9 Mayıs 2016
ÇALIŞMA DÜNYASI İŞÇİ ÖLÜMLERİ
AKP iktidarının kanlı tarihi: 17 bin 57 kişi…
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana en az
17 bin 57 emekçinin hayatını kaybettiği belirtildi
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (ISİG) Meclisi’nin derlediği iş cinayetleri verilerine göre, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana en az 17 bin 57 işçi, hayatını kaybetti.
Raporda, “Uluslararası 8. İş Sağlığı ve Güvenliği Konferansı’nda birçok şey söylendi ama Türkiye’de devlet ve sermaye işbirliği içinde iş cinayetleri rejimi sürdürülüyor” dendi.
AKP’nin iktidarda olduğu yıllara göre iş cinayetleri verileri şöyle:
2002 yılının son iki ayında en az 146 işçi,
2003 yılında en az 811 işçi,
2004 yılında en az 843 işçi,
2005 yılında en az 1096 işçi,
2006 yılında 1601 işçi,
2007 yılında en az 1044 işçi,
2008 yılında en az 866 işçi,
2009 yılında en az 1171 işçi,
2010 yılında en az 1454 işçi,
2011 yılında en az 1710 işçi,
2012 yılında en az 878 işçi,
2013 yılında en az 1235 işçi,
2014 yılında en az 1886 işçi,
2015 yılında en az 1730 işçi,
2016 yılının ilk dört ayında ise en az 586 işçi yaşamını yitirmiştir…
Türkiye ölümlü iş kazalarında Avrupa’da ilk sırada, dünyada ise üçüncü.
The Economist dergisinin yaşam kalite endeksini dikkate alarak yaptığı “Dünyaya Gelmek İçin En İyi Ülkeler” listesinde ilk sırada İsviçre yer aldı. Dünyada yaşanılacak yerler arasında Türkiye ise 51. sırada. Açıklanması Mecidiyeköy’de 10 işçinin ölümüyle sonuçlanan kaza ile çakışan araştırma, bir başka istatistiği daha hatıra getirdi. O da Dünya Çalışma Örgütü’nün ölümlü iş kazalarına göre istatistikleri. Buna göre de Türkiye ölümlü iş kazalarında Avrupa’da ilk sırada, dünyada ise üçüncü.
Gülseli KENARLI / DHA
14 Mayıs 2014
Dünya devlerini geride bıraktık!
TÜRKİYE madenlerde ölümlerde dünya sıralamasının en üst sıralarında yer alıyor.
Dünyanın ilk iki büyük kömür üreticisi olan Çin ve ABD’de meydana gelen maden kazaları incelendiğinde taş kömürü için milyon ton üretim başına ölüm oranlarının Türkiye’den düşük olduğu görülüyor. 2008 yılında, Çin’de milyon ton başına düşen ölüm sayısı 1.27 iken, aynı oranın Türkiye’de 5 kat daha fazla olması dikkat çekiyor.
Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) raporuna göre, 100 milyon ton kömür üretimi başına düşen ölüm sayısı ABD’de 1 ile 6 arasında değişirken, Türkiye’de bu sayı yıllara göre 900’ü dahi aşıyor.
TEPAV’ın 2010 tarihli “Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Raporu”nda yer alan verilere göre, Türkiye’de maden ocaklarındaki ölümlerin kömür üretimine oranı dünyanın en büyükleri arasında yer alıyor.
Buna göre, üretilen yüz milyon ton kömür başına en az ölüm 256 kişi ile 2006 yılında oldu. Bu rakamın en yüksek olduğu yıl, 100 milyon ton üretime 923 kişinin öldüğü 2003 yılı oldu. Türkiye’de yüz milyon ton üretimde 2000 yılında 710 kişi ölürken, 100 milyon ton başına ölen madrenciler 2008 yılında 722 kişiye çıktı.
Buna karşılık, dünyanın en büyük kömür üreticileri ABD ve Çin’deki kömür üretimi başına düşen ölüm oranları Türkiye’nin çok gerisinde kaldı. Çin’de yüz milyon ton üretim başına düşen ölüm oranları 2000-2008 yılları arasında 150 ile 411 kişi arasında, aynı dönemde ABD’de ise 1 ile 6 kişi arasında arasında değişiyor.
TAŞ KÖMÜRÜ OCAKLARINDAKİ ÖLÜM ORANI
Maden kazaları ile ilgili istatistikleri incelediğimizde kazalardaki ölüm sayılarının taş kömürü ve linyit ocaklarında anlamlı şekilde farklılaştığı görüldü. Milyon ton başına düşen ölüm sayısı 2007 yılında taş kömürü ocaklarında linyitin 30 katı kadar. Yıllara göre bakıldığında aradaki fark değişmekle birlikte yine de her yıl taş kömürü ocaklarındaki ölüm oranı linyitin oldukça üzerinde.
TÜRKİYE MADENLERİNDE ÖLÜMLER
TEPAV’ın raporunda yer alan verilere göre, Türkiye kömür sektöründe, 1991-2008 döneminde iş kazaları ve meslek hastalığı nedeniyle toplam 2 bin 554 kişi yaşamını yitirdi. Bu kazalarda yaralanıp sürekli iş göremez hale gelenlerin sayısı ise 13 bin kişiyi geçti. Türkiye’de 2000-2008 yılları arasında taş kömürü maden kazaları sonucunda hayatını kaybedenlerin sayısı 135 oldu.
Madencilik sektörü iş kazaları ve meslek hastalıklarının en fazla görüldüğü sektörlerden biri. Türkiye’de son yaşanan Zonguldak maden kazası ve son yıllarda bu tür kazaların sıklıkla tekrarlanması ve ölümlerin yaşanması maden ocaklarının yapısı, işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili soruları gündeme getirdi. Sadece kömür sektöründe, 1991-2008 döneminde iş kazaları ve meslek hastalığı nedeniyle toplam 2 bin 554 kişi hayatını kaybederken, sürekli iş göremez hale gelenlerin sayısı ise 13 bin 87’e ulaştı.
ÖZEL İŞLETMELERDE ÖLÜM ORANLARI DAHA YÜKSEK
Taş kömürü üretiminin Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve taşeronları tarafından yapılması dışında 2000 yılı sonrasında özel işletmeler tarafından da üretim yapılıyor. Kazalar sonucu meydana gelen ölüm sayılarına TTK ve özel işletilen maden ocakları ayrımında bakıldığında milyon ton üretim başına düşen ölüm sayısının özel işletmelerde daha fazla olduğu görülüyor. Özel işletmeli maden ocaklarında 2000 yılından itibaren üretim yapılıyor fakat asıl üretim artışı 2005 yılından itibaren görülüyor. Özel ocaklarda üretim başına düşen ölüm sayısının 2003 yılında bir sıçrama göstermesinin nedeni ise 2002 yılına göre hem üretimin düşmesi hem de kaza sonucu ölen kişi sayısının iki katına çıkması olarak gösteriliyor.