Dr. Noyan UMRUK (E.General)
noyanumruk@hotmail.com – 24.08.2022
MEMETÇİK MEMET*
30 Ağustos Zafer Bayramı… Yakın tarihimizin dönüm noktası…
“Makûs talihimizin” yenildiği, diğer bir deyişle emperyalizmin çanına ot tıkandığı, mazlum milletlere çıkış yolu gösterildiği gün…Ağustos ayı, Türk tarihinin Anadolu coğrafyasında geçen bölümünde en önemli üç savaşına sahne olmuştur.
İlki 26 Ağustos 1071 Malazgirt Savaşı, İkincisi 22 gün 22 gece süren ve 23 Ağustos 1921’de başlayan Sakarya Meydan Muharebesi ile üçüncüsü 26 Ağustos 1922’de başlayan Büyük Taarruz ’dur.
Yunan Ordusunun taarruzuyla başlayan, 22 gün ve gece süren Sakarya Meydan Muharebesinin 101. Yıl dönümü. Bu savaş, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Ordularına Komuta eden Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk’ün, mazlum bir milletin tüm olanaklarını Tekâlifi Milliye (Milli Yükümlükler) adı altında kısa sürede toplayarak muharebe alanında hazır bulundurulmasıyla, “Hattı müdafaa yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile sulanmadıkça terk olunamaz” emri ile kazanılmıştır.
“Sakarya Meydan Muharebesi’nde er kaybımız % 35-40 dolaylarında iken subay kaybı % 70-80’e ulaşmış ve Sakarya Meydan Muharebesi en fazla subay zayiatı verilen bir savaş olarak harp tarihine geçmiştir. Bu nedenle bu meydan muharebesine, eskiler, subay muharebesi de derler. Türk subayı ulusu ve vatanı için kanını ve canını esirgememiş, Türk ordusu vatan toprağını kanı ile ıslatmadan terk etmemiştir. (Türk istiklal Harbi 2. C. 6.Ks. 4.Kitap s.21)”
Sakarya Meydan Muharebesini kazandıran irade ve inancın sahipleri atalarımız olan, Başta Ebedi Başkomutanımız Gazi Mustafa kemal Atatürk olmak üzere, tüm şehitlerimizin, silah arkadaşlarının ve desteğini esirgemeyen halkımızın mekânı cennet olsun.
İstedim ki; bu büyük, evrensel zaferin 100’ncü yılını “zaferin meçhul mimarları” ile. “Memetçik Memetler” ile analım…
https://www.youtube.com/watch?v=Hs2FEGwIBd0
Memetçik üzerine anlamlı bir yazı kaleme almaya niyetlendiğimde, çok sayıda kaynak karıştırdım. İstedim ki; yazacaklarım, O’nu derin bir içtenlikle kucaklayabilsin, anlatabilsin.
Ne var ki; Kuvay-ı Milliye Destanı ya da Kurtuluş Savaşı Destanı’nı yeniden kaçıncı kez okurken, anladım ki; Koca Nazım’dan sonra Memetçik’i yazıp anlatmak ne mümkün… En iyisi, özetleyerek sözü Nazım’a bırakmak…
onlar ki toprakta karınca,
suda balık,
havada kuş kadar
çokturlar;
korkak,
cesur,
câhil,
hakîm
ve çocukturlar
ve kahreden
yaratan ki onlardır,
destânımızda yalnız onların mâceraları vardır.
karayılan
karayılan olmazdan önce
antep köylüklerinde ırgattı.
belki rahatsızdı, belki rahattı,
…
yiğitlik atla, silâhla, toprakla olur,
onun atı, silâhı, toprağı yoktu.
…
düşman antep’e girince
antepliler onu
korkusunu saklayan
bir fıstık ağacından
alıp indirdiler.
altına bir at çekip
eline bir mavzer
verdiler.
…
fakat düşmanın topu vardı.
ve ne çare, kader,
düz ovayı antepliler
düşmana bırakacaklardı.
……
karayılan «karayılan» olmazdan önce
umurunda değildi karayılan’ın
kıyamete dek düşmana verseler antep’i.
çünkü onu düşünmeğe alıştırmadılar.
…
siperi bir gül fidanıydı onun,
gül fidanı dibinde yatıyordu ki yüzükoyun
ak bir taşın ardından
kara bir yılan
çıkardı kafasını.
derisi ışıl ışıl,
gözleri ateşten al,
dili çataldı.
birden bir kurşun gelip
kafasını aldı.
hayvan devrildi kaldı.
karayılan olmazdan önce
kara yılanın encâmını görünce
haykırdı avaz avaz
ömrünün ilk düşüncesini .
«ibret al, deli gönlüm,
demir sandıkta saklansan bulur seni,
ak taş ardında kara yılanı bulan ölüm.»
…
«karayılan der ki : harbe oturak,
kilis yollarından kelle getirek,
nerde düşman varsa orda bitirek,
vurun ha yiğitler namus günüdür…»
ve biz de bunu böylece duyduk
ve çetesinin başında yıllarca nâmı yürüyen
karayılan’ı
ve anteplileri
ve antep’i
aynen duyup işittiğimiz gibi
destânımızın birinci bâbına koyduk.
Naif bir köy delikanlısının, ulusal bir kahramana, bir efsaneye dönüşmesini bundan daha içtenlikli nasıl anlatırsınız? Felsefi anlamda olumlulaştırma… Kafka’vari karamsar “Değişim”e karşılık, bir köy delikanlısının kahraman Memetçik’e, bir efsaneye dönüşümü…
Ya fidan gibi Kerim …
adapazarlıydı kambur kerim.
seferberlikte ölen babası marangozdu.
seferberlik denince aklına kerim’in :
çok beyaz bir yastıkta kara sakallı bir ölü yüzü,
fahri bey çiftliğinde patates toplayıp
kaz gütmek,
mektep kitapları
ve bir de saçları altın gibi sarı
fakat alnı çizgiler içinde anası gelir.
335’te kerim eskişehir’e gitti,
mektebe, teyzelerine ve dayısına.
dayısı şimendiferde makinistti.
düşman elindeydi eskişehir.
kerim on dört yaşındaydı,
kamburu yoktu.
dümdüzdü fidan gibi
ve dünyaya meraklı bir çocuktu.
…
hintli askerlerle dost oldu kerim.
bunlar
(şaşılacak şey)
türkçe bilmeyen
ve siyah sakalları, siyah gözleri parlak,
avuçlarının üstü esmer, içi ak
ve tel örgülerin üzerinden
kerim’e bisküviti kutularla atan amcalardı.
kocaman bir ambarları vardı,
kerim içinde oynardı.
ambarda nohut çuvalları, bakla, kuru üzüm,
(şaşılacak şey,
katırların yemesi için)
ve sonra cephane sandıklarıyla silahlar.
bir gün dedi ki makinist dayısı kerim’e :
«ambardan silâh çalıp bana getir,
gâvura karşı koyan zeybeklere göndereceğim.»
ve ambardan silâh çaldı kerim :
bir
bir tane daha
beş
on.
aldattı hindistanlı dostlarını
zeybekleri daha çok sevdiğinden.
zaten çok sürmedi, parlak kara sakallı amcalar gitti,
kerim geçirdi onları istasyona kadar.
ertesi gün lefke köprüsünü atıp
zeybekler gelince eskişehir’e
dayısı kerim’i elinden tutup
verdi onlara.
ve işte o günden sonra
bugüne kadar
kahraman bir türküdür ömrü kerim’in.
eskişehir’den alıp onu
«kocaeli grubu» paşasına götürdüler.
çatık kaşlı, yüzü gülmez bir paşaydı bu.
çabucak öğrendi kerim ata binmeyi,
sığırtmaç olmayı
-zaten bilgisi vardı bunda-
kayalardan genç bir keçi gibi inmeyi,
gizlenmeyi ormanda.
ve bütün bu marifetleriyle kerim
kaç kere ölüme bir kurşun atımı yaklaşarak
ve «geçmiş olsun» dedikleri zaman şaşarak
düşman içinden geçip getirdi haber
götürdü haber.
onu namlı bir «kaptan» gibi saydı çeteler,
bir oyun arkadaşı gibi sevdi çeteleri o.
ve bir fidan gibi düz
bir fidan gibi cesur
bir fidan gibi vaadeden bir çocuğun
sevinçle oynadığı bu müthiş oyun
sürdü 1337’ye kadar…
kocaeli ormanı gürgen ve meşeliktir :
yüksek
kalın.
gökyüzü gözükmez.
durgun bir geceydi.
hafif yağmur yağmıştı biraz önce.
fakat ıslanmamış ki yerde yapraklar
karanlıkta hışırtılarla yürüyordu beygiri kerim’in.
solda
ilerde
tepenin eteğinde ateş yanıyordu :
«tekneciler» diye anılan
gâvur çetelerinin olmalı.
dallardan damlalar düşüyordu kerim’in yüzüne.
beygirin başı gittikçe daha çok karanlığa giriyor.
ipsiz recep’in yanından dönüyordu kerim.
kâatlar götürmüş
kâatlar getiriyor.
birdenbire durdu beygir,
heykel gibi,
tekneciler’in ateşini görmüş olacak-
sonra birdenbire dörtnala kalktı.
şaşırdı kerim.
dizginleri bıraktı.
sarıldı beygirin boynuna.
deli gibi gidiyordu hayvan.
çocuğa art arda çarpıyordu ağaçlar.
meşeleri ve gürgenleriyle orman
karanlık bir rüzgâr gibi geçiyor iki yandan.
kim bilir kaç saat böyle gidildi.
orman bitti birdenbire.
ay doğmuş olacak ki ortalık aydınlıktı-
ve kerim aynı hızla geldiği zaman
armaşa’nın altında başdeğirmenler’e
beygir ansızın kapaklandı yere,
tekerlendi kerim.
doğruldu.
ve aklına ilk gelen şey
saatına bakmak oldu.
kırılmıştı camı.
bindi beygire tekrar.
hayvan topallıyordu biraz.
uslu uslu yola koyuldular.
sol kulağı kanıyordu kerim’in,
kirezce’ye geldiler
(sapanca’yla arifiye arası),
kerim durdu,
biraz zor nefes alıyordu.
geyve’ye girdi ertesi akşam.
beli o kadar ağrıyordu ki
inemedi beygirden
indirdiler.
kerim’i bir yaylıya bindirdiler.
adapazarı.
sonra belki on gün, belki on beş,
kağnılar, mekkâre arabaları,
sonra, gitgide daralan nefesi,
yahşıhan,
konya,
sile nahiyesi
(burda malûl gaziler için
takma kol ve bacak yapılıyordu),
ve nihayet hatçehan köyünden çıkıkçı şerif usta.
hâlâ rüyalarında görür kerim
incecik bir yoldan eşekle gelip
üzerine doğru eğilen
bu çiçekbozuğu insan yüzünü.
usta, ovdu kerim’i bayıltıncaya kadar.
sonra, zifte koydu bu kırılmış dal gibi çocuk gövdesini.
yirmi gün geçti aradan.
ve sonra bir ikindi vakti ziftin içinden
kerim’i kambur çıkardılar.
Dal gibi bir çocuğun, kurtuluş için sessiz sedasız kendini feda edişine gözlerin yaşarmaması mümkün mü? diye… Memetçik böyledir işte… Sesi, sedası çıkmaz; böbürlenmeyi beceremez. Düşünürsünüz, düşündürür sizi… Acaba bu işleri bilerek mi yapıyor, yoksa ayırdında değil mi Pek de anlayamazsınız…Ancak, sonucu görürsünüz…Kıbrıs Barış Harekatında da, ateş altında, elinde karpuz dilimi ya da üzüm salkımı, pikniğe gider gibi düşman üzerine gittiği görülmüştür…
yıl 1920
ve
arhaveli ismail’in hikâyesi
… Onl Onlar eskiden beri vardılar.
kurnaz,cesur
ve mağrur’dular.
gidiyorlardı karadeniz’e.
dümende ve başaltlarında insanları vardı ki
bunlar uzun eğri burunlu
ve konuşmayı şehvetle seven insanlardı ki
sırtı lâcivert hamsilerin ve mısır ekmeğinin
zaferi için
hiç kimseden hiçbir şey beklemeksizin
bir şar şarkı söyler gibi ölebilirdiler…
karanlıkta kurşuni derisi kırmızıya boyanan
baltabaş gemi
ingiliz torpitosudur.
ve dalgaların üstünde sallanarak
alev alev yanan :
şaban reisin beş tonluk takası.
kerempe fenerinin yirmi mil açığında,
gecenin karanlığında,
dalgalar minare boyundaydılar
ve başları bembeyaz parçalanıp dağılıyordu.
rüzgar :
yıldız – poyraz.
esirlerini bordasına alıp
kayboldu ingiliz torpitosu.
şaban reisin teknesi
ateşten direğiyle gömüldü suya.
arheveli ismail
bu ölen teknedendi.
ve şimdi
kerempe fenerinin açığında,
batan teknenin kayığında
emanetiyle tek başınadır,
…
arheveli ismail
kendi kendine sordu :
«emanetimizle varabilecek miyiz?»
kendine cevap verdi :
«varmamış olmaz.»
…
ve kerempe fenerinde
düşman projektörü dolaşınca takanın yelkenlerinde,
ismail, reisinden izin isteyip,
«şaban reis,» deyip,
«emaneti yerine götürmeliyiz,» deyip
atladı takanın patalyasına,
açıldı.
«allah büyük
ama kayık küçük» demiş yahudi.
ismail bodoslamadan bir sağnak yedi,
bir sağnak daha,
peşinden üç-kardeşler.
ve denizi bıçak atmak kadar iyi bilmeseydi eğer
alabora olacaktı.
…
elleri kanayarak
çekiyor ismail kürekleri.
ismail rahattır.
kavgadan
ve emanetinden başka her şeyin haricinde,
ismail unsurunun içinde.
emanet :
bir ağır makinalı tüfektir.
ve ismail’in gözü tutmazsa liman reislerini
ta ankara’ya kadar gidip
onu kendi eliyle teslim edecektir.
rüzgâr bocalıyor.
belki karayel gösterecek.
en azdan on beş mil uzaktır en yakın sahil.
fakat ismail
ellerine güvenir.
o eller ekmeği, küreklerin sapını, dümenin yekesini
ve kemeraltı’nda fotika’nın memesini
aynı emniyetle tutarlar.
rüzgâr karayel göstermedi.
yüz kerte birden atlayıp rüzgâr
bir anda bütün ipleri bıçakla kesilmiş gibi
düştü.
ismail beklemiyordu bunu.
dalgalar bir müddet daha
yuvarlandılar teknenin altında
sonra deniz dümdüz
ve simsiyah
durdu.
ismail şaşırıp bıraktı kürekleri.
ne korkunçtur düşmek kavganın haricine.
bir ürperme geldi ismail’in içine.
ve bir balık gibi ürkerek,
bir sandal
bir çift kürek
ve durgun
ölü bir deniz şeklinde gördü yalnızlığı.
ve birdenbire
öyle kahrolup duydu ki insansızlığı
yıldı elleri,
yüklendi küreklere,
kırıldı kürekler.
sular tekneyi açığa sürüklüyor.
artık hiçbir şey mümkün değil.
kaldı ölü bir denizin ortasında
kanayan elleri ve emanetiyle ismail.
ilkönce küfretti.
sonra, «elham» okumak geldi içinden.
sonra, güldü,
eğilip okşadı mübarek emaneti.
sonra…
sonra, malûm olmadı insanlara
arhaveli ismail’in âkıbeti…
İşte, Böyle canlı, yerlerinde duramayan, deli-dolu çocuklardır, buraların çocukları…
Güldü gülünce gözlerinin içi güler, gövdeleri oynar… Kızdılar mı Allahına kadar
Kızarl kızarlar, damarları çıkar boyunlarından, yüzlerini kan basar, tepinir dururlar.
Zorla, zorluklarla mücadelede etmek için yaratılmışlardır, sanki…İyi asker, yaman denizci
Olur olurlar; bir şeyi kafalarına koymaya , inatları tutmaya görsün, akıl havsala almayacak işlerin üstesinden geliverirler, hiç böbürlenmeden…
920’nin 16 martı
manastırlı hamdi efendi
«bu hamiyetli ve cesur, manastırlı hamdi efendi olmasaydı, istanbul felâketinden kim bilir haber almak için ne kadar intizarlar içinde kalacaktık. istanbul’da bulunan nâzır, mebus, kumandan, teşkilâtımız mensupları içinden bir zat çıkıp vaktiyle bize haber vermeği düşünmemiş olduğu anlaşılıyor. demek ki cümlesini heyecan ve helecan kaplamıştı. bir ucu ankara’da bulunan telin istanbul’da bulunan ucuna yanaşamayacak kadar şaşkın bir hale gelmiş olduklarına bilmem ki hükmetmek caiz olur mu?»
(nutuk, s. 295, devlet basımevi, istanbul 1938)
920’nin 16 martı.
öğleden evvel
saat onda
makina başında şöyle bir telgraf aldı ankara’daki :
«der-aliye 16/3/1920.
ingilizler bastı bu sabah
şehzadebaşı’ndaki muzika karakolunu.
müsademe edildi.
işgal altına alıyorlar istanbul’u şimdi.
berâyi malûmat arzolunur.
manastırlı hamdi.»
920’nin 16 martı.
harbiye nezareti telgrafhanesi buldu ankara’yı :
«etrafta dolaşıyor ingiliz askerleri.
şimdi işte
ingiliz askerleri giriyorlar nezarete.
işte giriyorlar içeri.
nizamiye kapısına.
teli kes.
ingilizler burdadır.»
920’nin 16 martı.
manastırlı hamdi efendi
buldu ankara’dakini tekrar :
«paşa hazretleri,
harbiye telgrafhanesini de işgal etti ingiliz bahriye askeri
tophane’yi de işgal ediyorlar bir taraftan,
bir taraftan da zırhlılardan asker ihraç olunuyor.
vaziyet vehamet kesbediyor efendim.
paşa hazretleri,
emri devletlerine muntazırım.
16 mart 1920
hamdi»
Abdullah Çavuş, Nasuh, Abdülkadir,
Osman, Veli oğlu Memet ve diğerleri…
920’nin 16 martı
basıldı vezneciler’de karargâh.
uyan be tosunum uyan.
üçümüzü uykuda kesti kâfir,
üçümüz : abdullah çavuş, şarkışla’dan osman,
bir de zileli abdülkadir.
920’nin 16 martı
bozdoğan kemeri’nde
kurşuna dizdi kâfir ikimizi.
ahmet oğlu nasuh arkadaşımın adı,
reşadiyeli veli oğlu memet benimkisi.
920’nin 16 martı
uykuda kesti kâfir üçümüzü.
soktu osman’ın karnına kasaturayı,
bastı göğsüne kâfirin dizi.
dört çocuk babasıydı abdullah çavuş.
doymadı dünyasına abdülkadir.
üçümüzü uykuda kesti kâfir,
kurşuna dizdi ikimizi.
920’nin 16 mart sabahı,
karakolun karşısında
bırakmadım elimden silâhı,
yere serdim iki ingiliz’i.
senin ırzını kurtardım istanbul’um,
sana can feda çakır gözlü gülüm.
üçümüzü uykuda kesti kâfir,
kurşuna dizdi ikimizi.
şimdi üçümüz :
abdullah ve osman ve abdülkadir,
taşları yan yana yatar eyüp’te.
arama, bulamazsın ikimizin kabrini,
belki maşrıkta, belki mağripte,
biz de bilemeyiz yerini.
…
922 ağustos ayı
ve
6 ağustos emri
ve Şoför Ahmet ya da
bir âletle bir insanın hikâyesi
«6 ağustos emri» verilmiştir.
birinci ve ikinci ordular, kıt’aları, kağnıları, süvari alaylarıyla
yer değiştiriyordu, yer değiştirecek.
98956 tüfek,
325 top,
5 tayyare,
…
kırılıp dağlarda kalan sol arka makası yerine
şasinin altına, dingilin üzerine
budaklı bir gürgen kütüğü sarmış olmasına rağmen
ve kalb ağrılarıyla
ve on kilometrede bir
karanlığa yaslanıp durduğu halde
ve vantilâtöründe dört kanattan ikisi noksan iken
şahsının vekarlı kudretini resmen biliyordu :
«6 ağustos emri»nde ondan ve arkadaşlarından
«… ihzar ve teşkil edilmiş bulunan
ve cem’an 300 ton kabiliyetinde kabul olunan
100 kadar serî otomobil…» diye bahsediliyordu.
ihzar ve teşkil olunanlar,
bu meyanda ahmet’in kamyoneti,
insanların, âletlerin ve kağnıların yanından geçip
afyon – ahırdağları ve imtidadına doğru iniyorlardı.
ahmet’in kafasında uzak bir şehir ve bir şarkı vardı.
