Değerli Dostlar,
Barzani Türkiye’ye geldiğinde Kuzey Irak Bölgesel Yönetiminin bayrağı göndere çekilmiş, bu durum sosyal medyada çok büyük infiallere neden olmuş fakat Başbakan Yardımcı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş bunun doğal olduğunu, şimdiye dek her zaman böyle yapıldığını söylemişti. Fakat Sn Onur Öymen bu durumun doğal olmadığını gelişimlerini anlatarak dikkatleri çekiyor. Paylaşılması dileğiyle,
Lâle Gürman
KÜRT BAYRAĞI VE BARZANİ
Barzani’nin Türkiye ziyareti sırasında yaşanan Kuzey Irak Bölgesel Yönetiminin bayrağının göndere çekilmesi tartışmalara ve tepkilere yol açtı. Halk TV’nin bu konudaki sorularına karşılık özetle şunları söyledim:
– Bayrak konusunu, Barzani’nin bir süreden beri dile getirdiği ve Türkiye ziyaretinden önce tekrarladığı bağımsız bir Kürt Devleti ilanı için referanduma gidileceği yolundaki sözleriyle birlikte değerlendirmek lazımdır.
– Bir süreden beri Kuzey Irak Yerel Yönetimi, adı konulmamış bir devlet gibi hareket etmekteydi. Daha 2007 yılında Kuzey Irak’a giderek Barzani’yle görüşen ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke bu yoldaki izlenimlerini benimle de paylaşmış ve daha sonra Washington Post Gazetesine yazmıştı.
– Barzani’nin bağımsız devlet kurma niyetini ortaya koyan demeci üzerine, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ülkesinin böyle bir bağımsız Kürt Devletini derhal tanıyacağını açıklamıştı.
– ABD eski Başkan Yardımcısı Joe Biden da Barzani’ye bu konuda fazla acele etmemesi gerektiğini telkin etmiş, ancak onun ve kendisinin ömür süreleri içinde bağımsız bir Kürt Devletinin kurulduğunu göreceklerini söylemişti.
– Milli mücadele yıllarından beri, Atatürk Musul bölgesinde bağımsız bir Kürt Devletinin kurulması yolundaki niyetlerden ciddi rahatsızlık duymuştu.
– Atatürk 16-17 Ocak 1922 tarihinde Falih Rıfkı Atay’ın Musul ve Kürtler konusundaki sorusuna şöyle cevap vermişti: “…Musul, bizim için çok önemlidir. Birincisi Musul’da sınırsız servet oluşturan petrol kaynakları vardır. İkincisi onun kadar önemli olan Kürtlük sorunudur. İngilizler, orada bir Kürt hükümeti kurmak istiyorlar. Bunu yaparlarsa, bu düşünce bizim sınırlarımız içindeki Kürtlere de yayılır. Buna engel olmak için sınırı güneyden geçirmek gerekir…”
– Gerçekten İngiliz arşivlerindeki belgeler İngiltere’nin Türkiye ile Musul arasındaki bölgede bir Kürt Devletinin kurulmasını hedeflediğini göstermektedir. O bakımdan, Atatürk’ün teşhisi gerçek bir durumu ortaya koymaktaydı.
– Türkiye ile İngiltere arasında 1926 yılında imzalanan Ankara Antlaşmasının 5. maddesi Türkiye ile Irak arasındaki sınırın “kesin ve bozulmaz” olduğunu belirtiyor. Yani, bu sınırın Türkiye ile Irak arasında ebedi bir sınır olacağını ortaya koyuyor.
– Irak’ın kuzeyinde başka bir devletin kurulması Türkiye’nin Irak yerine kurulması hedeflenen devlete sınırdaş olması ve Irak ile komşuluğunun sona ermesi sonucunu doğuracağı için 1926 Antlaşmasının sözüne ve özüne aykırı olacaktır.
– Bütün bu gerçeklerin ışığında, Türkiye’nin sadece “Irak’ın toprak bütünlüğüne saygılıyız” demekle yetinmemesi, bölgede yeni bir devlet kurma girişimlerine tepkisini açıkça ortaya koyması gerekmektedir.
– Ana muhalefet partisinin, sivil toplum örgütlerinin ve basının da bu konudaki tavırlarını kamuoyuna açıklamaları yerinde olacaktır.
– Dışişleri Bakanlığındaki değerli diplomatlar bu gibi gelişmelerin ülkemiz açısından ne gibi sonuçlar doğurabileceğini bilecek bilgi ve deneyime sahiptirler.
Saygılar, sevgiler,
Onur Öymen
***
“Yüreği yılmadan düşen, dizleri üstünde de savaşmayı sürdürür.”
Seneca
