milletler Değerlendirmesi
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) (2019) önemli bir raporunda Filistin’in durumu şu şekilde anlatılıyor:
Jeologlar ve doğal kaynak ekonomistleri , işgal altındaki Filistin Toprakları’nın, işgal altındaki Batı Şeria’nın C Bölgesi’nde ve Gazze Şeridi açıklarındaki Akdeniz kıyısında, önemli miktarda petrol ve doğal gaz rezervlerinin üzerinde yer aldığını doğruladılar .
Ancak işgal, Filistinlilerin enerji sahalarını bu tür varlıklardan faydalanmak ve yararlanmak için geliştirmelerini engellemeye devam ediyor. Bu nedenle, Filistin halkı bu doğal kaynağı sosyoekonomik kalkınmayı finanse etmek ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmanın faydalarından mahrum bırakıldı.
Toplam kayıpların milyarlarca dolar olduğu tahmin ediliyor. İsrail, Filistinlilerin kendi petrol ve doğal gaz rezervlerini kullanmasını ne kadar uzun süre engellerse, fırsat maliyetleri ve Filistinlilerin üstlendiği işgalin toplam maliyeti de o kadar büyük olur.
Bu çalışma, İsrail’in Filistin halkının yararına işletilebilecek mevcut ve potansiyel Filistin petrol ve doğalgaz rezervlerini tespit edip değerlendirmektedir. Ancak bu rezervler, İsrail tarafından işletilmekten alıkonulmakta veya uluslararası hukuka gereken saygı gösterilmeden işletilmektedir. ( UNCTAD , Ağustos 2019, vurgular eklendi, raporun tamamını indirin)
İnsanlığa Karşı Suçlar
Hamas içindeki bir fraksiyonu desteklediği ve finanse ettiği kayıtlara geçen Netanyahu’nun sözleriyle :
“Filistin devletinin kurulmasını engellemek isteyen herkes Hamas’ı desteklemeli ve Hamas’a para aktarmalıdır… Bu stratejimizin bir parçasıdır – Gazze’deki Filistinlileri Batı Şeria’daki Filistinlilerden izole etmek.”
(Benjamin Netanyahu, Likud Partisi’nin Knesset üyelerinin Mart 2019 toplantısında yaptığı açıklama, Haaretz , 9 Ekim 2023, vurgular eklendi)
“Hamas, Abbas’ın Filistin Devleti kurma yönünde hareket etmesini engellemek için Filistin Yönetimi’nin zararına bir ortak olarak görüldü. Hamas, bir terörist gruptan, İsrail’in Mısır üzerinden müzakereler yürüttüğü ve Katar’dan Gazze geçişleri yoluyla milyonlarca dolar içeren valizler almasına izin verilen bir örgüte yükseltildi.”
( Times of Israel , 8 Ekim 2023, vurgular eklendi)
Netanyahu hükümetinin Filistin halkına karşı işlediği tarif edilemeyecek insanlık suçları,
Mossad-IDF tarafından dikkatlice tasarlanan Hamas’ın “Sahte Bayrak Saldırısı” nın kurbanı olan İsrail Halkına karşı da suçlar işlendi .
Hamas içinde köklü bölünmeler var. “Sahte Bayrak” analizimiz, İsrail ve ABD istihbaratıyla işbirliği yapan Hamas içindeki bir askeri-istihbarat fraksiyonuyla ilgilidir. Bkz.:
Gazze-İsrail Savaşı “Sahte Bayrak” mı
Buna İzin mi Verdiler? Amaçları “Gazze’yi Haritadan Silmek” mi?
tarafından , 20 Ekim 2023
Felicity Arbuthnot’un 2013 tarihli makalesi
İsrail Gaz-Petrol ve Levant’ta Sorun
Felicity Arbuthnot tarafından
Küresel Araştırma,
13 Aralık 2013
İsrail, her şey planlandığı gibi giderse, büyük bir gaz ve biraz petrol ihracatçısı olmaya hazırlanıyor. Aralık 2010’da keşfedilen, doğu Akdeniz’deki dev Leviathan doğal gaz sahası, yaygın olarak “İsrail kıyılarında” olarak tanımlanıyor.
O dönemde gaz sahası:
“…Doğu Akdeniz bölgesinin yaklaşık 83.000 kilometrekarelik bir alanını kapsayan Levant Havzası’nın alt keşfedilmiş alanında şimdiye kadar bulunan en belirgin alan.” (i)
Aynı lokasyonda 2009 yılında keşfedilen Tamar sahasıyla birlikte, Houston, Teksas merkezli Noble Energy ve ortakları Delek Drilling, Avner Oil Exploration ve Ratio Oil Exploration için İsrail’de bir enerji zenginliği olasılığı yüksek.
Projenin yüzde otuz hissesi için bir mutabakat zaptı imzalayan Avustralya’nın Perth kentindeki Woodside Petroleum da “inişli çıkışlı” olarak nitelendirilen müzakerelere katılıyor.
Şu anda Woodside’ın anlaşmadan çekilebileceğine dair spekülasyonlar var: “…gazı ihracat için soğutma planları İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkiler gerginleştiğinde takip edildiğinden. Bu durum, daha yakın zamanda değişti ve gazın Türkiye’ye boru hattıyla taşınmasının kapısını açtı.”
Leviathan sahasından elde edilen gaz miktarı tahmini 16,7 trilyon kübik feet (tcf) gazdan 19 trilyona çıktı ve artmaya devam ediyor:
“Neredeyse 40 tcf gaz keşfettik ve bu gazın yaklaşık 19 tcf’si hem bölgesel hem de bölge dışı pazarlara ihraç edilmek üzere mevcut. Önümüzdeki on yılda ihracatın kapasite olarak günde 2 milyar kübik feet’e ulaşacağını öngörüyoruz. Ve keşfetmeye devam ediyoruz.”, Noble Başkan Yardımcısı Keith Elliot belirtti (ii) Ayrıca, energytribune.com’dan Michael Economides’e göre muhtemelen altı yüz milyon varil petrol olduğu tahmin ediliyor (“Doğu Akdeniz Enerjisi – Bir Sonraki Büyük Oyun”)
Ancak bu tahminler bile mütevazı olabilir. ABD İçişleri Bakanlığı’nın ABD Jeoloji Araştırması, 2010 yılında “Doğu Akdeniz’deki Levant Havzası Bölgesinin Keşfedilmemiş Petrol ve Gaz Kaynaklarının Değerlendirilmesi” başlıklı yazısında şunları yazmıştır:
“Jeolojiye dayalı bir değerlendirme metodolojisi kullanarak bu eyalette ortalama 1,7 milyar varil geri kazanılabilir petrol ve ortalama 122 trilyon kübik feet geri kazanılabilir gaz tahmininde bulunduk.”
Bununla birlikte, Woodside Petroleum, Doğu Timor’da Timor Denizi’nin altındaki enerji ve mineral zenginliğiyle ilgili olarak Avustralya hükümetiyle uzun süredir devam eden bir anlaşmazlığa karışmış olduğundan, daha fazla anlaşmazlığa dahil olmaktan çekinebilir; bu anlaşmazlık, Doğu Timor’un Avustralya’yı “anlaşma müzakereleri sırasında Doğu Timorlu yetkilileri dinlemekle” suçlamasına bile yol açmıştır.(iii)
Ancak Woodside’ın Doğu Timor’daki çatışması, Leviathan ve Tamar tarlaları üzerinde patlak verebilecek olanla karşılaştırıldığında sönük kalabilir. Bölgeye boşuna Levantine Basin denmiyor.
İsrail bunları kendi hazinesi olarak görse de denizin zenginliğinin yalnızca küçük bir kısmı İsrail’in yetki alanındadır; bunu haritalar (iv, v, aşağıya bakınız) açıkça göstermektedir.
Hala keşfedilmemiş çok şey var, ancak şu anda Filistin’in Gazze’si ve Batı Şeria en büyük keşifleri sergiliyor; Lübnan ve Suriye’nin karasularında bulunan her şey için her iki ülkenin de hak iddia etmesi kaçınılmaz.
Suriye, önleyici bir hamle olarak Noel Günü’nde, Rusya ile Akdeniz kıyılarında 2.190 kilometre (850 mil kare) alanda petrol ve doğalgaz arama anlaşması yaptığını duyurdu. Anlaşmanın: “… Rusya tarafından finanse edilmesi ve ticari miktarlarda petrol ve doğalgaz keşfedilmesi halinde, Moskova’nın arama maliyetlerini karşılayacağı” belirtildi.
Suriye Petrol Bakanı Ali Abbas, imza töreninde yaptığı açıklamada, sözleşmenin “25 yıllık, birkaç aşamalı” olduğunu söyledi.
Uluslararası yaptırımlar nedeniyle giderek daha fazla etkilenen Suriye’de, Mart 2011’de başlayan ve büyük ölçüde Batı’nın kışkırttığı huzursuzluktan bu yana petrol üretimi yüzde doksan oranında düştü. Gaz üretimi ise günlük otuz milyon metreküpten 16,7 metreküpe düşerek neredeyse yarı yarıya azaldı.
Anlaşmanın iki ülke arasındaki “aylarca süren uzun müzakerelerin” sonucu olduğu bildiriliyor. Suriye hükümetinin başlıca destekçilerinden biri olan Rusya’nın da Levant Havzası’nın enerji zenginliğinde önemli bir oyuncu haline gelmesi bekleniyor. (vi)
Lübnan, İsrail’in İsrail-Lübnan deniz sınırına ilişkin haritasına itiraz ediyor ve 2010 yılında kendi haritasını ve iddialarını BM’ye sunuyor. İsrail, Lübnan’ın İsrail’in “münhasır ekonomik bölgesi” olarak iddia ettiği bölgede petrol ve doğalgaz arama ruhsatları verme sürecinde olduğunu iddia ediyor.
ABD’nin Başkan Yardımcısı Joe Biden kılığında, dürüst bir arabulucu, deniz sınırı anlaşmazlığında barış müzakerecisi olarak görev yapması, İsrail’in komşusuna tekrar saldırması olasılığı olmasaydı gülünç olurdu. Biden, Mart 2010’da İsrail’e yaptığı bir ziyarette, “İsrail’in güvenliği söz konusu olduğunda ABD ile İsrail arasında kesinlikle hiçbir boşluk yok – hiç yok” dedi ve İsrail’e vardığında da “Evde olmak güzel” dedi.
ABD’nin İsrail ve Filistin arasında onlarca yıldır sürdürdüğü “barış arabuluculuğu” göz önüne alındığında, bu zaten tuzaklarla, tek taraflılıkla ve ikiyüzlülükle dolu, iyi gidilmiş bir yoldur. Önümüzde sorunlar var.
Ve demonolojide Leviathan, Cehennemin yedi prensinden biridir.
Notlar
İ. http://www.offshore-technology.com/projects/leviathan-gas-field-levantine-israel/
ii. http://m.theage.com.au/business/options-widen-for-woodsides-leviathan-partners-20131219-2znu6.html
iii. http://www.abc.net.au/news/2013-09-04/east-timor-offers-funds-for-onshore-gas-processing/4933106
vi. http://www.phantomreport.com/syria-inks-oil-gas-deal-with-russia-firm#more-20238
