PERDE ARKASI * Türkiye’nin yeni gelir kaynağı oldu Nedir bu “Havala”

Türkiye’nin yeni gelir kaynağı oldu
Nedir bu “Havala”

Odatv.com –  Kayahan Uygur – 10 Ekim Pazar


Batı Avrupa’da gün geçmiyor ki Türkiye bağlantılı bir kara para şebekesi ile ilgili haberler medyada yer almasın. En son operasyon geçtiğimiz hafta Almanya’daydı. Son yıllarda 250 milyon avrodan fazla para aklamış olan bir şebekeyi açığa çıkarmak için 3 eyalette 60’tan fazla adrese baskın yapıldı, 70 kadar kişi gözaltına alındı, 11 kişi tutuklandı.

HER TARAFTAN PARA FIŞKIRIYOR

Operasyonun geçtiğimiz yıl Mayıs ayında yaşanan küçük bir kazayla başladığı bildiriliyor. Hollanda’dan Almanya’ya Venlo kapısından giriş yapan bir otomobil yağmurlu havada kayıp, yol kenarına yuvarlanıyor. Hafif yaralanan yolculara yardım etmek isteyen Alman polisi şahısların kuşkulu davranışları üzerine aradığı arabada bir spor çantası içinde 300 bin avro buluyor. Arabadaki iki kişi kısa bir sorgudan sonra serbest bırakılıyor ancak takibe alınıyorlar. Bunlardan biri Halit K. Adlı ve hakkında radikal İslamcı faaliyetten dolayı kayıtlar bulunan bir Suriyeli, diğeri ise Manfred T. adlı yeni Müslüman olmuş bir Alman.

Düsseldorf polisinin açıklamalarına ve Alman medyasına göre şebekenin İdlib’deki cihatçı terörist gruplarla ilişkili bulunduğu anlaşılıyor. Örgüt üyeleri eski adı El Nusra Cephesi olan El Kaide’nin Suriye kolu HTŞ ile bağlantı halindeler. Yollanan paraların bir kısmı çeşitli Batı ülkelerine sığınmacı olarak gelip terör örgütlerine “örgüt vergisi” ödeyen ve bağış yapanlara ait. Ancak asıl büyük miktar Almanya, Hollanda, Fransa, Belçika gibi ülkelerde uyuşturucu dağıtımı, fuhuş, gasp gibi işlerle meşgul olan cihatçı çetelerden sağlanmakta. Örgüt,  bu yollarla elde ettiği parayı Türkiye üzerinden Suriye’ye ve “cihadın” devam ettiği diğer ülkelere ulaştırıyor. Bu sistemde avro veya dolar Türkiye’de kalırken Suriye, Afganistan, Pakistan gibi yerlere onların yerel parası yollanıyor.

* Dolar ve Avro Türkiye’de kalıyor
* Pakistan’da döviz bürosu

“Havale” sözcüğünün Arapçası olan “havala” adını taşıyan sisteme göre para Avrupa’da kuyumcu, video kulüp işleticisi, turizm seyahat bürosu gibi yerlere teslim ediliyor, aynı anda Türkiye’deki benzer işyerlerinden ya da döviz bürolarından çekiliyor. Almanya’daki şahıs örneğin 1000 avro yatırmışsa, Türkiye’deki adamı yüzde 6 komisyon düşüldükten sonra 940 Avro çekiyor. Almanya’da parayı yatıran şahıs mutlaka bir “tavsiye” ya da “güvenilir Müslüman kardeş” referansıyla “havala” işi yapan şahsa başvuruyor. Türkiye’dekinin parayı çekmesi için ise önceden kararlaştırılmış parolayı doğru olarak tekrarlaması yeterli.

* “Havala” paralel İslam para transfer sistemi
* Hindistan’da yakalanan terör örgütü parası

MİLYARLARCA AVROLUK KARA PARA

Almanya’daki son operasyon bundan 3 ay önce olan bir dev operasyonla ilgili haberlerin mürekkebi kurumadan yapılmış.  Yine Düsseldorf’un bulunduğu eyalette yani Kuzey Ren-Vestfalya’da sadece 3 ay önce 4 Temmuz günü Türkiye’ye 1,6 milyar avro değerinde 75 ton altını “havala” yöntemiyle ulaştıran başka bir çete yakalanmış. Operasyon, Alman medyasında “Türk kuyumcular örgütü” olarak geçiyor. Olayla ilgili olarak çoğu Türkiye kökenli 53 kişi gözaltına alınmış. Elebaşısının halen aranan Turan S. Adlı bir Türk kuyumcu olduğu iddia edilen şebekenin Türkiye’de çok sayıda banka hesabı bulunduğu, Alman sermayesi olarak Türkiye’ye yatırımlar yaptığı ve Almanya’da ortak sermayeli bir metal dönüşüm şirketi kurduğu da iddia ediliyor.

