BİLİM SAĞLIK TEKNOLOJİ * Dijital Çözümler Böbrek Nakli İçin Bekleme Süresini Kısaltıyor!

31 Temmuz 2018

Dijital Çözümler Böbrek Nakli
İçin Bekleme Süresini Kısaltıyor!

On bir yıl önce, Jan ve Garet Hil‘in 10 yaşındaki kızlarına ani böbrek yetmezliği tanısı kondu. Birinci dereceden hiçbir aile üyesinin bağış için uygun olmadığı anlaşıldığında, aile daha önce hakkında hiçbir fikirlerinin olmadığı böbrek donörü eşleştirme uygulamasıyla tanışmak zorunda kaldı.

Bu çok rahatsız edici bir deneyimdi. Böbrek takası, birinin yakınına böbrek bağışlamak istediği; ancak uyumsuzluk olduğu için nakil yapılamadığı durumlarda gerçekleştirilir. Bu takas zincirinde, kişi yakınına uygun bir eşleşme bulunması durumunda başka biriyle takas yapmayı onaylar. Hil ailesinin kızı böbreğe ihtiyaç duyduğu sırada, böbrek takası sistemi birbirinden izole, merkezi bir veri tabanı bulunmayan ayrı programlardan oluşuyordu. Donörlerin BT görüntülerinin posta yoluyla diğer doktorlara gönderilerek incelendiği bu sistem, potansiyel bir eşleşme sonucunu bekleyen aile için ızdırap dolu haftalar demekti. Bazen değişim programlarından hiç haber alamıyorlardı. Nihayetinde bir kuzenle eşleşme sağlandı ve küçük kız Temmuz 2007‘de yeni böbreğine kavuştu.

Bu kötü deneyimin etkisiyle Hil ailesi sektörü dönüştürme kararı verdi. Aile, 2007 yılında dünyada canlı donör nakillerinin kalitesini, hızını ve sayısını yükseltmeye yönelik kâr amacı gütmeyen National Kidney Registry’i (NKR) kurdu. Kurulduğu andan itibaren NKR bir dizi önemli yeniliği uygulamaya koydu. Organların sevkiyatı sırasında GPS ile takibi, antikorların eşleştiğinden emin olmak için özelleştirilmiş kodlama, donör ve alıcı ameliyatlarının aynı şehirde olma zorunluluğunu ortadan kaldırabilecek uzaktan bağışın mümkün kılınması, NKR’deki bu yeniliklerden bazılarından. NKR şimdiye kadar 2.667 naklin gerçekleşmesine yardımcı oldu.

Bu oldukça güzel bir gelişmeydi. Kronik böbrek hastalığı genellikle diyabet ve yüksek tansiyon sebebiyle meydana gelirken, genel popülasyonun yüzde 14’ünü etkileyerek, meme veya prostat kanserinden daha fazla ölüme neden olmakta. National Kidney Foundation‘a göre böbrek nakli olan hastalar diyalize (sağlıklı bir böbreğin yaptığı gibi kandan atıkların, kimyasalların ve fazla sıvıların atılmasını sağlayan damar yolundan yapılan bir tedavi) giren hastalardan daha uzun yaşıyor. Başarılı böbrek bağışları kan grubu, antikorlar, organ boyutları ve vaskülaritenin uyumlu olmasına bağlı gerçekleşir. Alıcının doktoru bu uyumluluğu donör böbreğinin BT görüntülerini inceleyerek belirler.

NKR‘nin alıcıları potansiyel donörlerle buluşturması bir başarı olmasına rağmen, doktorların böbrek BT görüntülerini hala birbirlerine CD veya posta ile gönderiyor olmaları eşleşme sürecinin uzamasına neden oluyor. Bazen bir görüntü taraması yapılması, görüntünün CD’ye aktarılması, alıcının doktoruna gönderilmesi ve donörün uygun olup olmaması, uygun değilse bu döngünün sil baştan başlaması 10 günü bulabiliyordu. Böylece 2016 yılında NKR, böbrek görüntü değişimini ve incelenmesini dijitalleştirerek görüntü inceleme sürecini 10 günden 10 dakikaya indirmek için GE Sağlık ve bir görüntü çözümleri danışmanı ve sağlayıcısı olan VasoHealthcare ile ortaklık kurdu. GE Sağlık‘tan Matt Atwood şöyle söylüyor: “Doktorların potansiyel bir eşleşme olup olmadığını belirlemesi için bu görüntülere gerçekten bakmaları gerekli. Eşleşme yoksa katılımcıları en kısa sürede eşleşme süreci havuzuna geri göndermeleri gerekiyor.”

Sistem, bulut üzerinden görüntü erişimi, arşivlemesi ve görüntülemesi için temel sağlayan GE Sağlık’ın Centricity Universal Viewer Zero Footprint (ZFP) sisteminde çalışmaktadır. Sistem makine öğrenimi kullanmasa da “akıllı” yazılımın mükemmel bir örneğidir; kullanıcıların ağ bant genişliğini ve cihazını kullanarak kalite ile görüntü hızını optimize eden tescilli, uyarlanabilir bir teknolojiyi kullanır. Bu sayede doktorlar, en çok kullanılan web tarayıcılar veya mobil cihazlar üzerinden ülkedeki diğer NKR üyesi merkezlerdeki donör görüntülerine anında ve net bir şekilde erişim sağlayabilirler.

Atwood bunu şu şekilde açıklıyor: “Zero Footprint teknolojimizi bulut deposunda bulunan tıbbi bir görüntüleme havuzu olarak düşünün. NKR ile bağlantılı hastaneler görüntülerini güvenli ve erişilebilir bir ortama yükleyerek depolayabilirler. Doktorlar görüntüleri burada görüntüleyebilir ve gerçek zamanlı bilgi alışverişi yapabilirler.”

Kritik durumdaki hastaların daha kısa zamanda eşleşme bulmasına yardımcı olmasına ek olarak, bu yeni çözüm aynı zamanda böbrek eşleştirme koordinatörlerine operasyonla ilgili görevlerde yılda neredeyse iki ay kazandırarak daha fazla hasta vakalarına odaklanmalarını sağlıyor.

NKR‘nin eğitim ve geliştirme direktörü Joe Sinacore ise bu kolaylık hakkında: “Donör havuzumuz ve hacmimiz büyüdükçe hız kaybetmek istemiyoruz. İnsanları eşleştirmeye devam etmeli ve en kısa zamanda diyalizden kurtarmalıyız, GE Sağlık çözümü tam da bunu yapmamızı sağlıyor.” diyor.

https://geturkiyeblog.com/dijital-cozumler-bobrek-nakli-icin-bekleme-suresini-kisaltiyor/

This entry was posted in Bilim ve Teknoloji, Saglik. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *