BİLİM İNSANI BLAİSE PASCAL

Blaise Pascal (19 Haziran 1623 – 19 Ağustos 1662)
Fransız matematikçi, fizikçi ve düşünür.

Blaise Pascal, Leonardo ile birlikte dâhilerin de dâhisi olarak nitelenebilir bir kişidir. Kitap ekindeki yazısında bak nasıl anlatıyor Pascal’ı Zeynel Kıran:

“Blaise Pascal 31 yaşına dek, bir dâhi, bir bilim insanı, bir düşünür, bir kuşkucu ve inançsız bir insandı. 6 yaşında parke taşlarının üzerine tebeşirle figürler çizerek geometriyi yeniden keşfetti. 7 yaşında Öklid olup çıktı. 12 yaşında akustik ile ilgilendi. 16 yaşında koniler üzerine bir kitap yazdı. 18 yaşında hesap makinesini icat etti. 20 yaşında zamanın büyük bilim insanları arasındaydı. Aradan geçen 400 yıla karşın Blaise Pascal hâlâ güncelliğini koruyor… O öyle bir dâhidir ki sadece inananlara değil hayatın gizemi konusunda kendisini sorgulayan herkese seslenir.”

Okulda ezberlediğim şu satırlarıyla Pascal evrenin görkemi karşısında insanın zayıflığını dile getirir:

“İnsan bir sazdır. Doğanın en çelimsiz sazı. Ama düşünen bir saz. Onu ezmek için bütün âlemin bir araya gelmesi gerekmez; biraz çiğ, bir su damlacığı yeter onu öldürmeye. Ama evren onu ezdiğinde insan kendini ezenden daha da asil olacaktır; çünkü o öldüğünü ve doğanın kendini ezdiğini bilir; ama evren hiçbir şey bilmez.”

Pascal’ın insanın doğa karşısındaki umarsızlığını vurgulayan bu sözleri, aynı zamanda kendini ezen güç karşısındaki korkunç bir intikamdır da. Öyle ya o küçüçük saz parçası ezilip yok olurken yine de kendini ezen güçten üstündür. Çünkü o ezildiğini bilir, ezen ise hiçbir şeyi bilmez.

En bilinen temel eseri Düşünceler’dir. 16 yaşındayken konikler üzerine bir inceleme yazdı. 1642’de 19 yaşında iken vergi tahsildarı babasının işini kolaylaştıracak, dişliler ve tekerleklerden oluşan mekanik bir hesap makinesi tasarladı. Matematikle uğraşan babasıyla birlikte Paris Mersenne Akademisi’ne kabul edildi.

Fransız bir mucit,matematikçi, fizikçi,yazar ve filozof idi. Rouen’de vergi tahsildarı olan babası tarafından eğitilen bir çocuk dahiydi. Pascal’ın ilk çalışmaları doğa bilimleri ve uygulamalı bilimler alanındaydı. Bu dönemde, akışkanlar ile ilgili çalışmalara büyük katkılarda bulunmuştur ve Evangelista Torricelli’nin çalışmalarını genelleştirerek basınç ve vakum kavramlarını açıklığa kavuşturmuştur. Aynı zamanda Pascal, bilimsel yöntemi savunmuştur.

1642 yılında gençliğine rağmen hesap makineleri üzerinde bazı çalışmalara öncülük etmiştir. Üç yıllık uğraştan ve elli prototipten sonra, mekanik hesap makinesinin ilk iki mucidinden biri olmuştur. Daha sonraki on yıl içinde, Pascal hesap makinesi daha sonra da Pascaline adı verilen bu makinelerden 20 tane daha yapmıştır. Pascal, iki ana araştırma konusu oluşturulmasında yardımı dokunan önemli bir matematikçiydi. 16 yaşındayken izdüşümsel geometri konusunda kayda değer bir bilimsel eser yazmıştır.