Murat Muratoğlu
sozcumuratoglu@gmail.com
22 Ağustos 2014
Durum bundan ibarettir
Türkiye’nin ekonomik durumunu anlamak için fazla detaya ihtiyacımız yok aslında… Matematik hileleri ile mucizeler, parlayan ekonomiler yaratmak mümkün ama sadeleştirirsek tablo net ortaya çıkıyor.
Şimdi; ihracat getirisinin yanına Türkiye’ye giren yatırımı, turizm gelirlerini, işçi dövizlerini, müteahhit gelirlerini, para transferlerini eklersek cari gelirimize ulaşırız. İthalat giderimize, burada yatırım yapmış yabancı şirketlerin kâr transferleri, dışarıya seyahate gidenlerin turizm harcamaları gibi kalemleri eklersek de cari giderimiz ortaya çıkar.
Çıkar birbirinden… Sattığımız mal, aldığımız malın ancak yüzde 62’sini karşılayabiliyor.Hani iyileşiyor falan diyorlar ya, farkı her yıl 1.5 puan kapatabilsek, dörtte üçüne gelene kadar 500 milyar dolar daha cari açık vereceğiz. Öylesinde içine ettiler ekonominin…
Durum nasıl idare edilir?
Önemli olan bu cari açığı, nitelikli para girişiyle karşılamak… En sağlıklı finansman kanalı doğrudan yatırımlar. Yabancı gelecek, parasını da getirecek, Türkiye’ye yatırım yapacak…
Kısacası taşın altına elini koyacak… Sıcak parada olduğu gibi anında çekip gitme lüksü olmayacak. Hatta kazandığı parayı da Türkiye’ye yatıracak.
Biz nasıl yaptık? Bugüne kadar dış borçlanma, portföy ve özelleştirme gelirleriyle idare ettik. Dış borç ve sermaye akışına dayalı bir büyüme yakalamaya çalıştık.
Yine de son 10 yılda son 50 yılın ortalamasının altında büyüdük. Her yıl yüzde 6’dan az büyümemesi gereken Türkiye’de bugün yıllık hedef bile yüzde 4 olarak açıklanıyor.Bu yıl büyüme yüzde 3 olsun öpüp başımıza koyalım.
Hesabı alalım biz!
Peki, Türkiye’nin yurt dışında sahip olduğu tüm varlıkları ile yurt dışına karşı tüm yükümlülükleri arasındaki fark ne? Hesabı istesek ne ödeyeceğiz?
Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri 653 milyar dolar, yurt dışı varlıkları ise 230 milyar dolar düzeyinde…
Uluslararası yükümlülükler ile varlıklar arasındaki dengede net olarak 453 milyar dolar açık var! Söz konusu açık 2002 sonunda 85 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Mevcut iktidar zamanında açık 5.5 kat arttı…
AKP ekonomide şöyle başarılı, böyle tatlı diyen arkadaşlara soruyorum; Başkası gelseydi bu tablo ne kadar daha kötüleştirilebilirdi?