Yazıya yorum
Naci Kaptan
Akıllı ve liyakatli yöneticiler , yönettikleri işyerini, ticari firmayı, fabrikayı ve Devleti yönetirken yapacakları işlerin getirisini, yararını, maliyetini ve önceliğini düşünmek zorundadır. Bunun nedeni başlarında oldukları kurumu, iş yerini geliştirmek ve çağdaşlaştırarak ekonomik olarak zenginleştirmek, çalışanların veya toplumun varlığını arttıracak, çağdaş güvenli ve mutlu bir yaşam sürdürmelerini sağlayacak kararlar almalarını gerektir.
Yönetici fayda zarar hesabı yapmadan kendisine teslim edilen görevde harcamaları gereğince ve yararlı bir şekilde yapmayarak, iş yerinin zararına neden olursa hemen işten uzaklaştırılır. Hiç bir iş veren şirketini har vurup harman savuran, kasadan para tırtıklayan ahlakı bozuk bir kişiye teslim etmez.
Devlet yönetimi de böyledir. Yöneticinin liyakatli, erdemli, ahlaklı, bilge olması gerekir. Devletin hazinesini dikkatle ve olması gereken yerlere en az maliyetle harcaması gerektir. Harcadığı para o kişinin namus ve ahlakına teslim edilmiştir.
Ne yazık ki AKP iktidarı çok büyük ve ÖNCELİKTE gereksiz projeleri yaparak üretim ve istihdam sağlayan hiç bir fabrika v.b. yatırımı yapmamış, projeleri gerçek maliyetlerin çok üzerinde ve adrese ihalelerle yapmış, çok pahalı projelerin gerçek maliyetin ÜÇ misline mal ettiği görülmüştür. Her bir projede devletin büyük zararlara uğramasına neden olmuştur. Maliyetin BİR payı yapımcı firmaya giderken İKİ payı veya yarısı arada buharlaşmıştır.
Çok yüksek maliyetli tüm projeler işlet/devret modeliyle yapılarak aylık ödemeler dolarla yapılmış ve ve 20-30 sene vadeli ödemeler için Türkiye’nin geleceği ipotek edilmiştir. Merak ediyorum; Her ay yabancı veya yerli firmalara ödenen milyon dolarların acaba yüzde kaçı arada buharlaşıyor?
Devlet gittikçe yoksullaşırken iktidar mensupları, yandaşlar, kardeş, akrabalar buharlaştırılan paralardan makamına göre pay alarak zenginleşiyorlar. Devletin ekonomik ve sosyal olarak çökmesi ve toplumun yoksullaşması, yüksek işsizlik pahalılık ve enflasyon bu tür yöneticiler için sorun değildir. Onların kıblesi PARA PARA PARA’dır…
İşte bu bencil, çıkarcı, hesapsız harcamalarla Türkiye ekonomik olarak iflas etmiştir. Örnek olarak, atalarımızın dediği gibi BOL BOL YİYEN BEL BEL BAKAR veya AYRANI YOK İÇMEYE TAHTIREVANLA GİDER ZIÇMAYA örneği aşağıdaki yazıyı tekrar okumanıza sunuyorum
Naci Kaptan / Güncellendi 04.09.2020
Getty İmage
BBC Türkçe 17 Mayıs 2019 Cuma
Türkiye yurt dışında nerelerde cami inşa etti, bu camilerin maliyeti ne?
Bağlantılı yazılar ,
Türkiye Bişkek Büyükelçisi Fırat’ın, Bişkek’te 35 milyon dolara cami yapıldığına işaret eden sözleri gündem yarattı. Bişkek Camii, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Diyanet Vakfı’nın yurt dışında yaptırdığı tek cami değil. Rusya’dan Kuzey Kıbrıs’a, İngiltere’den Filipinler’e çok sayıda ülkede yapılan kimi cami projelerinin toplam maliyeti yarım milyar dolara kadar varıyor.
Bişkek Cumhuriyet Merkez İmam Serahsi Camii, Eylül 2018’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov ve Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın katılımıyla açıldı.
Türkiye’nin Bişkek Büyükelçisi Cengiz Kamil Fırat’ın, Kırgızistan’da davet edildiği bir iftara Gülen yapılanmasına mensup olduğu söylenen bir kişinin de gelmesi üzerine, “Biz burada 35 milyon dolara cami yaptıralım, siz bizi teröristlerle aynı masaya oturtun” sözlerini sarf etmesi gündem oldu.
Bu haftanın başında Yeni Şafak gazetesinin yayımladığı ve Fırat’ın tepkisinin yer aldığı videoda Büyükelçi’nin, “Teröristlerle aynı masaya oturmam” diyerek, “Biz burada 35 milyon dolara cami yaptıralım, siz bizi teröristlerle aynı masaya oturtacaksınız. Siz buraya FETÖ terör örgütünün başını nasıl çağırırsınız? Ramazan bu, Ramazan’da bu yapılır mı?” ifadelerini kullandığı duyuluyor.
Özellikle Büyükelçi Fırat’ın Kırgızistan Bişkek Camii’nin yapım maliyetini 35 milyon dolar olarak açıklaması, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı’nın cami yatırımlarını gündeme getirdi.
Bişkek Camii, yurt dışında yaptırılan tek cami değil.
Rusya’dan Kuzey Kıbrıs’a, İngiltere’den Filipinler’e Diyanet İşleri Başkanlığı ve gelirini bağışların oluşturduğu Diyanet Vakfı’nın yaptırdığı veya yapım aşamasında olan çok sayıda cami var.
Avrasya analisti Eşref Yalınkılıçlı, yurt dışında camilerin yanı sıra kültür ve eğitim alanında da yapılan yatırımları, “2009’dan sonra Türklerin sadece askeri gücüyle NATO’nun en büyük ikinci ülkesi olarak anılmaktan ziyade, ekonomik rahatlığın da verdiği özgüvenle yumuşak gücü devreye sokma girişimiydi bunlar” diyerek açıklıyor.
Türkiye Diyanet Vakfı’nın faaliyet raporları ve kamuoyu açıklamalarında yer aldığı kadarıyla, yurt dışında son dönemde inşa edilen ya da yapım aşamasında olan cami projelerinin maliyeti yarım milyar dolara kadar ulaşıyor.
Bu camilerin nerelerde inşa edildiğini, yapım maliyetlerinin ne kadar olduğunu ve hangi şirketin bu projeleri üstlendiğini kamuya açık belgelerden ve kurumların raporlarından derledik.
Getty image
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov
Orta Asya’nın en büyük camisi
Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te yaptırılan, Bişkek Cumhuriyet Merkez İmam Serahsi Camii, Eylül 2018’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açıldı.
Bu caminin Orta Asya’nın en büyük camisi olduğu belirtiliyor.
https://youtu.be/GEMtti1t5VM
2012 yılında yapımına başlanan ve 20 bin kişiyi barındırabilen bir ibadet alanına sahip caminin yapım maliyeti, 35 milyon doları buldu.
Erdoğan, caminin açılışı sırasında yaptığı konuşmada, “Camimiz ve külliyesi, Anadolu ve Orta Asya arasında geçmişte varolan din, dil, tarih, kültür ve muhabbetin inşallah yeniden yeşermesine vesile olacaktır. Büyük emeklerle altı yılda ortaya çıkan bu eser Türk halkından Kırgız halkına bir hediye olarak asırlarca Orta Asya’nın kalbinde baki kalacaktır” açıklamasında bulundu.
‘Balkanlar’da cami, Orta Asya’da okul mefhumu önemli’
BBC Türkçe’nin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan Avrasya analisti Eşref Yalınkılıçlı, Türkiye’nin ‘yumuşak güç’ açılımı kapsamında sadece cami yapımıyla yetinmediğini, özellikle Balkanlar’da Osmanlı dönemine ait hanları, hamamları, kervansarayları yenilediğini de vurguluyor.
“Türkiye, içeride inşa etmek istediği kimlik unsurunu dışarıda da yaymak istiyor” diyen Yalınkılıçlı, hükümetin ‘İslam dünyasının liderliğine oynama düsturuyla’ da hareket ettiğini aktarıyor.
Yalınkılıçlı, Balkanlar’da daha çok “Davutoğlu’nun dışişleri bakanı ve başbakan olduğu dönemde atfedilen ‘yeni Osmanlıcı vizyon’ ile hareket edildiğini” belirtirken, Orta Asya’da 1990’larda ortaya çıkan ‘yeni Türkçü motivasyonunun’ daha etkili olduğunu vurguluyor.
Ancak Yalınkılıçlı’ya göre “Fethullahçı Terör Örgütü” FETÖ’nün Kırgızistan’da kurduğu okullar üzerinden halen güçlü olması dolayısıyla, Türkiye Kırgızistan ve Kazakistan’da bu konuda sıkıntı yaşıyor:
“En son büyükelçi örneğinde de olduğu gibi Türkiye buralarda bir çatışma yaşıyor. Balkanlar’da cami mefhumu çok önemli ancak Orta Asya’da okul mefhumu daha önemli, çünkü oraya çok fazla İslam kimliği ile giremiyorsunuz. Halen burada bir Sovyet kimliği var.”
Toplam 103 cami yapıldı
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın girişimiyle 1975 yılında kurulan Türkiye Diyanet Vakfı (TDV), bugüne kadar irili ufaklı yurt dışında 103 cami yaptırdı.
“Diyanet İşleri Başkanlığı’nın faaliyetlerine destek olmak, din hizmetlerinin daha geniş kitlelere ulaştırılması ve dini hizmetlerde görev alacak neslin yetiştirilmesi” amacıyla kurulduğu belirtilen TDV’nin internet sitesinde yer alan bilgilere göre, son dönemde yurt dışında 22 cami açıldı, Suriye’de 270 caminin onarımı sağlandı.
Türkiye’de bin şubesi olan ve dünyanın 145 ülkesinde faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşu olan TDV, Türkiye’de ve yurt dışında yaptırdığı camilerin yanı sıra eğitim alanında, insani krizlerin yaşandığı bölgelerde ve su kuyularının yapımı gibi alanlarda da projeler yürütüyor.
2017 yılında TDV’nin daha çok bağışlardan oluşan toplam geliri 914 milyon TL iken giderleri 798 milyon TL oldu.
Türkiye Diyanet Vakfı’nın gelirleri (TL) |
|
Bağış ve Yardımlar |
777.979.811,60 |
İktisadi İşletme gelirleri |
5.593.840,52 |
Finansal gelirler |
28.872.293,35 |
Diğer gelirler |
101.757.178,50 |
Toplam |
914.203.123,97 |
Diyanet’in 2019 bütçesi 10 milyar TL
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2017 yılı bütçesi, 7,2 milyar TL olarak gerçekleşti.
Diyanet İşleri Başkanlığı’na 2019 yılı için ise 10,4 milyar TL büyüklüğünde bir bütçe ayrıldı.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2016 yılında yayımladığı “2017-2021 Strateji Planı”nda “yurt dışında cami ve görevli sayısını artırmak” tanımlanmış bir strateji olarak bulunuyor.
Aynı raporda bu yıllarda, “İslam’a özgü dinî bilgi üretimi ve din eğitimi konusunda referans kurum olarak uluslararası camiada Başkanlığın tanınırlığını ve etkisini artırmak” için 10,6 milyon TL; “din hizmetlerini ve din eğitimini yurt içinde ve yurt dışında toplumun tüm kesimlerine ulaştırmak ve etkinliğini artırmak” için 4,4 milyon TL; “yurt dışında sunulan din hizmetlerini ve din eğitimlerini yaygınlaştırmak ve verimliliğini artırmak” için 550 bin TL; “İslam’ın barış, adalet ve özgürlük mesajının insanlığa ulaştırılmasında etkin rol almak” için 1,7 milyon TL civarında bir maliyetin çıkarılması hesap ediliyor.
Yapım maliyeti en yüksek cami Rusya’da
Türkiye Diyanet Vakfı’nın “Camiler Hamilik Dosyası” adındaki raporunda, vakfın cami inşaatı alanında Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği yaptığı vurgulanıyor.
Raporda Türk Cumhuriyetleri ile başlanan yurt dışı cami faaliyetlerinin, Kırım, Kafkasya, Balkanlar, Afrika, Asya Pasifik ve Güney Amerika ile sürdüğü, bugün ise “ezan sesine hasret Müslümanlar için ABD, İngiltere, Rusya, Haiti, Belarus gibi ülkelerde sevgi mekânları camiler inşa edildiği” ifade ediliyor.
“Türkiye’de ve yurt dışında cami inşasının bayraktarı” olduğunu belirten TDV, bu durumu şu şekilde açıklıyor:
“İslam medeniyetinde önemli bir yere sahip olan vakıf kültürü, camilerin inşası ve yaşatılmasında bugüne kadar öncü olmuş, bu durum özellikle Selçuklu ve Osmanlı Devleti döneminde zirve noktaya ulaşmıştır. Günümüzde vakıf geleneğinin sağlam bir halkasını teşkil eden Türkiye Diyanet Vakfı da kurulduğu günden bu yana yurt içinde ve yurt dışında yaptırdığı cami ve eğitim binalarıyla bu kutlu geleneği sürdürmüştür.”
Vakfın bu raporunda ve diğer kamuoyuna açık belgelerinde yer alan cami yapım maliyetleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi derlendiğinde, yapım maliyeti en yüksek caminin 170 milyon dolar ile Rusya’da inşa edildiği görülüyor.
Bu camilerin toplam maliyeti ise 493 milyon TL’ye ulaşıyor.
Ülke |
Yapılan ya da projesi devam eden camiler |
Cami maliyeti (milyon dolar) |
Rusya |
Moskova Merkez Camii |
170 |
ABD |
Diyanet Merkezi |
100 |
Arnavutluk |
Tiran Merkez Camii |
56 |
Almanya |
Köln Camii |
45 |
Kırgızistan |
Bişkek Camii |
35 |
Kuzey Kıbrıs |
Hala Sultan Camii |
30 |
İngiltere |
Cambridge Camii |
26 |
Cibuti |
Sultan II. Abdülhamit Han Camii |
12.6 |
Kazakistan |
Hoca Ahmet Yesevi Camii |
10.46 |
Belarus |
Minsk Camii |
7 |
Filipinler |
Fatih, Osmanlı ve Tacloban camileri |
1 |
Haiti |
Boukman Buhara Camii |
0.13 |
Toplam |
493.19 |
|
