BİLİM – BİLİŞİM – SANAYİ – ENDÜSTRİ * DÖRDÜNCÜ SANAYİ DEVRİMİNDE “NESNELERİN İNTERNETİ”

Nesnelerin interneti (IoT) ve endüstriyel uygulaması Endüstriyel İnternetin (IIoT) neredeyse dönüştürmediği endüstri kalmadı. Dördüncü Sanayi Devrimi’nin temelini oluşturan bu yenilikçi teknolojilerin imalat, sağlık, enerji, tarım ve ulaşım endüstrilerinde yarattığı etkiyi analiz ettik.

Dosya analizimizin ilk bölümünde, IoT’nin pazarda ulaştığı güçlü konum ve gelecek beklentileri ile imalat endüstrisi üzerindeki dönüştürücü etkisini ele alıyoruz.

İnsan ile nesneler evreni arasındaki sınırları ortadan kaldıran bir dijitalleşme çağında yaşıyoruz. Telgrafın icadından bu yana iletişim, bilgisayarın icadından itibaren ise üretim ve işletim sistemlerimiz dijital evrene kaydı. Kişisel bilgisayarlar, mobil iletişim, internet ve taşınabilir cihazlar insani bilgi, kültür ve alışkanlıkları dijitalleştirip hızla ve sınır tanımaksızın bunların yayılmasını sağladı. Dijitalleşme çalışma biçimimizi, alışverişimizi, iletişimimizi, eğitimimizi, sağlığımızı, seyahat biçimlerimizi değiştirdi. Şimdi bu dönüşüm nesnelerin interneti (IoT) uygulamalarıyla nesneler evrenine de kayıyor.

Kablolu ve kablosuz bağlantılarla internet veya mobil şebekelere bağlanan küçük ama maharetli sensörler, ölçüm cihazları ve kameralar fiziki dünya ile dijital dünya arasında daha önce kurulması imkânsız köprüler inşa ediyor. Bilişim teknolojilerinin erişim alanını 360 derece genişleten IoT, nesnelerin elektronik olarak izlenmesini ve kontrolünü sağlarken pek çok fırsatın kapısını aralıyor, inovasyonu tetikliyor.

Rakamlar dönüşümün boyutlarını ortaya koyuyor:

• 2018 sonunda internete bağlı cihazların sayısı 17 milyarı geçti. Bunlardan 7 milyarı IoT cihazı.

• 2025’te aktif IoT cihazı sayısı IoT Analytics’e göre ise 21,5 milyara ulaşacak

• Her gün 127 yeni IoT cihazı aktif hale geliyor.

• IoT teknolojisi küresel ekonomiye 3,9 trilyon katkıda bulunuyor. Bu rakam 2025’te 11,1 trilyon dolara çıkabilir.

• IoT donanım ve yazılımları üreten firmaların sayısı hızla artıyor. IoT teknolojisi üreten şirketlerin üçte ikisi Kuzey Amerika’da bulunuyor. ABD’de IoT şirketlerinin sayısı 2 bin 748’e ulaştı. Kanada’da ise 140 şirket kuruldu. Türkiye’deki IoT şirketi sayısı ise 42.

• IoT şirketlerinde çalışan sayısı sadece ABD’de 342 bin kişiye ulaşırken bu şirketlerin piyasa değeri ise 613 milyar doları buldu.

Nesnelerin interneti teknolojisinin sunduğu fırsatlar sadece start-up şirketlerinin değil köklü teknoloji ve sanayi şirketlerinin de ilgi alanında bulunuyor. Çünkü bu alanda yatırım yapmaya hazırlanan reel endüstri şirketleri, özellikle endüstriyel IoT ile ilgilenenler, güvenli bir partnerle çalışmayı tercih ediyor. IoT uzmanlarından Dion Hinchcliffe bu yönelişi şu sözlerle açıklıyor:

“Endüstriyel IoT’den bahsettiğinizde, şirketler bu uygulamaları kendi endüstriyel operasyonlarının tam ortasına yerleştiriyor. İşlerin yürümesi gerek. Durma süresinin az olması gerekli. Satıcının sürekli yanlarında olmasını bir yere kaybolmamasını istiyorlar. Bu yüzden tercihleri büyük şirketler oluyor. Herkes istikrarlı, uçtan uca bütüncül çözümler sunan, istedikleri her şeyi yaptırabilecekleri büyük bir şirket arıyor.”

Hinchcliffe’in sıraladığı IoT teknolojisinde başvurulan büyük şirketler arasında General Electric (GE) de bulunuyor. 125 yıllık sanayi devi GE, endüstriyel dijital dönüşümde köklü bir deneyime sahip. Örneğin GE’nin, ABD’nin Kentucky eyaletinin Louisville kentindeki 1953’te yaklaşık 4 kilometrekare alan üzerine kurduğu devasa elektrikli cihaz araştırma-geliştirme ve üretim üssü GE Appliance Park’ın, teknoloji tarihinde özel bir yeri var. 2016’da Çinli bir firmaya satılıncaya dek yaşamı kolaylaştıran yüzlerce yeni ürünün geliştirildiği GE Appliance Park, faaliyete geçmesinden sadece bir yıl sonra, 1954’te dünyanın üretim ve işletme amaçlı ilk bilgisayarı olan UNIVAC I’i de kullanmaya başladı. UNIVAC I, sadece ücret bordrolarının takibinde değil üretim kontrolünde de çalışanların yükünü hafifletiyor, üstelik geceleri çalışanların klasik müzik dinlemesine de imkân veriyor.

GE, dijitalleşme tarihinde sadece mevcut sistemleri uygulamakla kalmadı, onun gelişmesini de sağladı. Örneğin, 1963’te GE’nin bilgisayar bölümünden Charles Bachman, dünyanın ilk sorgulama yapılabilir veri tabanı yönetim sistemini geliştirdi. GE’nin İmalat Enformasyon ve Kontrol Sistemi (MIACS) ürünü için geliştirilen Integrated Data Store (IDS), Bachman’a 1973’te bilgisayarın fikir babası Alan Turing adına atfedilen prestijli Turing Ödülü’nü kazandırdı.

Kendi içinde dijitalleşme sürecini yarım yüzyıldan uzun süre önce başlatan GE, bugün ürettiği çözümlerle, dünyanın önde gelen şirketlerinin dijitalleşme süreçlerine kılavuzluk ediyor. GE, dünyanın en büyük dijital endüstriyel şirketi haline dönüşme vizyonuyla yatırımlarına yedi yıl önce başladı ve 2015’te de bu vizyonla “GE Dijital”i kurdu. Enerji, ulaşım ve sağlık alanında bütün değer zincirine yönelik çözümler sunan GE’nin biri Türkiye’de olmak üzere dünya çapındaki araştırma geliştirme laboratuvarlarının sunduğu teknoloji çözümleri, GE’yi bir teknoloji devi haline getirdi. Dijital dönüşümün ilk adımı olan detaylı bir planın ortaya konulması oldukça büyük önem taşıyor. Aralarında Türkiye’nin önde gelen imalat ve hizmet şirketleri olmak üzere bugün dünyada pek çok şirket GE Dijital’in Akıllı Fabrika, Varlık Performans Yönetimi ve Veri Bilimi çözümlerini kullanıyor.

Başta GE olmak üzere köklü teknoloji şirketlerin geliştirdiği IoT platformları üzerinden üretilen çözümler pek çok endüstride önemli dönüşümleri beraberinde getiriyor. Nesnelerin internetinin uygulamaları endüstriden endüstriye farklılık gösteriyor. Bu teknolojinin sunduğu çözüm ve fırsatları iyi anlamak için bu teknolojiyi sistemlerine adapte etmekte öncü olan endüstrilere göz atmakta fayda var.

IoT, İmalat Endüstrisinin Merkezinde

İnternet sayesinde tüketiciler, bankacılık, eğitim, e-ticaret gibi farklı alanlarda pek çok değişikliğe tanık oldular ve bunun avantajları yaşadılar. Bugün ise dönüşüm nesnelerin interneti uygulamaları, mobil ve kablolu bağlantılar ile toplanan verileri analiz eden gelişmiş algoritmalar sayesinde sanayi tarafında gerçekleşiyor ve bir verimlilik devrimi yaşanıyor.

IoT, bugün dünyanın ekonomik gündeminde olan Dördüncü Sanayi Devrimi’nin de ardındaki teknoloji. IoT teknolojisi olmadan üretim süreçlerinin tam otomasyonu oldukça zor olurdu. Endüstriyel internet donanım ve uygulamaları sayesinde sadece üretim değil, değer zincirinin tamamı anlık olarak izlenebiliyor, veriler toplanarak iş akışları optimize ediliyor ve karar süreçleri mükemmelleştiriliyor. Fabrikadaki makinelerden, açık denizlerdeki gemilere, tedarikçideki stoklardan, soğuk zincir kamyonlarına kadar değer zincirindeki her nokta IoT donanımları, RFID teknolojisi ve kablosuz bağlantılar sayesinde izlenebiliyor.

IoT sayesinde elde edilen bilgi ile cihazların insan müdahalesi olmadan veya asgari müdahalesiyle, en az hata, kayıp ve israfla çalışması sağlanabiliyor. Dahası üretim alanı, tesisleri, makine ve ekipmanlarının arızaları önceden tahmin edilerek olası zaman ve kaynak kayıplarının önüne geçiliyor. Hatta makinelerin süreçlerini kendilerinin optimize etmesi ve yeni ürünler yaratması da mümkün.

Böylesi akıllı fabrikalar bilimkurgu öğesi gibi görünseler de örneklerinin sayısı günümüzde hızla artıyor. Yapılan araştırmalar ABD’de imalat sanayinin yüzde 67’sinde IoT teknolojisi bulunduğunu ortaya koyuyor. Markets and Markets’in bir raporu, küresel endüstriyel IoT pazarının büyüklüğünün 2016’da 10,45 milyar dolara ulaştığını tespit edip bu rakamın 2022 yılına kadar her yıl ortalama yüzde 29 büyüyerek 45,6 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyor. Değer zincirlerinde nesnelerin interneti uygulamalarına yer veren ABD şirketlerinin yüzde 51’i IoT’nin yeni iş fırsatları yarattığını, yüzde 29’u ise IoT sayesinde yeni ürünler üretebildiklerini bildirdiler. Şirket yöneticileri, IoT teknolojisinden beklentilerinin önleyici tamir ve bakım hizmetleri (%51) ve verimlilik artışı olduğunu belirtiyor. Üretim süreçlerinin merkezi takibinin yapılması ve çevik üretim ihtiyaçları da IoT’ye yönelmenin diğer nedenleri olarak sıralanıyor.

Endüstriyel internet alanında öncü kuruluşlar arasında yer alan, uluslararası Endüstriyel İnternet Platformunun da kurucuları arasında yer alan GE, endüstriyel internet teknolojilerinin geliştirilmesine ve kullanımının yaygınlaştırılmasına yardımcı olmak için aralıksız olarak çalışıyor. GE Dijital’in IoT için de özel bir çözümü bulunuyor. GE’nin binden fazla bilim insanı ve mühendisinin geliştirdiği teknolojik çözümlerin son halkası olan Predix Cloud platformu, dünyanın ilk endüstriyel internet platformu niteliğini taşıyor. Bu platform üreticilere üretim araçlarının her türlü verisini toplama, bulut bilgisayarlarda saklama, bu verileri analiz etme ve inovatif çözümler geliştirme imkânı sunuyor.

GE’nin yazılım mühendisleri Predix platformunda, havacılık, enerji, demiryolu taşımacılığı ve sağlık alanlarına yönelik yüzlerce yazılım üretti ve üretmeye devam ediyor. Ancak platform bu endüstrilerle kısıtlı değil. Şubat 2016’da etkin hale gelen Predix platformunu kullananlar, GE’nin güvenli veri transferi ve bulut depolama sistemlerini kullandıktan sonra büyük veri analizi yapabilen veya bu analiz sonuçlarına erişimi kolaylaştıran aplikasyonlar geliştirebiliyor. Bu açıdan bakıldığında Predix Cloud, “endüstriyel internetin işletim sistemi” görevi görüyor.

GE Dijital, ayrıca hibrit imalat endüstrilerinde ileri derecede otomatik üretim süreçlerini yönetmek üzere tasarlanmış Akıllı Üretim Çözümü’nü (Manufacturing Execution System) de duyurdu. Bu yeni versiyon, GE’nin gelişmiş UX tasarımını kullanarak yeni kullanıcı arayüzünü içeriyor ve böylece operasyon personelinin ekipman verimini daha iyi analiz etmesini ve karşılaşılacak aksaklıkların temel nedenlerinin belirlemesini sağlıyor.

https://geturkiyeblog.com/endustrilerde-iot-verimliligi-i-iot-pazari-ve-imalat-endustrisine-etkisi/