Ciğer kediye ,
Kuzu kurda teslim edilmiş ;
Anadolu Haber Ajansı seçim sayım sonuçlarını
AKP’nin seçim izleme merkezinden almış.
Naci Kaptan
Ferruh Demirmen
ferruh@demirmen.com
24 Haziran 2018 seçimlerinden bazı hatırlatmalar
– YSK 24 Haziran seçim günü 18:45’de yayın yasağını kaldırdığında Anadolu Ajansı’nın (AA) yayınladığı ilk sonuçlara göre sandıkların %23’ü açılmış, Erdoğan’ın oy oranı %59, İnce’nin %26 idi.
– CHP İl Başkanı Kaftancıoğlu seçim günü ilk basın açıklamasını 19:45’de yaptı. İstanbul bazında geliştirdikleri ”CHPnet” sistemine göre İstanbul’daki sandıkların %20’si açılmış, oy oranları Erdoğan için %44.9, İnce için %43.5 idi. Aynı dakikalarda AA Erdoğan’ı İstanbul’da %56 oy oranında gösteriyordu.
– Ve yine aynı saatlerde M. İnce Twiter hesabından AA’nın oyları manipüle ettiğini söylüyordu. CHP’ye göre sandıkların %37’si, AA’na göre %85’i açılmıştı.
– Adil Seçim Platformu saat 20:50’de yaptığı bir açıklamada açılan sandığın %23, Erdoğan’ın oy oranın %43.5, İnce’nin %33.9 olduğunu bildirdi. Aynı saatte AA’na göre açılan sandık %65.6, Erdoğan %55.6, İnce %29.2 idi. Açılan sandık oranlarında yaklaşık 3 kat fark vardı. idi.
– Saat 21:25’e gelindiğinde AA verileri Erdoğan için başarıyı garanti eder gibiydi. Adil Seçim Platformu açıklamasında TV ekranlarında yayımlanan AA verilerinin kesinlikle gerçeği yansıtmadığını iddia ediyordu.
– CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan 22:09’da yaptığı açıklamamda ellerindeki verilere göre sandıkların yaklaşık %39’u açılmıştı ve Erdoğan’ın oy oranı %51.8, İnce’nin %33.7 idi. AA’na göre aynı saatte açılan sandık oranı %93 idi. O aşamada Tezcan dahil CHP Erdoğan’ın oy oranının %50’nin altına ineceğine kanaat getirerek seçimin ikinci tura kalacağına inanmıştı.
– Saat 22:56’ya gelindiğinde Erdoğan Huber Köşkü önünde toplanan vatandaşlara seslenerek “Allah’ıma hamd ediyorum” diyerek tüm neticelerin gayet olumlu olduğunu belirtti. Az sonra, 23:12’de AA’nın açıkladığı sonuçlara göre sandıkların %97’ye yakını açılmıştı ve Erdoğan’ın oranı %52.6, İnce’nin %30.7 idi. Erdoğan 23:44’de sosyal medyada “Tamam” mesajını verdi.
– Gece yarısını geçtikten az sonra 00:45’de (25 Haziran) M. İnce FOX TV’den bir muhabirin sorularını yanıtlarken “Tabii ki âdil bir yarış değildi, ama Erdoğan’ın kazandığını kabul ediyorum” dedi. İnce’nin seçim kampanyası için 2 gün önce “tsunami” tanımı ve gerekirse 50 bin avukatla YSK önüne gitme çıkışları geride kalmıştı.
– Saat 01:25’de Erdoğan Başbakan Binali Yıldırım ile beraber AKP Genel Merkezi’nde balkon konuşması yaparak galibiyetini ilân etti. Saat 02:00 sıralarında YSK Başkanı Sadi Güven bir açıklama yaparak oyların %97.7’sinin sisteme girdiğini ve kalan oy sayılarının neticeyi etkilemeyeceğini belirterek Erdoğan’ın galibiyetini doğruladı. Bu şekilde seçimler 25 Haziran günü erken saatlerde, rakamlar nihai olmasa da, Cumhur İttifakı lehine resmen sonuçlanmış oldu.
– Seçim sürecinde aynı saatlerde elde edilen sonuçlara bakılırsa, yalnız adaylara ilişik oy oranları farklı olduğu gibi, açılan sandık oranlarında da belirgin ayrılıklar vardı.
– Seçim sonuçlarının dikkate değer bir yanı, Suriyelilerin yaşadığı şehirlerde Erdoğan’ın açık ara ile birinci olmasıydı.
– AA her ne kadar ilân ettiği sonuçlarını sandıklarda bulundurduğu görevlileri yoluyla aldığını savladıysa da, bu savında inandırıcı değildi. YSK Başkanı Sadi Güven’in 25 Haziran’da erken saatlerde düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamaya göre sandık kurullarınca tutulan ıslak imzalı sayım döküm cetvelleri ve sandık sonuç tutanakları YSK’ye geldiği anda eş zamanlı olarak yalnız siyasi partilerle paylaşılabilecekti. AA dahil basının bu bilgilere direk ulaşma yetkisi yoktu. AA’nın yaklaşık 181 bin sandıkta gözlemci bulundurması da olanak dışıydı. Sonuç olarak AA’nın sandık sonuçlarını nereden elde ettiği bir soru işareti olarak kaldı.
– Seçimlerden 3 gün sonra yapılan bir Parti Meclisi toplantısında CHP’nin 24 Haziran’da 50 bin sandıktan veri alamadığı söylendi. 50 bin sandık, tüm sandıkların yaklaşık %28’i demekti, ve iddia çok ciddi idi. Tezcan bu söylentiyi yalanlayarak CHP’nin bütün sandıklara sahip çıktığını belirtti.
– 1 Mayıs-21 Haziran döneminde 23 şirket ve ayrıca CHP tarafından yaptırılan 24 anket sonuçları cumhurbaşkanlığı seçiminin 2. tura kalacağı yönündeydi. Bu anketlerde Erdoğan’ın oy oranları %39.7 ile %53.4 arasında değişiyor, ortalama %48.6 olarak görünüyordu.
– Seçimlerden bir gün önce yayınlanan en son anket sonuçları da aynı yöndeydi: AKAM (Avrasya Araştırma) şirketine göre Erdoğan’ın oranı %44.5, Piar Araştırma şirketine göre %42.5. (Hata payları ile en yüksek oran %50’nin altında).
İlginç tesadüfler:
– 21 Haziran’da iktidara yakın TV Net’teki bir programda ekrana AA’nın 24 Haziran seçim sonuçlarının bulunduğu grafikler asıldı. “Test amaçlı” grafiklerde Erdoğan’ın %53’le kazandığı görüntüsü vardı.
– Bu rakam, iktidara yakınlığıyla bilinen araştırma şirketi ORC’nin 21 Haziran’daki anket sonucuyla (Erdoğan %52.7) örtüşüyordu.
– Yine ilginç bir rastlantı olarak bu oran, YSK’nın 25 Haziran erken saatlarda ilân ettiği, “henüz kesin olmayan” oran (Erdoğan %52.6) ile de örtüşüyordu.
Sonuç olarak, 24 Haziran seçimleriyle karşılaştırıldığında anlaşılıyor ki, CHP ve İyi Parti bu kez sandıklara sahip çıkmakta daha dikkatli ve azimli oldu. Ancak 24 Haziran seçimlerinde geçersiz oyların tekrar sayılması söz konusu olmazken bu tavır bu kez seçim sürecine ve meşrutiyetine büyük damga vurdu.
Saygılarımla,
Ferruh Demirmen