bu şarkı nihaventtir
ve beyaz tenteli sandalları,
siyah mavnaları,
güneşli karpuz kabuklarıyla
bir deniz kıyısındadır şehir.
vantilâtörde adedi devir
düşüyor gibi.
arkadaşlar ileri geçtiler.
ay battı.
manzara yıldızlardan ve dağlardan ibaret.
sen süleymaniyelisin oğlum ahmet,
çınar dibinde iki mars bir oyunla yenip bücür’ü,
kalk,
sıra servilerin önünden yürü,
çeşmeyi geç,
mektep bahçesi, medreseler,
orda, harbiye nezareti’nin arka duvarında
siyah çarşaflı bir kadın
çömelip yere
darı serper güvercinlere
…
motor mızıkçılık ediyor,
bizi dağ başlarında bırakacak meret.
ne diyorduk oğlum ahmet?
dökmeciler sağda kalır,
derken, uzunçarşı’ya saparken,
köşede, sol kolda seyyar kitapçı :
«hikâyei billûr köşk»,
altı cilt «tarihi cevdet»
ve «fenni tabâhat».
tabâhat, mutfaktan gelirmiş,
yani yemek pişirmek.
hani, uskumru dolmasına da bayılırım pek.
yaldızlı kuyruğundan tutup
bir salkım üzüm gibi yersin.
ilerde bir süvari kolu gidiyor,
saptılar sola.
uzunçarşı’yı dikine inersin.
sandalyacılar, tavla pulcuları, tesbihçiler.
ve sen istanbullu,
sen kendi ellerinin hünerine alışmış olduğundan
şaşarsın istanbullulara :
ne kadar ince, ne çeşitli hünerleri var, dersin.
rüstem paşa camii.
urgancılar.
urgancılarda yüz parça yelkenli gemiyi
ve hesapsız katır kervanlarını donatacak kadar
urgan, halat ve dökme tunçtan çıngıraklar satılır.
zindankapı, babacafer.
uzakta balıkpazarı.
kuruyemişçiler.
yemiş iskelesindeyiz :
sandalları, mavnaları,
güneşli karpuz kabuklarıyla
yüzüne hasret kaldığım deniz.
sol arka lastik hava mı kaçırıyor ne?
inip
baksam…
yemiş iskelesinden dilenci vapuruna binip
eyüp’te niyet kuyusu’na gittikti.
elleri yumuk yumuk,
bacakları biraz çarpıktı ama,
yeşil zeytin tanesi gibi gözler.
kaşları da hilâl gibi çekikti.
tam kasımpaşa’ya yaklaştık, beyaz başörtüsü…
lastik hava kaçırıyor.
derdine deva bulmazsak eğer…
dur bakalım babacafer…
üç numrolu kamyonet durdu.
karanlık.
kriko.
pompa.
eller.
küfreden ve küfrettiğine kızan elleri
lastikte ve ihtiyar tekerlekte dolaşırken
ahmet hatırladı :
bir gece nüzüllü babaannesini
sedirden sedire taşırken
kadıncağız…
iç lastik boydan boya patladı.
yedek?
yok.
dağlarda avaz avaz
imdat istemek?
sen süleymaniyelisin oğlum ahmet,
sana tek başına verilmiştir üç numrolu kanyonet.
hem, hani bir koyun varmış,
kendi bacağından asılan bir koyun.
süleymaniyeli şoför ahmet
soyun…
soyundu.
ceket, külot, pantol, don, gömlek ve kalpak
ve kırmızı kuşak,
ahmet’i postallarının üstünde çırılçıplak
bırakarak
dış lastiğin içine girdiler,
şişirdiler.
bu şarkı nihaventtir.
deniz kıyısında bir şehir…
beyaz başörtüsü…
saatta elli yapıyoruz…
dayan ömrümün törpüsü,
dayan da dağlar anadan doğma görsün şoför ahmet’i,
dayan arslan…
hiçbir zaman
böyle merhametli bir ümitle sevmedi
hiçbir insan
hiçbir âleti…
İşte İstanbul çocukları böyledir, ayakları yerde, kafaları hayallerdedir… Şu şehr-i İstanbul ki; uzak diyarlarda da olsalar hiç çıkmaz akıllarından. Sanırsınız ki, işleri dalga dümendir. Ama, bir kere zoru gördüler mi, hiç bir şey kurtulmaz bıçkın duruşlarından…
