Naci Kaptan / 28.04.2014 / Güncellendi 09.01.2021 / 27.02.2024
“Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı herkes gibi Ermenilerin de o dönemde yaşadıkları acıların hatıralarını anmalarını anlamak ve paylaşmak bir insanlık vazifesidir.”
“20. yüzyılın başındaki koşullarda hayatlarını kaybeden Ermenilerin huzur içinde yatmalarını diliyor, torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz. Aynı dönemde benzer koşullarda yaşamını yitiren, etnik ve dini kökeni ne olursa olsun tüm Osmanlı vatandaşlarını da rahmetle ve saygıyla anıyoruz.”
Yukarıdaki sözler 24.Nisan. 2014 tarihinde zamanın başbakanı olan Erdoğan tarafından söylendi. (https://www.mfa.gov.tr/basbakan-sayin-recep-tayyip-erdogan-1915-olaylarina-iliskin-bir-mesaj-yayimladi.tr.mfa)
26.02.1921 tarihinde Atatürk’ü ziyaret eden Amerikalı gazeteci Clarence K.Streit’in kendisine Ermenilerin zorunlu göçe tabi tutulmasının gerekçelerini sorması üzerine TBMM Başkanı sıfatı ile şu yanıtı veriyor.
“Bize karşı yapılmış olan iftiraların aksine, tehcir edilmiş olanlar hayattadır ve bunlardan ekserisi şayet İtilaf Devletleri bizi tekrar harp etmeye zorlamasaydı evlerine dönmüş olurlardı. İngiltere’nin sulh zamanında ve harp sahasından uzak olarak İrlanda’ya reva gördüğü muameleye hemen hemen kayıtsız bir şekilde bakan dünya efkarı, Ermeni ahalinin tehciri hususunda almaya mecbur kaldığımız karar için bize karşı haklı bir ithamda bulunamaz.”
Devlet adamlığı farkı bu olsa gerek.
Ne yazık ki Ermenilerin huzur içinde yatmalarını dileyenler, Atatürk’ün 86 yıldır, İnönü’nün 41 yıldır mezarlarında kemiklerini sızlatmaktadır. Tarihi kendi amaçları uğruna çarpıtan bu istismarcıların İnönü’ye yaptıkları en büyük suçlama ise Atatürk’ün resimlerini Türk parasından kaldırarak kendi resimlerini koydurdu suçlamasıdır.
Açıkçası bu olayın 30 Aralık 1925 tarihli 701 sayılı yasa ve 16 Mart 1926 tarihli 3322 sayılı kararname ile banknotların ön yüzlerinde reis-i cumhur hazretlerinin resminin bulunması kararıdır. Bu kanunların altında Mustafa Kemal Atatürk’ün de imzası bulunmaktadır. Bu şer cephesinin asıl amacı Atatürk’ü unutturmak ve Cumhuriyeti yıkmak olduğu için yıllarca İnönü üzerinden yüklenmektedirler.
[Ara not; “30 Aralık 1925 tarihinde yasalaşan 701 Sayılı ‘Mevcut Evrak-ı Nakdiye’nin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun’, Osmanlı paralarının tedavülden kaldırılarak yeni paralarla değiştirilmesini öngörüyordu. 16 Mart 1926 tarihli 3322 sayılı kararname ile 50, 100, 500 ve 1.000 liralık banknotların ön yüzlerinde ‘reis-i cumhur hazretlerinin resminin’ bulunması kararı alınmıştır. Yasada Atatürk denilmiyor ‘reis-i cumhur hazretlerinin resmi’ deniliyordu. Bu yasa gereğince, 1927 yılında basılan paralara Atatürk resimleri konuldu. Atatürk öldükten sonra Cumhurbaşkanı olan İnönü’nün resimlerinin basılması bu kanuna ve kararnameye dayanılarak yapıldı.”
Tarihçi yazar sayın Sinan Meydan 5 Kasım 2018 tarihli ” Paralardaki İsmet İnönü resimleri” başlıklı yazısından basılan banknotların tarihçesini şöyle anlatıyor;
İsmet İnönü, “Paralarda cumhurbaşkanının resmi olur” kuralına göre hareket etti. Vatandaşlar devletin başındaki yeni cumhurbaşkanını bilip tanısınlar istedi. Cumhuriyetin ömrünün Atatürk’ün ömrüyle sınırlı olduğunu düşünenlere, cumhuriyetin kişilere bağlı olmadığını, Atatürk’ten sonra da devam edeceğini göstermek istedi. Milli Şefliğini, paradaki resmiyle simgeleştirmek istedi.
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e yokluk, yoksulluk ve borç miras kaldı. Bu nedenle Cumhuriyet’in ilk yıllarında para basılamadı. Cumhuriyet, 1927 yılına kadar, Osmanlı’da 1915’te basılan “evrak-ı nakdîye” adlı kâğıt paraları kullandı.
Cumhuriyet’in ilk banknotlarının basımına 1925’te karar verildi.1927’de birinci emisyon banknotlar piyasaya verildi. Harf devriminden hemen önce basıldığından Osmanlıca ve Fransızca olarak basılmıştı. Bu banknotlar, 1937’ye kadar, 10 yıl piyasada kalacaktı.
Birinci emisyon banknotlardan 1, 5 ve 10 liralıklarda Cumhuriyeti temsilen Meclis Binası, karasabanla çift süren köylü, Ankara Kalesi ve Bozkurt resimlerine yer verildi.
Birinci emisyon banknotlardan 50, 100, 500, 1000 liralıklarda ise “cumhurbaşkanının” yani Atatürk’ün resmine yer verildi.1938’de Atatürk öldükten sonra İsmet İnönü, ikinci cumhurbaşkanı oldu. 1938’den itibaren paralara “yeni cumhurbaşkanının”, yani İsmet İnönü’nün resmi konuldu.
Atatürk resimli 500 ve 1000 liraların ikinci tertipleri ise İnönü resimli basıldı. Bu banknotlar, 1941’de piyasaya sürüldü. 1946’ya kadar hem Atatürk hem İnönü resimli 500 ve 1000 liralar birlikte kullanıldı.
II. Dünya Savaşı sırasında, 1941’de İngiltere’de basılan İnönü resimli 50 kuruşluk ve 100 liralık banknotları Türkiye’ye getiren gemi Pire limanında saldırıya uğrayıp battı. Banknotlar denize döküldü. Yine İngiltere’de basılan 50 liralık banknotlar, bir hava hücumunda matbaanın isabet almasıyla zarar gördü. Bu banknotlar dolaşıma verilmedi. (Kâğıt Paranın Tarihçesi, www.tcmb.gov.tr, s. 3, 4)
1. emisyon 5 Türk Lirası. Paranın ön yüzünde Ankara Kalesi, bir bozkurt ve meclis binası var..
1.emisyon 500 Türk Lirası. Paranın ön yüzünde solda Sivas’taki Gökmedrese sağda Atatürk var
Son yıllarda artık açık açık Atatürk’e de içlerindeki zehiri akıtarak insafsızca saldırıyorlar. İnönü’nün alkolle arası olmadığını tarihi gerçeklerden bildiğimiz halde Atatürk hedef alındığı için “iki ayyaşın kurduğu Cumhuriyet” demekten çekinmiyorlar.
Bu yazının asıl amacı, benimde 24 Aralık 2013 tarihinde İnönü’nün ölümünün 40. Yılı için kaleme alınmış Sn. Dr. Sadık ÖZEN’in makalesinden öğrendiğim ve şimdiye kadar hiçbir yerde yer almayan bilgileri, araştırmacıların ilgisini çekmek ve kamuoyunu bilgilendirmek adına paylaşıyorum.
Sn. Dr. Sadık Özen, bu makalesinde konu ile ilgili olarak aynen şöyle yazmış:
“Şimdi de değerli dostum Gazeteci-Yazar ve TRT’nin duayenlerinden Sayın Korkmaz Boyacıyılmaz’ın konuyla ilgili olarak yazdıklarını hep birlikte okuyalım ve şimdiye kadar hiçbir yerde yer almayan bilgileri paylaşalım.
.
“ÜLKEMİZİN DÜŞMAN İLGALİNDEN KURTULUŞUNA İKİNCİ ADAM OLARAK BÜYÜK KATKISI OLAN İSMET İNÖNÜ’NÜN BİR DÖNEM TÜRK PARALARINA KENDİ RESMİNİ BASTIRMASININ GERÇEK ÖYKÜSÜ’’
Türkiye’yi karanlık günlere sürükleyen, gerici ve çıkarcı zihniyet, zaman zaman ülkemizi düşman işgalinden kurtaran İsmet İnönü için karalama kampanyaları başlatmıştır. Karalama kampanyalarının en önemlilerinden biri de ismet İnönü’nün Türk paralarına kendi resmini bastırmasıdır. İsmet İnönü, İkinci Dünya Savaşına ülkemizi sokmamakla askeri ve siyasi alanda büyük bir başarı göstermiş, bu konuda da halkına karne ile buğday ve un dağıttığı için suçlanmıştır. Oysa İsmet Paşa istemeden dahil olabileceğimiz savaş ihtimali üzerine ülkede açlık sıkıntısının çekilmemesi için buğday stokları yaptırarak tedbir almıştı.
İnönü’nün kendi resmiyle basılan Türk Paralarının hikayesi de buna benzemektedir. İsmet Paşa 1938′de Atatürk’ün ölümünden sonra TBMM tarafından Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
Askeri ve siyasi tecrübelerinden dolayı Atatürk döneminde uzun yıllar başkan vekilliği yapan İsmet İnönü, Cumhurbaşkanlığının yanı sıra CHP Genel Başkanlığı’nı da yürüttü. Atatürk’ün ölümünden sonra yurt içinde ve dışında Cumhuriyet rejiminin devam edip edemeyeceği tartışılmaya başlanmıştı. İnönü askeri başarısını ülke yönetiminde de göstererek cumhuriyeti korumayı başarmıştı.
O yıllarda ülkemizde para ve pul basacak matbaamız yoktu. Para ve pullarımızı İngiltere Londra’da büyük tesisleri bulunan Thomas De La Rue basıyordu. 1940 yılında İsmet İnönü hükümeti tarafından aynı kişiye 100 ve 50 kuruşluk olarak 20 milyon liralık banknot bastırıldı. Basılan banknotlar Londra’dan Newyork Shine adlı gemiyle Türkiye’ye gönderildi.
Sayın Naci Kaptan, bu değerli çalışmalarınız, bu arada ismime de yer vermiş olduğunuz için size sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. Benim gibi düşünen insanlarla karşılaşmak ve onlarla ay ilkeleri ve duyguları paylaştığımızı bilmek benim için en büyük mutluluktur. Bu vesile ile değerli kişiliğinizi daha yakından tanıma fırsatı bulmak benim için büyük bir şans olmuştur.
Bu değerli çalışmanızı kendi sitemde paylaşmak istedim, ne yazık ki bu olanağı bulamadım. Eğer izin verirseniz bu konuda çabamı sürüdürmek istiyorum. Zira sizin gibi ilkeli ve değerli insanları çok daha sayıdaki insanların tanımaları gerekiyor.
Size en derin saygılarımı arz diyorum efendim.
Sayın Özen
Aslında ben size emekleriniz için teşekkür borçluyum.
Onurlandırıcı düşünceleriniz için sağ olun,var olun.
Kişisel sayfamda bulunan yazılarımı dilediğiniz gibi kullanmanızdan mutluluk duyarım.
Dostlukla selam ve saygılar sunarım.
Naci Kaptan
3322 sayılı kararnameyi nereden bulabilirim
3322 NOLU KARARNAME Yazı bütünü içine eklenmiştir. Daha fazla bilgiye internetten erişebilirsiniz