Çiğdem Toker/Cumhuriyet
15 Haziran 2015 Pazartesi
Seçimde iki kat örttüler
Nisanda 51.5 milyon TL olan örtülü ödenek harcaması, Erdoğan’ın seçim mitingleri yaptığı mayıs ayında 109.1 milyon TL’ye ulaştı
Bütçedeki örtülü ödenek harcamaları, “tarafsız” Cumhurbaşkanı’nının kullanımına da tahsis edilmesinden bu yana daha dikkatli bir takibi hak ediyor.
Meclis’teki son Torba Kanun görüşmeleri sırasında, sabaha karşı yapılan tek maddelik yasa değişikliğiyle, artık sadece Başbakan değil, Cumhurbaşkanı da “gizli hizmet” harcaması yapabiliyor.
Para nereye gitti?
Nisan ayındaki bu düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olması kadar olumsuz bir başka sonucu ise örtülü ödenek harcamalarının ne kadarının, Cumhurbaşkanı tarafından kullanıldığını bilmiyor olmak. Çünkü Cumhurbaşkanı’nın kullanacağı örtülü ödeneğin usul ve esasları, aynı değişikliğe göre Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile belirlenecekti. Bu kararnamenin bu saate kadar çıkmış olması ise kesine yakın bir olasılık.
Gelgelelim, yürütme organı işlemleri açısından, Resmi Gazete’de yayımlanmayan bir kararname olduğu için, halkın, bu usul ve esasların ne olduğunu bilme ihtimali yok.
Bu sebeple, her ayın 15’inde açıklanan bütçe rakamlarındaki örtülü ödenek harcaması, bize sadece bu tutarı Başbakan ile Cumhurbaşkanı’nın birlikte harcadığı mesajını veriyor. Bununla birlikte, harcama artışı ile harcama yapılan ayın “özelliği”, bazı tahminlerde bulunmaya engel değil.
Dün açıklanan bütçe gerçekleşmelerine göre mayısta 109 milyon 121 bin TL örtülü ödenek harcaması yapıldı. Bu tutar, nisan ayındaki 51.5 milyon TL’lik harcamanın iki katından fazla.
Mitinglere gitti
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mayıs ayı boyunca 7 Haziran seçimleri için yaptığı mitingleri düşündüğümüzde, bu artışın bir kısmının, mitinglerin finansmanı için kullanıldığı, uzak bir olasılık değil.
Bu kuşkunun iki önemli sebebi var:
– Mayıs ayı bütçesinde, Cumhurbaşkanlığı ödeneğinde herhangi bir artış gözlenmiyor. Ocak ayından bu yana 44 milyon TL olarak gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı ödeneği, mayıs ayında da aynı düzeyi korumuş.
– Örtülü ödenek artışının Erdoğan’ın mitinglerinde kullanılmış olma ihtimalini güçlendiren ikinci durum ise bizzat Erdoğan’ın kendi açıklaması.
Erdoğan 2 Mayıs tarihinde Diyarbakır’da katıldığı toplu açılış töreninde “Devletin parasıyla geziyorum. Bu benim en doğal hakkım” demişti.
Mayıs ayıyla birlikte bu yılın ilk beş ayındaki örtülü ödenek harcamaları toplamda 628 milyon 874 bin TL’ye ulaştı.
Çiğdem Toker
01 Haziran 2015 Pazartesi
Örtülü ödenek ve MİT TIR’ları
Başbakan’a bağlı örtülü ödenek hesabındaki artışı ilk yazdığımda, takvimler 2012 Ağustosu’nu gösteriyordu.Suriye’deki “muhaliflere yardım” iddiasının da yer aldığı haberin 1. sayfadan yayımlandığı gazetenin adı Akşam’dı.
Düzenli izlediğim örtülü ödenek gelişmeleri, süreç ilerledikçe, diğer gazetelerin ve beraberinde siyasetin de gündemine girdi.Bir, üç değil; CHP’sinden MHP’sine, bağımsızına kadar onlarca muhalefet milletvekili, örtülü ödenek harcamalarındaki artış ile Suriye’deki “cihatçı”lara yardım arasındaki olası ilişkiyi sorguladı.
Yasama denetimin bir parçası olan soru önergeleri Meclis arşivindeki yerini aldı.Fakat Komşu’daki iç savaşa, vergilerimizden toplanan paralarla silah yardımı yapmak gibi, hepimizi, tüm halkı ilgilendiren o ürpertici iddiayla ilgili önergelerin tamamı yanıtsız kaldı.
Örtülü ödeneğin yasal gizliliği, iktidarın umursamazlığına kılıftı.
Sanki ceplerinden harcıyorlarmış gibi, gün geçtikçe halkın parasına daha çok göz diktiler.
Anayasayı çiğneyerek Cumhurbaşkanı’na da örtülü ödenek verdiler.
Cumhuriyet’in MİT TIR’larındaki silahları belgeleyen haberinin bir sonucu da cevapsız kalan önergelerin tümüne toplu yanıt niteliği taşıması.
O silahlar yasal ticaretin konusu olsaydı; ne Başbakanlığa bağlı MİT TIR’ında taşınır, ne de ilaç kutusuyla kamufle edilirdi. Dolayısıyla bu silahların örtülü ödenekten karşılandığı, kesine yakın bir olasılıktır. Daha net olan olgu ise bu sevkıyatın süreklilik gösterdiği, dolayısıyla örtülü ödeneğe de aynı doğrultuda daha sık başvurulduğu…
Meclis’in yerine getiremediği denetim görevini Cumhuriyet’in başarması, basın özgürlüğünün ne olduğunu tüm dünyaya bir kez daha gösterdi.
Ne var ki bir kesim bu ‘dünya’ya dahil değil…
Gazeteciliğin, çok ama çok büyük bir güce hükmeden siyasi iktidarı denetlemekten başka bir şey olmadığını anlatamayacağınız belki de tek gruptur “atanmış gazeteci”ler.
Patronları büyük ihaleler alırken, onların görevi, iktidarın ömrüne endekslenmiş, ev, okul “taksitler”i, hep bir üst modeli arzulanan makam araçlarını “vatana ihanet” yalanıyla takasa sürmektir.
O yüzden nefret saçan “ihanet” manşetlerini atanlar arasında, üç yıl önce örtülü ödenek haberini 1. sayfadan yayımlayan gazetenin de bulunması, bize göründüğünden çok fazlasını anlatıyor.
3 kamyon OECD raporunda
OECD’ye bağlı Karaparayla Mücadele Grubu FATF’in, şubatta yayımlandığı ‘Terörist Örgüt ISIL’in Finansmanı’ raporunu bu köşede aynı günlerde yazdım.
Raporun 19. sayfasında yer alan kritik bilgiyi, tekrar paylaşıyorum:
“Suriyeli mültecilerin ihtiyaçları için toplanmış gibi görünen yardımların, IŞİD’le bağlantılı olabileceği vurgulanan bu bölümde, ‘bir defasında’ Ankara ile bağlantılı bir AB ülkesi polisinin Türk yetkililerinden 3 şüpheli kamyonun durdurulmasını istediği, ancak yardım kuruluşlarının organizasyonunun Suriye’deki radikal gruplara gideceğinden kuşkulanılan bu kamyonların, ‘düzenleme eksikliği’ gerekçesiyle durdurulamayacağı yanıtının alındığı.”
Ve soru:
Sözü edilen 3 kamyon, görüntülerini yayımladığımız 3 kamyon muydu? OECD yetkilileri daha fazlasını biliyor mu?
