Milliyet
14.04.2018
Suriye füzelerle vuruldu!
İran ve Rusya çıldırdı
ABD, İngiltere ve Fransa’nın gece yarısı düzenlediği saldırı, dünyayı temellerinden sarstı. Pentagon, tüm hedeflerin başarıyla vurulduğunu duyurdu, “Hedeflerden birinde kimyasal silah maddeleri vardı” dedi. Rusya fırlatılan 103 füzeden 71’inin havada imha edildiğini savunuyor.
Trump, az önce yazdığı Twitter mesajında, “Dün gece mükemmel bir saldırı gerçekleşti, daha iyi bir sonuç olamazdı. Görev başarıyla tamamlandı” dedi.
Rusya’nın ilk tepkisi çok sert oldu. Washington Büyükelçisi Antonov “Bu tür eylemler karşılıksız kalmayacak” dedi. Putin ise, “Saldırıyı en sert şekilde kınıyoruz. İlişkilerde yıkıcı etki yaratacaktır” ifadesini kullandı. İran’a göre, saldırının bölgesel sonuçları olacak. İran lideri Ruhani, destek için Esad’ı telefonla aradığını söyledi.
Füze saldırısına destek veren ülkeler ve örgütlerin listesi şöyle: Türkiye, Almanya, İsrail, İtalya, Japonya, Suudi Arabistan, Avustralya, Kanada, Katar, NATO, Avrupa Birliği. Karşı çıkanlar ise Rusya, İran ve Çin.
Dünya diken üstünde Suriye‘deki saldırı ve sonrasındaki tepkileri izliyor. Operasyonu kameraların karşısına geçerek “Saldırı emri verdim” sözleriyle duyuran ABD Başkanı Donald Trump‘ın konuşması, televizyonlar tarafından canlı yayınlandı.
17:25: Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov saldırı için yasadışı ve kabul edilemez dedi.
16.15 : ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Suriye’de tüm hedeflerin başarıyla vurulduğunu ilan etti. Açıklamada, “Bombardıman rejime net ve kesin bir mesajdı. Amaç rejimi kimyasal silahlardan caydırmak.Vurulan hedeflerden birinde kimyasal silah maddeleri vardı” denildi.
Dünyanın canlı izlediği basın toplantısında “Rus hava savunma sisteminin kullanıldığını gösteren bir belirti yok” açıklaması yapıldı.
Pentagon ayrıca ateşlenen füzelerin görüntü ve fotoğraflarını da paylaştı.
15.20 : ABD lideri Trump, az önce attığı Twitter mesajında, “Dün gece mükemmel bir şekilde icra edilmiş bir saldırı. Fransa ve İngiltere‘ye, bilgelikleri ve harika ordularının gücü için teşekkürler. Daha iyi bir sonuç elde edilemezdi. Görev başarıyla tamamlandı!” diye yazdı.
14.50 : Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), bu akşam Türkiye saatiyle 18.00’da acil olarak toplanacak. Acil toplantı isteği Rusya’dan geldi.
DESTEKLEYENLER, KARŞI ÇIKANLAR
14.45 : ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye füze saldırısına destek veren ülkeler ve örgütlerin listesi şöyle: Türkiye, Almanya, İsrail, İtalya, Japonya, Suudi Arabistan, Avustralya, Kanada, Katar, NATO, Avrupa Birliği.
Geçen yıl Haziran ayından bu yana tüm ilişkilerini koparan Suudi Arabistan ve Katar, buna rağmen aynı cephede aldı.
Rusya, İran ve Çin ise operasyonu eleştiren açıklamalar yaptı. İngiliz İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn de, saldırının yasal açıdan sorgulanabilir bir hamle olduğunu savundu.
Ürdün, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve güvenliğini garantiye alacak tek yolun siyasi çözüm olduğunu belirtti.
14.40 : Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Bugüne kadar çoktan müdahale edilmeliydi. Tüm anlaşmalara ve Rusya ile İran’ın garantör olmalarına rağmen Doğu Guta‘da on binlerce insanı bu rejim öldürdü. Müdahale rejime yöneliktir. Bu rejimin Suriye’nin başında kalmaması gerekiyor, yoksa iş büyüyecek” dedi.
13.50 : Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian, Suriye’de hedefe ulaşıldığını, bu aşamada yeni bir saldırının gündemde olmadığını söyledi. BFMTV kanalında katıldığı canlı yayında açıklamalar yapan Le Drian, “Esad rejiminin kimyasal varlığının önemli bir kısmı yok edildi” diye konuştu.
13.35 : Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Theresa May ile telefonda Suriye saldırısını görüşt
YIKIMIN GÖRÜNTÜSÜ
13.00 : Füzelerin hedefi olan askeri tesislerden Barzeh’ten ilk görüntüler geldi. Yerle bir olan binalar dikkat çekiyor.
Rejim medyası ise, imha edilen füzelerin görüntülerini ekrana taşıdı.
12.55 : Rusya ve İran’dan sonra Çin de beklendiği gibi saldırıya karşı çıktı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, ülkesinin uluslararası ilişkilerde güç kullanımına karşı olduğunu söyledi.
Hua Chunying, BM Güvenlik Konseyi’nin onayı olmadan yapılmış herhangi bir askeri eylemin uluslararası ilişkilerde en temel prensiplerin ve normların ihlali anlamına geldiğini belirtti.
12.50 : Bu sabah ofisine girerken videosu paylaşılan Beşar Esad, ilk açıklamasını yaptı: Batı kontrolünü kaybettiği için saldırdı.
12.35 : İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “Saldırı Ortadoğu’da yıkıma neden olacak. Esad’ı arayıp yanındayız mesajı verdim” dedi.
12.25 : Irak, Arap Birliği’ni olağanüstü toplantıya çağırdı.
12.20 : NATO, bugün olağanüstü toplanıyor.
11.35 : Rusya Genelkurmay Başkanlığı, Suriye’ye fırlatılan 103 füzeden 71’nin önlendiğini açıkladı. Fransız savaş uçaklarının saldırılara katıldığını tespit etmediklerini belirten Rusya Genelkurmay Başkanlığı’ndan Orgeneral Sergey Rudskoy, Moskova’nın Suriye’ye S-300 füze savunma sistemi sevk etmeyi düşünebileceğini söyledi.
11.30 : Almanya Başbakanı Angela Merkel, müttefiklerin operasyonuna destek verdiklerini duyurdu.
11.10 : İngiltere Başbakanı Theresa May, televizyonların canlı yayınladığı basın açıklamasında “Artık rejime dur demek gerekiyordu. Kimyasal silahı imha sözünü tutmadılar” dedi.
“Operasyondan başka alternatif yoktu” diyen May, Suriye için hala siyasi çözümden yana olduklarını söyledi.
Başbakan May, “Bu işin takvimi ve zamanlaması önemliydi. Hedef rejimin kimyasal kapasitesiydi” ifadesini kullandı.
PUTİN: YIKICI ETKİLERİ OLACAK
10.50 : Rusya lideri Vladimir Putin, “Saldırıyı en sert şekilde kınıyoruz. İlişkilerde yıkıcı etki yaratacaktır” dedi. Putin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni (BMGK) acil toplantıya çağırdı.
10.40 : İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney, Batılı ülkelerin Suriye’ye karşı düzenlediği saldırının ‘hiçbir kazancı olmayan bir suç’ olduğunu söyledi.
Hamaney “ABD ve müttefikleri Suriye’deki suçlardan hiçbir kazanç elde edemeyecek. Suriye’ye saldırmak bir suçtur. Amerikan Başkanı, İngiltere Başbakanı ve Fransa Cumhurbaşkanı birer hayduttur” dedi.
10.25 : AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal, Suriye’ye karşı girişilen saldırıdan önce Türkiye’ye bilgi verildiğini söyledi.
10.20 : Fransa Savunma Bakanlığı, saldırıda Mirage ve Rafale savaş uçaklarının katıldığını, yanı sıra dört savaş gemisinden füzeler atıldığını duyurdu. Fransız ordusu, ateşlenen füzelerin görüntüsünü paylaştı.
10.10 : AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Suriye’deki çeşitli hedeflere düzenlenen füze saldırıları konusunda Twitter’dan bir açıklama yaptı. Tusk “ABD, Fransa ve İngiltere tarafından yapılan saldırılar Suriye rejimiyle birlikte Rusya ve İran’a bu insanlık trajedisinin, ez azından hiçbir bedeli olmadan devam edemeyeceğini net bir şekilde göstermiştir. AB olarak müttefiklerimizin ve adaletin yanında olacağız” dedi.
10.00 : İngiltere Savunma Bakanlığı, yazılı açıklama yaparak saldırının çok başarılı olduğunu duyurdu. Açıklamada saldırının Suriye’nin geleceğine özel bir etki yapabileceği belirtildi, savaş uçaklarının ‘Storm Shadow-Fırtına Gölge’ füzelerini ateşlediği aktarıldı.
Savunma Bakanlığı ayrıca çok sayıda fotoğraf da paylaştı.
VURULAN HEDEFLER
09.30 : Reuters Haber Ajansı, Suriye hükümeti yanlısı bir milis komutanın verdiği bilgiye göre Barzeh’teki araştırma merkezi ve Humus’taki askeri deponun dışında aşağıdaki hedeflerin vurulduğunu duyurdu.
- Başkent Şam’ın batısında, Lübnan sınırı yakınlarındaki Dimas bölgesinde bulunan bir askeri üs. İsrail uçakları aynı bölgeyi 2014’te bombalamıştı.
- Başkentin kuzeyindeki Masyaf’taki bir tesis. Masyaf Batılı istihbarat örgütlerinin geçen yıl kimyasal silah ürettiğini idda ettiği Bilimsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi’nin bir şubesi bulunuyor.
- Şam’ın kuzeydoğusundaki Kalamun bölgesinde bulunan askeri depolar.
- Şam’ın güneyindeki Kisvah bölgesi. İran’ın Kisvah’ın dışında daimi bir askeri üs inşa ettiğine inanılıyor. İsrail’in geçen Aralık’ta tesise füze attığı ve bazı binaları imha ettiği belirtilmişti.
Anadolu Ajansı ise, yerel kaynaklara dayandırdığı haberinde başkent Şam’ın dışında Hama, Humus, Dera ve Süveyda’daki askeri noktaların hedef alındığını bildiriyor.
09.15 : Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD ve müttefiklerinin saldırısını desteklediklerini söyledi. Trudeau, “Suriye’de kimyasal silah kullanımını daha fazla araştırmak için uluslararası ortaklarla çalışmaya devam edeceğiz. Sorumlu olanlar adalete teslim edilmelidir” dedi.
09.00 : İran destekli Lübnan Hizbullahı, yazılı açıklamasında ABD ve müttefiklerinin saldırısının amacına ulaşamadığını savundu.
İSRAİL: İRAN VE HİZBULLAH’A ÖNEMLİ BİR İŞARET!
08.55 : İsrail: Saldırı İran, Hizbullah ve Suriye’ye önemli bir işaret. Açıklamayı İsrail Bayındırlık ve İskan Bakanı Yoav Galant Twitter hesabından yaptı.
08.35 : Türkiye’den ilk tepki geldi. Duma saldırısı karşısında tüm insanlığın vicdanına tercüman olan bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz
08.25 : Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Suriye’ye hava saldırısı sonrası ilk açıklamasında itidal çağrısı yaptı.
Uluslararası hukuka uyma zorunluluğunun altını çizen Guterres’in yazılı açıklaması şöyle:
”BM Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında en önemli sorumluluğa sahip. Güvenlik Konseyi üyelerini birlik olup bu sorumluğu yerine getirmeye davet ediyorum. Tüm üye devletlere böyle tehlikeli bir durumda itidal göstermesi, gerginliği tırmandıracak ve Suriye halkının ıstırabını daha da kötüleştirecek herhangi bir eylemden kaçınma çağrısı yapıyorum.”
Guterres, Suudi Arabistan’a yapacağı ziyareti de erteledi.
08.15 : Fransa: Ruslarla iletişime geçildi, ne yaptığımızı söyledik.
08.10 : Rusya Savunma Bakanlığı, ABD ve müttefikleri tarafından fırlatılan 100’den fazla roketin çoğunun Suriye hava savunma sistemleri tarafından engellendiğini belirtiyor.
NEW YORK TIMES: ABD, MİSİLLEME YAPARAK SURİYE’YE SALDIRDI
08.10 : Saldırı haberleri, beklendiği gibi Amerikan medyasının bir numaralı gündemi.
‘ABD, misilleme olarak Suriye’ye saldırdı’ başlığını seçen New York Times gazetesi, Trump’ın Suriye’den çıkmak istediğini söylediğini ancak buna karşılık görev süresi içinde ikinci kez Suriye’yi vurduğunu hatırlattı.
CNN International televizyonu ‘ABD ve müttefikleri Suriye’yi vuruyor’ manşetiyle verdiği haberinde, bazı üst düzey Amerikalı yetkililerin sözlerine yer verdi. Yetkililere göre, saldırılar devam edebilir.
Trump’ın sık sık eleştirdiği Washington Post gazetesi, ‘ABD ile müttefikleri, şüpheli kimyasal silah saldırısından sonra Suriye’yi vurdu’ başlıklı haberinde, Trump’ın yeni saldırılar konusunda açık uçlu konuştuğuna vurgu yaptı. Gazetenin haberinde, buna karşılık Savunma Bakanı Mattis’in ise ancak Esad’ın benzer adımlar atması halinde yeni bir saldırı yapabileceklerini söylediğine dikkat çekildi.
Trump’ın baş destekçisi muhafazakar haber kanalı Fox News ise ‘Suriye vuruluyor’ başlığını kullandı. Haberde, “Başkan Trump, şüpheli zehirli gaz saldırısından dolayı Esad rejimini cezalandırmak üzere askeri saldırıyı duyurdu” denildi.
NBC News ‘ABD ve müttefikleri, şüpheli kimyasal silah saldırısına karşılık Suriye’yi vurdu’, ABC News ise ‘ABD, Suriye’yi vurmaya başladı’ başlığını tercih etti.
ŞAM’DA RUS BAYRAKLARIYLA GÖSTERİ
07.55 : Suriye’nin başkenti Şam’da saldırıya karşı gösteri var. Ellerinde Suriye bayrakları taşıyanların yanı sıra silahlı askerler de gösteriye katılıyor.
07.45 : İran Dışişleri Bakanlığı: Saldırıyı kınıyoruz, bölgesel sonuçları olacak.
MACRON: KIRMIZI ÇİZGİ AŞILDI
07.40 : Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron: Onlarca erkek, kadın ve çocuk kimyasal silahlarla katledildiği için saldırı emri verdim. Kırmızı çizgi aşıldı. Saldırı kimyasal tesislere yapıldı.
07.35 : Associated Press (AP) haber ajansı, başkent Şam’da gün ağardıktan sonra çekilen ilk fotoğrafı servis etti.
07.30 : Rusya, saldırıda Suriye’deki askeri üslerinin vurulmadığını açıkladı. Rus basınına göre, operasyonda altı sivil yaralandı.
07.20 : İhlas Haber Ajansı, Rusya’dan yapılan “Rus savunma sisteminin koruduğu üslere füze gelmedi” açıklamasını geçti.
07.00 : Avustralya, operasyona destek açıklaması yaptı: “Avustralya, ölçülendirilmiş, orantılı ve hedeflenmiş bir tepkiyi gösteren bu saldırıyı desteklemektedir.
NATO DESTEK VERDİ
06.45 : NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, uluslararası ittifakın operasyonu desteklediğini açıkladı. Stoltenberg, operasyonun Suriye rejiminin Suriye halkına kimyasal silahlarla saldırma kabiliyetini azaltacağını söyledi.
06.30 : Suriye devlet televizyonu, Şam’daki askeri tesislerde hasar olduğunu ancak Humus’ta hedef alınan tesislerde herhangi bir hasar gerçekleşmediğini aktarıyor. Şam rejimine göre 30 füze atıldı, 10’u düşürüldü.
06.05 : Güney Kıbrıs‘tan havalanan İngiliz savaş uçaklarının görüntüsü paylaşıldı.
06.00 : Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zaharova, sosyal medya hesabından “Önce Suriye halkı için Arap Baharı kullanıldı, ardından IŞİD, şimdi de ABD’nin akıllı füzeleri. Uzun yıllar terörist saldırıları altında ayakta kalmaya çalışan egemen devletin başkentine darbe vuruldu. Bu açıklamadan sonra bu olayda Amerika ve diğer Batı medyası sorumluluğunu anlamalı. 15 yıl önce Beyaz Saray deney tüpü kullandı, şimdi ise deney tüpünün yerine Washington medyayı kullandı” diye yazdı.
05.50 : Fransa Cumhurbaşkanlığı, resmi Twitter hesabından saldırıya katılan savaş uçaklarının havalandığı görüntüleri paylaştı.
05.45 : Reuters haber ajansı, Suriye hava savunma sistemlerinin Batılı ülkelerin attığı füzelere karşı ateşlendiği fotoğrafları servis etti.
RUSYA: KARŞILIKSIZ KALMAYACAK
05.40 : Rusya’dan ilk tepki geldi, ABD Büyükelçisi Anatoly Antonov, “Bu tür eylemler karşılıksız kalmayacak” dedi.
Büyükelçiliğin açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:
“Önceden planlanmış bir senaryo ortaya kondu. Yeniden, tehdit ediliyoruz. Bu tür eylemlerin sonuçsuz kalmayacağı konusunda uyarmıştık. Bütün sorumluluk Washington, Londra ve Paris‘e aittir.”
Rusya, iç savaşta Beşar Esad yönetiminin ana müttefiki ve 2015 Eylül’ünden beri Suriye’de askeri operasyon yapıyor.
İLK FOTOĞRAFLARI AP’DEN
05.05 : Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, saldırının ilk fotoğraflarını dünyaya geçti. Fotoğraflarda, Şam üzerinde izler bırakan füzeler yer alıyor.
PENTAGON VURULAN HEDEFLERİ AÇIKLADI
05.00 : ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, dünyanın canlı yayınladığı basın toplantısıyla vurulan üç hedefi açıkladı.
Pentagon’a göre vurulan hedefler:
- ‘Kimyasal ve biyolojik silahların üretilmesiyle ilgili olduğu söylenen Şam’da bir bilimsel araştırma merkezi’
- ‘Humus’un batısında kimyasal silah depo tesisi’
- ‘Humus yakınlarında kimyasal silah ekipmanı deposu ve önemli bir emir komuta merkezi’
Pentagon’un bir numarası Jim Mattis ise, “Sınırlı ama ağır bir saldırıydı. Bir kez vurduk” dedi.
ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ise, ilk saldırı dalgasının bittiğini söyledi. Dunford, saldırıların bölgedeki Rus güçlerinde kayba yol açmaması için azami dikkat gösterdikleri bilgisini verdi.
04.45 : Suriye devlet televizyonu, Şam’ın güneyinde ABD ve müttefiklerinin ateşlediği 13 füzenin düşürüldüğünü savundu.
04.40 : İngiltere Savunma Bakanlığı, harekâta Kıbrıs’tan kalkan dört Tornado jetinin katıldığını açıkladı. Güney Kıbrıs‘taki İngiliz hava üssü Akrotiri’de son günlerde hareketlilik vardı.
BBC MUHABİRİ PAYLAŞTI
04.35 : BBC’nin dış haberler prodüktörü Riam Dalati, Şam’dan gelen görüntülerin hava savunma sistemlerinin faaliyete geçirildiğini gösterdiğini bildirdi.
04.30 : Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Suriye’nin başkenti Şam’daki çok sayıda askeri üssün hedef alındığını, vurulan yerlerin arasında araştırma merkezinin de bulunduğunu duyurdu.
Gözlemevi, Esad yönetiminin söz konusu tesisleri hafta başında boşalttığını hatırlatıyor.
Reuters’ın ulaştığı görgü tanıkları, Şam’ın Barzeh ilçesinde de vurulan hedefler olduğunu aktarıyor.
04.30 : Fransa lideri Emmanuel Macron da Fransız hava kuvvetlerine ABD ve İngiltere’yle birlikte operasyona katılma emri verdiğini söyledi.
04.25 : Reuters haber ajansına konuşan bir ABD’li yetkili, saldırıda Tomahawk füzelerinin ateşlendiğini açıkladı.
04.20 : Suriye devlet televizyonu, başkent Şam’daki bazı hedeflerin vurulduğunu doğruladı. Haberde Suriye ordusunun hava saldırılarına karşılık verdiği belirtildi.
04.15 : İngiltere Başbakanı Theresa May, resmi açıklamasında İngiliz savaş uçaklarının operasyona katıldığını duyurdu. May, “Güç kullanımından başka işe yarar bir alternatif yoktu” dedi.
ŞAM’DA ŞİDDETLİ PATLAMALAR
04.10 : Trump’ın sözlerinden dakikalar sonra uluslararası haber ajansı Reuters başkent Şam’da çok sayıda şiddetli patlama duyulduğunu bildirdi. Ajansa konuşan görgü tanıkları, gökyüzüne siyah dumanların yükseldiğini söyledi.
TRUMP DÜNYAYA İLAN ETTİ
04.05 : Beyaz Saray’da basın toplantısı düzenleyen ABD Başkanı Donald Trump, “Kısa süre önce ABD Silahlı Kuvvetleri’ne, Suriye diktatörü Beşar Esad’ın kimyasal silah kapasitesine yönelik hassas saldırı başlatmaları emri verdim” diyerek askeri harekâtı dünyaya ilan etti.
Trump sözlerini, “İngiltere ve Fransa ile birlikte ortaklaşa bir operasyon şu anda başlamış durumda. İki ülkeye de teşekkür ediyoruz” diyerek sürdürdü.
Bir yıl önce fırlatılan Tomahawk füzelerinin Suriye hava kuvvetlerinin beşte birini imha ettiğini hatırlatan ABD lideri, şu açıklamayı yaptı:
“Bunlar bir kişinin eylemleri değil, bir canavarın işlediği suçlardır. Bugünkü adımımız, kimyasal silah üretimine ve kullanımına yönelik kararlı bir caydırıcılık cevabıdır. Suriye rejimi kimyasal unsurları kullanmayı bırakıncaya kadar (İngiltere ve Fransa’yla) bu (askeri) karşılığı sürdürmeye hazırız.
Bugün suçlu Esad rejimine en çok ekipman, finans sağlayan ve destek veren iki yönetime de bir mesajım var: İran ve Rusya’ya. Ne tür bir millet, masum kadın, çocuk ve erkekleri kitlesel olarak katleden bir suçluyla bağlantılı olmak ister ki? Toplumlar, dostluklarını sürdürdükleri ülkelerle değerlendirilir. Hiçbir devlet vahşi diktatörleri destekleyerek uzun süre devam edemez.
Rusya, şu anki karanlık yolda devam mı edeceğine, yoksa medeni milletler arasında istikrar ve barış için bir güç mü olacağına karar vermelidir.”
ABD Başkanı, sözlerini “ABD, Suriye’de kalıcı bir şekilde bulunma amacında değildir. Vakti geldiğinde askerlerimizin yeniden eve dönmesini sağlamak istiyoruz” diyerek bitirdi.
04.00 : Suriye savaşı ve dünyadan gelen tepkileri gün boyunca canlı blogla aktaracağız.
http://www.milliyet.com.tr/son-dakika-ve-savas-basladi–dunya-2647785/