TRİAJ * ÖNCELİK * KİM YAŞASIN, KİM ÖLSÜN?

Normal Koşullarda Hayatı tehlikede olan bir hasta ve yaralının hastaneye kabulü şarttır. Şüpheli durumda olanların da hastaneye kabul edilmesi ve yatırılması gerekir.

Özel hastaneler de olanaklar elverdiğince acil vakıaları kabule mecburdurlar.
Yerel olanakların kısıtlığından gelişecek durumlardan hekime kusur yükletilemez.Hekim gerektiğinde büyük bir zararı önlemek için yapılmaması gereken bir tıbbi girişimi yapabilir.

Gruplar halinde sınıflandırmak anlamına gelen, Fransızca bir terim olan triaj, tedavi önceliğine göre savaş süresince yaralı askerleri kategorize etme ihtiyacını tanımlayan Napolyon’un cerrahı, Baron Dominique-Jean Larey (yaklaşık 1812) tarafından kullanılmıştır.

Pek çok afet ve savaş durumunda da uygulanmıştır.

Bir hekim için neye mal olursa olsun ümitsiz bir hastanın yaşamını korumakta ısrar etmesi, başka bir yerde gereken kaynakları harcamak anlamına geleceğinden ahlaki bir tutum değildir.

Felaket durumunda belirtilen öncelikler konusunda “yaralı bir kişiyi terk etme” kararı, “ölümcül tehlikede bir kişiye yardım konusunda eksiklik” olarak değerlendirilemez. En fazla sayıda kurbanı kurtarma niteliği taşıdığı zaman haklıdır.

Triaj da renk sınıflaması yapılmaktadır. Kırmızı renk en acil iken, sarı ikincil acil, yeşil hafif vakalardır. Ümitsiz vakalar ise siyah olarak belirlenmektedir. Mantık şudur:  Sağlık çalışanları ne yapabiliyorlarsa onu yapmalıdırlar. 

Kaynaklar sınırlıdır ve hekimler çözüm bulmak ve tedavi kararlarında hızlı karar vermek zorundadırlar. Savaş triyajı, sivil pratikte daha az duyulan “şerefle ölüme terk et” mantığını da içermektedir.

Triyaj dinamik bir işlemdir; sürekli olarak hastaların yeniden değerlendirilmesini gerektirir. Triaj sorumlusunun kararları aciliyet nedeniyle tartışmaya açık değildir.

Prof.Dr.İ.Hamit HANCI

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Adli Tıp A.D Öğretim Üyesi/
Adli Bilimciler Derneği Başkanı

This entry was posted in Saglik. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *