İşte Maraş’ın Osmanlı tapusu
Hürriyet, 15 Şubat 2020 / Ömer BİLGE / obilge@hurriyet.com.tr
Barolar Birliği’nin KKTC’deki kapalı Maraş’ta bugün düzenleyeceği üst düzey zirve öncesinde, Rumların hak iddia ettiği bu kentin Osmanlı tapulu olduğu Ankara’dan gelen vakıf senetleriyle (vakıfname) bir kez daha ispatlandı.
KIBRIS Vakıflar İdaresi (Evkaf) Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim Benter, Rumların hak iddia ettiği kapalı Maraş ile ilgili Hürriyet’e açıklamalarda bulundu. Prof. Benter, “Uluslararası hukukun tapu olarak tanıdığı Osmanlı vakıf senetlerinin tümü elimizde. Rumlar İngiliz yönetimi sırasında Maraş’ı dönüm dönüm yağmalamış, ama yetim hakkı olan vakıf mülklerini yedirmeyeceğiz” dedi.
ÜÇ VAKFA AİT
Bugün Maraş’taki toplantının katılımcıların olan Prof. Benter’in verdiği bilgiye göre, Maraş kenti, aslında 3 Osmanlı vakfının arazileri üzerine kurulmuş. Kent; Padişah I. Selim döneminde Kıbrıs’ı fetheden Lala Mustafa Paşa’nın 1579’da, Padişah I. Mahmut döneminde Kıbrıs Valisi olan Seyyid Abdullah Paşa’nın 1748’de ve Padişah 2’nci Mahmut döneminde yaşayan Bilal Ağa’nın 1821’de kurup tasdik ettirdiği vakıflara ait.
1914’TEN BERİ YAĞMA
1878’de Osmanlı-Rus savaşı sırasında Kıbrıs’ı kiralayan İngiltere, Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1914’te Osmanlı’yla savaşa girmesini gerekçe göstererek, Kıbrıs’ı ilhak etti. Vakıf mülkleri, Rum zenginlere önce kiralandı, ardından tapu kaydı yapılarak el değiştirdi. İngiltere 1960’da Türk ve Rum ortaklığında Kıbrıs Cumhuriyeti kurulurken, Türk yönetimine 1.5 milyon sterlin kira bedeli ödedi, ancak mülkler Rumların üzerine kayıtlı kaldı.
Maraş bölgesinde özellikle deniz kıyısında arazilere sahip Abdullah Paşa Vakfı mülkleri üzerine 5 yıldızlı otellerle kent inşa eden Rumlar, Barış Harekâtı’ndan sonra AİHM’de Türkiye’ye karşı yüzlerce dava açtı. Günümüzde Rum mülk davalarına bakan Lefkoşa’daki Taşınmaz Mal Komisyonu’nda, sadece Maraş’la ilgili, 281 dava bulunuyor. KKTC hükümeti, şimdi 46 yıldır kapalı tutulan Maraş’ı Kıbrıs Türk yönetimi altında açmaya hazırlanıyor.
1748 TARİHLİ OSMANLI BELGESİ
Osmanlı döneminde 1839 Tanzimat Fermanı’na kadar vakıf senetleri tapu yerine geçiyordu. Ankara’da devlet arşivlerinden bulunarak Kıbrıs’a gönderilen 1748 tarihli Seyyid Abdullah Paşa Vakfı senedi, uluslararası hukuka göre tapu olarak kabul ediliyor.
46 YILDIR HAYALET KENT
Turistik Maraş kenti 46 yıldır kapalı tutuluyor. ‘Akdeniz’in Las Vegası’ diye anılan kente 45’i yıldızlı 165 otel bulunuyor. Kent, 74 öncesinde Sophia Loren, Elizabeth Taylor, Richard Burton, Raquel Welch, Brigitte Bardot gibi dünyaca ünlü yıldızların uğrak yeriydi.
