Serkan Gıyas Çatalbaş
“Kültür” sözcüğü üzerinde herkesin farklı bir tanım yaptığı kavramlardan biridir. Birçok tanımı yapılmıştır. 1871-1950 yılları arasına ait 164 farklı tanım belirlenmiştir.
“Culture” sözcüğü Latin dilindeki “Colera”, ekip biçmek ve sürmek, Türkçedeki “ekin” karşılığında kullanılmaktaydı. Voltaire, Sözcüğü insan zekâsının oluşumu, gelişimi ve yüceltilmesi anlamında kullandı.
Almanca da uygarlık ve kültürel gelişim anlamında kullanırken, XX yüzyılın ilk çeyreğine kadar Fransızlar ve İngilizler“uygarlık” sözcüğünü “kültür” sözcüğüne tercih ettiler.
Tylor’a göre kültür, “ medeniyet, ilim, inanç, sanat, ahlak, kanun, gelenek vb. tamamını kucaklayan bir bütündür”.
Gökalp’in sözleriyle şöyle ifade edilmiştir: “Kültür, yalnız bir ulusun din, ahlak, hukuk, us, estetik, dil, iktisat, felsefe ve fenle ilgili yaşayışlarının uyumlu bir toplamıdır; aynı gelişmişlik düzeyinde bulunan birçok ulusların toplumsal yaşayışlarının ortak bir toplamı ise uygarlıktır.”
UNESCO tarafından düzenlenen Dünya Kültür Politikaları Konferansı Sonuç
Bildirgesi’nde yer alan kültür tanımına göre; “en geniş anlamıyla kültür, bir toplumu ya da toplumsal bir grubu tanımlayan belirgin maddi, manevi, zihinsel ve duygusal özelliklerin bileşiminden oluşan bir bütün ve sadece bilim ve edebiyatı değil, aynı zamanda yaşam biçimlerini, insanın temel haklarını, değer yargılarını, inançlarını da kapsayan bir olgudur”
Atatürk kültürü devlet ve toplum hayatıyla açıklamıştır. Kültürü ahlâkla, düşünce ile bağlantılandırmıştır.Var olan kültürün toplumun fikri yapısını, anlayışını, bilgi ve becerisini yansıttığını söylemiştir.
Atatürk’e göre,Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceği için,devletin tüm yapısının ortaçağın donmuş kalıplarından kurtarmak için aklın, bilimin çağdaş bir yapıya kavuşması gerektiğidir. Atatürk liderliğinde başlatılan Türk devrimi aslında Türk Milletinin aydınlanma devrimidir. Çünkü Atatürk devrimi sadece bir rejim değişikliği değil aynı zaman da tüm halkın dönüşüm devrimidir.Atatürk bunu çağdaş uygarlık düzeyine ulaştırma olarak açıklamıştır.