Cumhuriyet.com.tr
21 Mart 2014 Cuma
Twitter’ı kapatmasının yedi nedeni
BBC’deki Newsnight programında çalışırken Gezi Parkı eylemlerini yakından takip eden Paul Mason, Türkiye’de Twitter’ın erişime kapatılmasından sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın neden böyle bir hamleye giriştiğini açıklamaya çalıştı.
BBC’deki Newsnight programında çalışırken Gezi Parkı eylemlerini yakından takip eden Paul Mason, Erdoğan’ın Twitter hamlesinin yedi farklı nedeni olduğunu yazdı.
1- Erdoğan’ın Twitter’ı kapatma bahanesi iftira attığını öne sürdüğü iki hesap. Bu hesaplar sahte olduğu ileri sürülen ve Erdoğan’ı yolsuzluklara bulaşmış gösteren ses kayıtlarıyla bağlantılı. Bu bir hükümetin siyasi muhalefetle karşılaştığında Twitter’ı kapatma girişiminde bulunduğu ya da kapattığı ilk vaka değil.
Eski Mısır lideri Hüsnü Mübarek de Twitter’ı kapattıktan kısa süre sonra devrilmişti. Erdoğan muhafazakâr İslamcı alt-orta sınıf İslamcılar arasında kitlesel desteğe sahip, ama bu AKP seçkinleri arasında şimdiden büyük bir bölünmeye yol açtı. Eğer bu Erdoğan’ın sonu değilse bile, uluslararası alanda güvenilirliğinin sonuna geldiğine işaret ediyor.
2- Türkiye’de durum gergin. Geçen yılki Gezi Parkı protestoları sırasında başından gaz kapsülüyle vurulan Berkin Elvan öldü. Türk lider kadrosunun diğer üyeleri sükûnet çağrıları yapıp, başsağlığı mesajları verirken Erdoğan televizyona çıkıp 15 yaşındaki Berkin Elvan’ın “terör bağlantılarından” bahsetti. Bu tavır ve Twitter yasağı laik, genç ve solcu gençleri seçim sırasında sokaklara döküp, bu kesimlerin rakiplerini muhafazakâr İslamcı kitlelerin seçime katılımını arttırmak için yapılan hesaplı hamleler.
3- Geçen yılkı protestolar “laik elitlerin” işi değildi. BBC sürekli bundan bahsediyor ama birincisi Gezi Parkı’nda tanıştığım insanların çoğu Müslümandı ve hepsi de başörtülü antikapitalist Müslümanlar değildi. Birçoğu kendisini “bu ülkenin İran olmasını istemeyen Müslümanlar” diye tanımlıyordu.
İkincisi evet eski askeri seçkinlerin çocukları da gösterilerdeydi, ama Taksim’i birkaç gün polisten arınmış bir komüne dönüştüren geniş kesimlerin desteğiydi. Üçüncüsü eğer işçi sınıfı, ücretli çalışanlar ve eğitimli gençler “elit” ise, evet Gezi Parkı muhalefeti elitti. Bunları öğrenin de gelin.
4- Bu, Arizona hapishanelerinden Moskova’da yeraltına itilen eşcinsellere kadar uzanan küresel kültür savaşındaki son çatışmadır.
İnternetin ve her şeyden öte sosyal medyanın ortaya çıkmasıyla sosyal muhafazakârlık ve dinci köktencilik büyük bir meydan okumayla karşı karşıya. Kişisel ve cinsel özgürlüklerin, ifade özgürlüğüyle birleşimini, yaşam biçimleri olarak sundukları kurumlara, milliyetçiliğe, dini kurumlara ve hiyerarşilerine varoluşsal bir tehdit olarak görüyorlar.
5- Erdoğan bir zamanlar Ortadoğu’da Batı’nın gözdesiydi.
Şu anda aynı anda sürgünde yaşayan İslamcı lider Fethullah Gülen, eğitimli ve laik eğilimli kuşak, polislerin yarısı ve hatta korkaklığa alışmış kurulu medya düzeninin bazı kesimleriyle kavga ediyor.
Batı’nın bölgede güvenebileceği yeni birini aramaya başlaması iyi olur. Avrupa Parlamentosu’nda merkez sağcı Avrupa Halk Partisi grubundan uzaklaşıp, Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular ittifakını kuran İngiliz muhafazakârlar şimdi Twitter’ı yasaklayan Erdoğan ile aynı gruptalar.
6- İnternet öncesi çağın yaşlanan seçkinleri yavaş yavaş şimdiki gençlerin daha doğuştan bildiği bir şeyi öğreniyor; çağdaşlığı ve ekonomik yaşamı kapatmadan sosyal medyayı kapatamazsınız.
Türk Twitter üyeleri, internetin önemli bir gücünden faydalanarak yasağın etrafından dolanıyor. İnternet bir şebekeler şebekesi, bir kısmını kapatmanıza izin vermeyen ve hiyerarşik olmayan yan yolları var.
Bu süreçteki önemli bir an bu, bir zamanların saygın devlet adamının her şeye muktedir olduğu yanılsaması içindeki bir palyaçoya dönüştüğü bir an. Homer Simpson’ın “Doh!” deyişi sanki bu an için icat edildi. Ayrıca mesele Türkiye’nin iç meseleleri hakkında hiçbir fikri olmayan insanlar nezdinde de, küresel düzeyde yankılanıyor.
7- Burada mesele Türkiye değil, mesele çağdaş olma hakkı.
Geçen haftaki hidrolik sondaj konferansında bir yönetim kurulu başkanı, “bir protesto, her yerde protesto anlamına gelir” demişti. Tersine Twitter’in bir yerde kapatılması, hiçbir yerde kapatılamaması anlamına geliyor. Siyasi elitlerin etkisizliğini ve kopuşunu sergileyen küresel bir reklam bu ve rakipleri bunun cümbüşünü yapıyor.
(BBC Türkçe)