Rus Gaz Tankeri Christophe de Margerie Şubat ayında Kuzey Kutbu’nu geçti…
Naci Kaptan / 23.02.2021
Daha önceleri yaz mevsiminde kullanılabilen Kuzey Arktik deniz geçişleri iklim değişikliği nedeniyle kış mevsiminde de yapılabilecek. Rus tankeri Christophe de Margerie’nin kış mevsiminde Şubat ayında Kuzey rotasından geçmiş olması, iklim değişikliğinin bu bölgeyi de etkilemesi nedeniyle , Kuzey Denizi Rotasının, arktik denizinde yıl boyunca seyredilebilir olduğunu kanıtlıyor.
İlk olarak, bir Rus doğal gaz gemisi ve bir buz kırıcı, Şubat ayında Kuzey Denizi Rotasının kuzey kutbuna yakın enlemden seyir yaparak geçti. Bu seyir, iklim değişikliği nedeniyle denizi kaplayan buz tabakasının daha ince olması nedeniyle mümkün oldu.
Bu son gezi, iklim değişikliğinin ve gezegenimizin buz tabakalarını nasıl etkilediğinin açık bir göstergesidir. Tüm yıl boyunca gemilerin bu bölgelerden geçebilmesi uzun zamandır uluslararası petrol ve gaz şirketlerinin tarafından planlanıyordu.
Kuzey Arktik seyrinin ayrıntıları ve bunun anlamı
Bu seyir denemesi, 19 Şubat’ta deneysel yolculuğunu tamamlayan Rus tanker Christophe de Margerie tarafından gerçekleştirildi. Tanker, Kuzey Kutbu’nu Rusya’nın Sibirya’daki Yamal Yarımadası’ndan Çin’deki Jiangsu’ya giden bir doğu rotası üzerinden geçti.
Tanker bu rota üzerinde bulunan altı Arktik denizini geçti ve dördü boyunca nükleer buz kırıcı 50 Let Probedy tankere güvenlik nedeniyle eşlik etti.
İki geminin yolculuğunun kısa bir kutlama videosu, buzkıranın sahibi olan Rus devlet nükleer enerji şirketi Rosatom tarafından YouTube’da yayınlandı. Haberi olumlu bir şekilde ekleyen Sovcomflot Christophe de Margerie’nin sahibi Rus denizcilik şirketi, tarafından bir basın açıklaması yayınladı.
Bu başarı işletmelerin yakıt masrafını ve yolunu kısaltarak ekonomik yarar sağlayacaktır. Ancak kış mevsiminde Şubat ayında gemilerin bu enlemlerde seyir yapması ise iklim değişikliğinin yıkıcı bir işaretidir.
Sovcomflot’un CEO’su Igor Tonkovidov, Kuzey Kutbu’nun doğu kesiminin seyrüseferinin “pratik olarak ikiye katlandığını” söyledi.
Hızla yükselen su sıcaklıkları nedeniyle , kitlesel olarak azalan ve eriyerek yerinde kalacak kadar güçlü ve kalın hale gelemeyen buzlar nedeniyle bu rotanın artık kış mevsiminde de kullanılabileceği görülmüştür.
Örneğin geçen yıl yapılan araştırmalara bakarsak, Kuzey Kutbu’nun Kanada ve Grönland yakınlarındaki “son buz bölgesi” olarak bilinen başka bir bölümü, daha önce düşünülenden daha fazla tehlike altında. Şimdi eriyerek güneye doğru – daha sıcak sulara doğru akarak daha fazla fazla eriyerek küçülüyor.
Bunlar, iklim değişikliğinin ve Arktik buzullarının ve sularının yakın gelecekte meydana getirmesini bekleyebileceklerimizin yalnızca birkaç örneğidir. Bu son Kuzey Deniz Rotası yolculuğu, bu yıkıcı iklim değişikliği etkilerinin açık bir işaretidir. [1]
POLAR CODE – ARKTİK ROTA
Asya’dan Avrupa’ya gemi yolculukları için yeni bir alternatif ortaya çıkaran küresel ısınma, Polar Code veya Kuzey Denizi Rotası adı verilen bir rotanın da belirlenmesine ve bu sayede Çin’den Avrupa’ya gemilerin çok daha kısa bir sürede ulaşmalarına yol açmıştır. Kuzey Denizi Rotası sayesinde yolculuk geleneksel Süveyş Kanalı rotasına göre 16 gün daha erken tamamlanabilmektedir.
Yolun kısalmasının sadece taşımacılık şirketlerini değil, ticareti de olumlu etkilemesinin beklendiği bildirilmekte; daha iyi planlama yapılmasını ve bu durumun ticaretin canlanmasını sağlayabileceği ifade edilmektedir. Doğası gereği deniz ve okyanusların sunduğu zorlu koşulları, kutup bölgeleri coğrafi konumları sebebi ile çok daha ilerilere götürmektedir. Malların güvenli bir şekilde geçişi ve çevreye verilen zararın asgariye düşürülmesi için doğru çerçeve koşullarının oluşturulmasının sağlanması amacı ile Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), tarafından ‘Polar Code’ adında bir düzenleme yapılmıştır.
Küresel iklim değişikliği nedeniyle oluşan ısınma, özellikle 1970’li yıllardan başlayarak Kuzey Kutup Bölgesi (Arktik)’ndeki buzullarda erime ve çözülmeye yol açmıştır. Bu durum sadece çevre duyarlılığı olan insanların değil tüm uluslararası politikanın ilgi alanlarından biri şekline dönüşmüştür. Yapılan bilimsel çalışmalar baz alındığında söz konusu tarihten bugüne değin Kuzey buz örtüsü hacminde üçte bir oranında küçülme meydana geldiğini bildirmektedir.
Küresel Isınma ve Kuzey Denizi Rotası
Küresel ısınmanın Asya’dan Avrupa’ya gemi yolculukları için ortaya çıkardığı Kuzey Denizi Rotası adı verilen yeni ve alternatif rota sayesinde Çin’den Avrupa’ya gemilerin çok daha kısa sürede ulaşması beklenmektedir. Çin’den Avrupa’ya doğru yola çıkan bir gemi, yüzlerce yıldır Hint Okyanusu üzerinden Süveyş Kanalı rotasını kullanarak ortalama olarak altı ila yedi hafta arasında Avrupa’ya ulaşmış olmaktadırlar. Ancak geleneksel rotaya alternatif olarak ortaya çıkan Kuzey Denizi Rotası sayesinde bu sürenin kısalması mümkün olmaktadır. 2013 yılı Ağustos ayında Çin ilk nakliyat gemisini yaklaşık 5 bin 470 kilometrelik Kuzey Denizi Rotası üzerinden Avrupa’ya göndermiştir.
Çin devletine ait COSCO Grup’un işlettiği Yong Sheng adlı gemi yaklaşık 20 bin ton demir malzeme taşıyarak Şanghay yakınlarındaki Taicang liman kentinden 15 Ağustos tarihinde yola çıkmış, Bering Boğazı’nı geçerek 10 Eylül’de Rotterdam Limanı’na ulaşmıştır. Küresel iklim değişikliği sonucu buzulların erimesi ile ortaya çıkan Kuzey Denizi Rotası ile yolculuk geleneksel Süveyş Kanalı rotasına göre 16 gün daha erken tamamlanmaktadır. Küresel İklim değişikliği nedeniyle, Kuzeydoğu Pasajının özellikle yaz ayları boyunca dört ay süre ile kullanılması mümkün olmaktadır.
2009 yılında iki geminin Kuzeydoğu Pasajı’ndan ilk defa geçmesinin ardından 2012 yılında bu rakam kırk altıya yükselmiştir. Çin ilk kez bir ticaret gemisini ‘geçilmez’ olarak bilinen bu rota üzerinden Avrupa’ya göndererek, Kuzey Denizi Rotasının çok daha kısa ve dönüş yolu açısından büyük bir avantaj içerdiğini ve yakıt kullanımının da azaltılmış olduğunu bildirmektedir. Endonezya ile Malezya arasında ve Somali açıklarında korsan saldırılarının yaşanıyor olması, Mısır’daki siyasi çalkantılar nedeniyle Süveyş Kanalı’nın taşıdığı risk gibi nedenlerle geleneksel rota da güvenli olarak kabul edilmemektedir. [2]
Küresel ısınmanın artarak devam etmesinin sonucunda meydana gelen buzul erimeleri, Kuzey Deniz Rotalarını denizcilik endüstrisinin gündemine taşımıştır. Uzun yıllardır pek çok ülkenin gündemini meşgul eden Kuzey Kutbu özellikle sahip olduğu doğal kaynaklar nedeniyle araştırmaların odağı olmuştur. Ayrıca, Kuzey Kutbu ile ilgili hususlar, bu ülkelerin uluslararası stratejilerinde önemli bir yere sahiptir. Bu erimenin denizcilik endüstrisi için getirdiği en büyük yenilik Kuzey Deniz Rotalarıdır “Arktik Rota” olarak tanımlanır.
ARKTİK ROTA NEDİR?
Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) 2017’de belirli emniyet düzenlemeleri getirerek duyurduğu ve 2018’de yürürlüğe soktuğu Arktik Denizcilik Rotaları kendi içerisinde 4 rotadan oluşmaktadır. Bunlar, Kuzey Deniz Rotası (Northern Sea Route – NSR),Kuzeybatı Geçidi (Northwest Passage – NWP), Transpolar Deniz Rotası (Transpolar Sea Route – TSR) ve Arktik Köprü (Arctic Bridge – ABR)’dür. [3]
MESAFE VE ULAŞILABİLİRLİK CETVELİ