* El konulan paralar

Almanya’da son iki yılın seri operasyonları Kasım 2019’da yapılan başka bir büyük operasyonun devamı ve Avrupa’dan Türkiye’ye yönelik kara para şebekelerini temizleme sürecinin bir parçası olarak değerlendirilebilir. 11 Savcı ve 850 polisin katıldığı o operasyonda da hemen hepsi Türk 70 kadar kişi gözaltına alınmış ve 6 tutuklama olmuş.

* Alman polisinin bastığı Türk kuyumcu

ABD VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER RAPORLARI

Avrupa’daki bu gelişmelerden daha da önemlisi 2020 Mayıs ayında Birleşmiş Milletler’in yayınladığı IŞİD’in finansmanıyla ilgili rapor. (Lawfare Institut Blog, 30 Ağustos 2021) Burada IŞİD’in finansmanında merkezinde Türkiye’nin bulunduğu bir “havala” ağının önemli bir yer tuttuğu bildiriliyor. Türkiye ile ilgili benzer iddialar ABD Hazine Bakanlığı’nın 2019-2020 ve 2021 yılı raporlarında da 3 yıl üst üste yer alıyor. Bu raporlarda El Kaide, Tahrik-i Taliban, IŞİD-Horasan, IŞİD-Merkez gibi yapılanmaların dünyanın çeşitli yerlerinden topladıkları paraların önce gizlice Türkiye’ye getirilip buradan transfer edildiği öne sürülüyor. “Havala” şebekesinin faaliyetlerinde Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar ve Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de önemli oynadıkları vurgulanıyor. The Economist, “dünyadaki oyun kurucular, kapalı ve kontrol dışı olması ve terörün finansmanında kullanılması nedeniyle ‘havala’ sisteminden nefret ediyorlar ve yakında çok geniş önlemler alınacak” diyor.

Dünya medyasında çıkan Türkiye merkezli “havala” şebekesi operasyonlarıyla ilgili haberlerde geçen rakamların toplamı milyarları buluyor. Anlaşılmaktadır ki Türkiye ekonomisinde klasik ve meşru faaliyet sektörlerinin yanı sıra bu tür “kayıt dışı” işler de önemli bir rol oynuyor. Öyle ki, Almanya’daki bir polis operasyonu bile Türkiye’ye döviz girişini azaltarak TL’nin değer yitirmesine neden olabilmekte.

* Göçmenler “havala” tercih ediyor

TERÖRE BULAŞMIŞ BİR PARALEL SEKTÖR

Ünlü iktisatçıların yıllardır üzerinde durdukları “kaynağı belirsiz döviz girişleri” bu kara para faaliyetleriyle ilgili olabilir. Türkiye’nin son yıllarda Arap ve İslam dünyasında oynamak istediği rol, Suriye, Irak, Libya, Afganistan gibi ülkelerdeki gelişmelerde masada olma isteği “havala” şebekelerinin ülkemize kanca atmasına zemin hazırlamıştır. Ayrıca ülkemizdeki çoğu Suriyeli ve Afgan değişik İslam ülkelerinden milyonlarca kuralsız ve kâğıtsız göçmenin varlığı bu tür bir paralel ekonomi için en iyi ortamdır. Kayıt dışı faaliyetin ülke ekonomisine belli bir dinamizm sağladığı, hatta kısa vadede döviz ihtiyacını gidermeye yardımcı bile olduğu öne sürülebilir.

Açıkçası, bir yerde “dur” denilmeyen hatta zaman zaman çıkarılan vergi aflarıyla teşvik bile edildiği söylenen bu tür para transferleri ne zaman patlayacağı belli olmayan başka bir saatli bomba gibidir. Dövizin yükselmesini önlemek gibi kısa vadeli ekonomik amaçlar uğruna bu tür yollara müsamaha edilmesi ülkemizin uluslararası konumuna darbe indirebilir.  Üstelik terör finansmanı gibi son derece riskli konularla da ilişkilendirilen “havala” sistemi Türkiye’nin ekonomik kalemlerinden biri olması kabul edilemez.


https://odatv4.com/guncel/yeni-turkiye-nin-gelir-kaynagi-oldu-218645

This entry was posted in Ekonomi, PERDE ARKASI. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *