FEYM Grubu ve AYAcademy Bilgilendirme Bülteni (16 Ocak 2025)

FEYM Grubu ve AYAcademy
Bilgilendirme Bülteni
(16 Ocak  2024)


1. Ermeni Meselesi / Ermeni Haberlerindeki İddialar / Azerbaycan ile İlgili Gelişmeler:

a.  14 Ocak 2025 tarihli bültenimizin ilk maddesinde, aynı gün Ermenistan ve ABD arasında imzalanacak ‘stratejik ortaklık belgesi’ni duyurmuştuk. Taraflar arasında söz konusu anlaşma imzalanmış olup, imza töreni videosu ile Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken tarafından yapılan konuşma metinleri, aşağıdaki linklerde yer alan, ABD Dışişleri Bakanlığının resmi internet sitesinde ve YouTube kanalında yayınlanmaktadır. ABD Dışişleri Bakanı Blinken’in konuşmasında dikkat çeken cümleler aşağıda sunulmuştur.

“Ve bugün bir araya gelebilmemiz, Amerika Birleşik Devletleri ile Ermenistan arasındaki ilişkide önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor. ABD-Ermenistan Stratejik Ortaklık Komisyonumuzu kuruyoruz. Bu komisyon bize ekonomik konular, güvenlik ve savunma, demokrasi, adalet, katılım ve halklar arası değişimler gibi birçok temel alanda ikili iş birliğimizi genişletmek için bir çerçeve sunuyor. Bunların her biri ilişkimizin ve ortaklığımızın temelini oluşturan ortak çıkarlardır. Son yıllarda, diğer şeylerin yanı sıra, ancak önemli ölçüde olmak üzere, ekonomik ilişkimiz ve ekonomik iş birliğimiz üzerinde birlikte çalışabildik işbirliğini genişlettik. Bunu enerji konusunda yaptık ve şimdi barışçıl nükleer iş birliği için 123 Anlaşması üzerinde müzakerelere başlamaya hazırız ve bu gerçekten bir dönüm noktası. Bence bu gelişmede birkaç vurgu yer alıyor: Nükleer (ailahların) yayılmamasına yönelik standartlara ve nükleer güvenliği geliştirmeye olan bağlılığımız, ve iki ülkenin nükleer enerji, bilim ve teknoloji konusunda iş birliği yapması için yeni yollar açmak. Ayrıca Ermenistan ile güvenlik ve savunma alanında ve özellikle kendi toprakları üzerindeki bağımsızlığını ve egemenliğini güçlendirme çabalarını desteklemek için çalışıyoruz. Önümüzdeki ay, önümüzdeki haftalarda, Ermenistan’a bir Gümrük ve Sınır Devriyesi ekibi göndereceğiz ve bu ekip sınır güvenliği kapasite oluşturma, güvenlik ve iş birliğini güçlendirme, Eagle Partner gibi tatbikatlar aracılığıyla Ermenistan’ın barışı koruma yeteneklerini geliştirme konularında Ermeni meslektaşlarıyla birlikte çalışacak. Son iki yıldır her yıl yapılan Eagle Partner ikili eğitim tatbikatımız vardı. Tüm bunlar Ermenistan’ın hem güçlü bir ortak olma hem de kendi sınırlarına dikkat etme kapasitesini artırıyor.”

https://www.state.gov/office-of-the-spokesperson/releases/2025/01/secretary-antony-j-blinken-and-armenian-foreign-minister-ararat-mirzoyan-at-a-strategic-partnership-commission-charter-signing-ceremony

https://www.youtube.com/watch?v=0nQ2AhN7A5M

Sözleşmenin tüm maddeleri aşağıdaki Ermeni haber sitesinde yayınlanmaktadır.

https://massispost.com/2025/01/full-text-of-charter-on-strategic-partnership-between-the-republic-of-armenia-and-the-united-states-of-america/

ABD ve Ermenistan arasında imzalanan söz konusu stratejik ortaklık anlaşmasına yönelik FEYM Grubu Başkanımız Sn. Doç.Dr. (E) Kur.Alb. Ömer Lütfi TAŞÇIOĞLU tarafından yapılan değerlendirmeler aşağıda bilginize sunulmuştur.

ERMENİSTAN İLE ABD ARASINDA 14 OCAK 2025’TE WASHİNGTON ‘DA İMZALANAN STRATEJİK ORTAKLIK İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASINDA DİKKAT ÇEKEN HUSUSLAR:

1.  Ermenistan 27 Eylül 2020’de kendi başlattığı ancak işgal ettiği Azerbaycan topraklarından çıkmak zorunda kaldığı II. Karabağ Savaşından sonra kendisini desteklemediği için suçladığı Rusya’nın yerine yeni müttefikler arayışına girmiş ve ABD, AB, Fransa, Yunanistan, GKRY, Hindistan ve NATO’ya yanaşmaya ve bu ülkelerle Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmaları imzalamaya başlamıştır.

2.  ABD anlaşmada da belirtildiği üzere 2 yıldan fazladır Ermenistan ordusu ile ortak askeri tatbikatlar yapmakta ve Ermenistan ordusuna eğitim vermektedir.

3.  Nükleer Silahların Silahlandırılması Anlaşmasına (NPT) göre BM’nin nükleer güç olarak kabul ve tescil ettiği ve Güvenlik Konseyi’nde veto hakkına sahip 5 ülkenin dışındaki ülkelerin nükleer silah geliştirmeleri yasaklanmış bulunduğundan Ortaklık Anlaşmasında yer alan “Nükleer teknolojide işbirliği yapılacağı” ifadesi NPT’ye aykırılık teşkil etmemek üzere mecburen kullanılmış bir ifadedir. ABD’nin el altından Ermenistan’a doğrudan nükleer silah ya da nükleer silah üretimi teknolojisi vermesi ve bu silahların Rusya, İran, Türkiye ve Azerbaycan’a karşı kullanılması ihtimali bölgeyi Üçüncü Dünya Savaşının çıkabileceği bir coğrafya haline getirebilecek son derece tehlikeli tırmanmalara yol açabilecektir.

4.  Ermenistan’ın IŞID ile mücadele koalisyonuna katılması IŞID ile mücadele bahanesi ile PKK/PYD/YPG’yi meşrulaştırmak üzere kurulan terör örgütlerine ve bölgede önce dört parçalı sonra Birleşik Büyük Kürdistan’ın (2. İsrail) kurulması projesine Ermenistan’ın da destek olacağını göstermektedir.

5. ABD’nin Ermenistan’la sınır güvenliği alanında işbirliğinde bulunması ve bu kapsamda ABD’nin Ermenistan’a bir tim görevlendirmesi bazı sınır bölgelerindeki Rus sınır birliklerinin görevlerine son veren ve yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle Kollektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ)’den çıkacağını ve geri dönmeyeceğini açıklayan Ermenistan’ın bundan sonra sınır denetimini tedricen ABD’ye devredeceği izlenimi vermektedir. Bu durum tarafsızlık statüsünü koruyan Azerbaycan’ın Ermenistan’la muhtemel bir çatışmada karşısında Ermenistan ordusunun yanı sıra ABD birliklerini de bulabileceği ihtimalini akla getirmektedir. Aynı husus Türkiye için de geçerlidir.

Yukarıda belirtilen gelişmeler Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın Ermenistan’ın çıkacağını açıkladığı KGAÖ yerine ABD ve AB desteği ile NATO’ya üye olmak niyetinde olduğunu göstermektedir. Söz konusu durum Kafkasya’da yeni bir Ukrayna olayının patlak verebileceğini ve Türkiye’nin güneyindeki ve batısındaki tehditlerin yanı sıra kuzeyinden de tehdit altında kalabileceğini göstermektedir. Bu kapsamda Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermenistan ile ilişkilerinde son derece dikkatli olmaları ve bölgenin jandarmalığına soyunan ABD’nin Kafkaslar’ da atacağı tehlikeli adımlara karşı alınacak tedbirlerin ASTANA + Azerbaycan’ın katılacağı dörtlü bir platformda ele alınmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

b.  Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Ermenistan-ABD ilişkilerinin stratejik ortaklığa yükseltilmesinin önemini vurguladı. Bakan, X’te ” Ermenistan-ABD ilişkileri, stratejik ortaklığa yükseltilmesinin karmaşık jeopolitik manzarada yol almak için elzem olduğu bir noktaya kadar olgunlaştı” diye yazdı. “Bakan Blinken ile imzaladığımız Ermenistan-ABD Stratejik Ortaklık Sözleşmesi, Ermenistan ve ABD arasındaki derinleşen ilişkilerin bir kanıtı ve ortak başarılarla dolu bir geleceğe giden bir yol haritası olarak hizmet etsin” diye ekledi. https://www.panorama.am/en/news/2025/01/16/Armenian-FM-US/3102667

c.  Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan’daki Rusya Büyükelçisi Sergey Kopyrkin’i Ermeni karşıtı söylemler içeren bir haber programı nedeniyle çağırdı. Bakanlık yayınladığı bildiride, “Rusya’nın Ermenistan Büyükelçisi Sergey Kopyrkin, 12 Ocak 2025’te Rusya Federasyonu’nun Tüm Rusya Devlet Televizyonu’nda yayınlanan ve Ermenistan Cumhuriyeti’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne karşı yapay olarak üretilen söylemlerin dile getirildiği ‘Haftalık Haberler’ programıyla ilgili olarak Ermenistan Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı” denildi. Toplantıda büyükelçiye bir protesto notası verildi.  https://www.panorama.am/en/news/2025/01/15/Russian-envoy-MFA/3102141

  1. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Ermenistan’ın “dengeli dış politikasının” uygulanmasında önemli ilerleme kaydedildiğini bildirerek, kilit uluslararası ortaklarla ilişkilerin iyileştirildiğini vurguladı. Paşinyan Facebook’ta paylaştığı bir gönderide, İran ile yüksek düzeydeki pratik işbirliğini övdü. Paşinyan, “Gürcistan ile stratejik ortaklık, yeni kalkınma fırsatlarının kilidini açarken, Türkiye ile ilişkiler karşılıklı anlayış için görünür bir temele sahip” diye yazdı. Paşinyan ayrıca Ermenistan’ın Azerbaycan ile devam eden normalleşme çabalarına değinerek, Ermenistan’ın yapıcı çözümlere olan bağlılığını yeniden teyit etti ve bölgesel gerginlikleri tırmandırma girişimlerine yönelik iddiaları reddetti. Ayrıca Ermenistan’ın Rusya ile ilişkisinin “duygusal tonlardan uzak, belirli konulara odaklanarak daha pratik hale geldiğini” belirtti. “Ermenistan, bu ilişkileri karşılıklı olarak faydalı iş birliği ve egemenliğe saygı temelinde geliştirmeyi amaçlıyor” diye ekledi. Ayrıca Paşinyan, Fransa, Avrupa Birliği ve ABD ile güçlenen bağlara, Hindistan ve Çin ile büyüyen ilişkilere ve Orta Doğu’da iş birliği için yeni fırsatlara işaret etti. “Bu ilerlemeler Ermenistan’ın bağımsızlığını ve egemenliğini güvence altına almak açısından hayati önem taşıyor” diye vurguladı.  https://www.panorama.am/en/news/2025/01/15/Pashinyan-foreign-policy/3102116

e.  Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki Devlet Sınırının Belirlenmesi ve Sınır Güvenliği Komisyonu’nun 11. toplantısı, Ermenistan Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan ve Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev başkanlığında Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki sınırda gerçekleştirildi. Toplantı sırasında taraflar, sınır hattının bölümlerinin/segmentlerinin daha net belirlenmesi çalışmalarının yürütülmesi hakkında görüş alışverişinde bulunmaya devam ettiler ve devlet sınırının belirlenmesine ilişkin çalışmalarda sınır belirleme işlemlerinin: Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan’ı sınırlayan kesişme noktasından ve daha sonra güney yönünde, kuzeyden güneye: Ermenistan ve Azerbaycan ile İran İslam sınırına kadar başlatılması konusunda anlaştılar. Taraflar, sınırlandırma çalışmalarının yürütülmesine ilişkin prosedürlere dair ilgili yönergelerin taslaklarını görüştüler. Taraflar, bir sonraki toplantının tarihini ve yerini çalışma düzeyinde yapılacak istişareler yoluyla belirlemeyi kararlaştırdılar.  https://en.armradio.am/2025/01/16/armenian-azerbaijani-border-commissions-hold-11th-meeting-agree-to-start-delimitation/

f.  Ermenistan Savunma Bakanı Suren Papikyan bölgede yeni bir gerginlik için herhangi bir gerekçe öngörmediğini belirtti. Papikyan, yakın zamanda imzalanan ABD-Ermenistan “stratejik ortaklık” anlaşmasının Ermenistan’a ABD’den silah tedariki için hükümler içermediğini vurguladı. Bunun yerine, ABD’nin Ermeni askeri personelini eğitmeye, Ermenistan’ın silahlı kuvvetlerinin reformuna yardımcı olmaya ve ortak askeri tatbikatlar yapmaya devam edeceğini belirtti. “Ermeni yetkililer dengeli bir politika ile sınır güvenliğini sağlamalıdır. Bu sorumluluk orduya veya dış ortaklara devredilemez. Retorik retoriktir, ancak herhangi bir saldırganlık için bir gerekçe olmalıdır. Savunma Bakanı olarak bölgede gerginliğin artması için hiçbir gerekçe görmüyorum,” dedi. Azerbaycan’ın son tehditleri hakkındaki endişelere değinerek “Ermenistan, bölgede barışı tesis etmeye odaklanmış bir söylemle hareket ediyor ve önerilerimiz sağlam temellere dayanıyor” diye ekledi. Bakan, Ermenistan’ın tüm sorunlar için net çözümlere ve önerilere sahip olduğunu vurguladı. “Bu önerilerin diyalogu ve tartışılması tüm ilgi noktaları ile birlikte ele alınabilir. Yaklaşımlarımız şeffaftır ve herkes tarafından anlaşılabilir. Geçmişte kalmayı tercih etmiyorum, bunun yerine bölgedeki barış vizyonuna odaklanmayı tercih ediyorum,” dedi. Papikyan’a göre, herhangi bir saldırganlığın gerekçelendirilmesi gerekir ve Ermenistan’ın tutarlı barış odaklı duruşu bu tür gerekçeleri ortadan kaldırır.  https://massispost.com/2025/01/armenian-defense-minister-sees-no-grounds-for-regional-escalation/

g.  Azeri Türkü siyaset bilimci Dr. Ahmet Şairoğlu ABD ve Ermenistan arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasına yönelik olarak “anlaşmanın imzalanmasının temel amacı Güney Kafkasya’da Rusya ve İran’a karşı cepheyi genişletmektir. ABD bu süreçte Ermenistan’ı köprübaşı olarak kullanacaktır. ABD’nin askeri desteği Ermenistan’ı barıştan uzaklaştıracak.” dedi. https://shahidov.com/tr/?p=18035

2.  Yunan Sorunları / Yunan Haberlerindeki İddialar “” işareti içinde gösterilmiştir / Kıbrıs ile İlgili Gelişmeler:

a.  Yunan Haberleri “Türkiye’nin Akdeniz’de Suriye-Libya’yı temel alan stratejisinin savaş çatışmalarına yol açma riskleri var. Türkiye’nin ‘Mavi Vatan’ ideolojisine hizmet etmek, teşvik etmeye çalıştığı bölgesel istikrarın temel taşı olmaktan çıkıp, Orta Güneydoğu Akdeniz ve Orta Doğu’da kalıcı istikrarsızlığa yol açmanın temel taşı haline gelme olasılığı içeriyor. Ankara’nın yeni Suriye hükümetiyle, 2019’da Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile yaptığı denizcilik anlaşmasını yansıtacak olası bir Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşmasını yapacağını duyurması da bunu doğruluyor.”  https://www.pentapostagma.gr/ethnika-themata/ellinotoyrkika/7286746_i-toyrkiki-stratigiki-sti-mesogeio-me-hrisi-syrias-libyis-os

b.  Yunan Haberleri “Bomba Ortaya Çıktı – Türkiye, İsrail’e Karşı ‘Kalkan’ Olarak Pakistan’ın Nükleer Silahlarının Kendi Topraklarına Taşınmasını Talep Edecek. Erdoğan’ın dört yıl önce, Türkiye’nin bağımsızlığının yüzüncü yılı dolayısıyla yaptığı bir konuşmada, nükleer silahlara sahip olma isteğinden açıkça bahsettiği biliniyor: Erdoğan ‘Birçok ülkenin nükleer savaş başlıklı füzeleri var. Ama bize bunları alamayacağımızı söylüyorlar. Bunu kabul edemem.’ demişti. Yine 7 Eylül 2024’te Erdoğan’ın özel ilahiyatçısı Hayrettin Karaman, ‘Ya İslam dünyası Çin ve Rusya ile birleşip iş birliği yapmalı, ya da Türkiye nükleer savaş başlıkları ve silahlar edinmeli.” demişti.  https://www.pentapostagma.gr/ethnika-themata/ellinotoyrkika/7286209_apokalypsi-bomba-i-toyrkia-tha-zitisei-metegkatastasi

3.  AYAcademy Bülteni

“Birleşmiş Milletler Antlaşması’na Göre Meşru Müdafaa Hakkı” başlığı ile yayınlanan akademik makaleye ilişkin bilgiler ve erişim linki AYAcademy’nin aşağıdaki sosyal medya kanal linklerinde yayınlanmaktadır.

https://www.instagram.com/ayacademy.org.tr/
https://www.facebook.com/ayacademy.org.tr/
https://www.linkedin.com/company/ayacademy/
https://www.threads.net/@ayacademy.org.tr
https://www.tiktok.com/@ayacademy.org.tr
https://twitter.com/ayacademy_tr
https://t.me/AYAcademyTelegram
https://www.youtube.com/@AYAcademy_TR

Saygılarımla,

Serkan KORKMAZ

This entry was posted in ERMENİ SORUNU, FEYM GRUBU ÇALIŞMALARI. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *