Ciao Bella Ciao!
Elveda Güzelim!
Bella Ciao (Türkçede Çav Bella olarak bilinir), II. Dünya Savaşı sırasında İtalyan partizanların söylediği bir şarkıdır. “Bella Ciao” İtalyancada Elveda Güzelim anlamına gelmektedir.
Parça Milva’dan Yves Montand’a, KUD Idijoti’den Kızıl Ordu Korosu’na onlarca şarkıcı ve grup tarafından seslendirilmiştir. Türkiye’den de Grup Yorum “Çav Bella” adıyla, Mehmet Taneri de “Sen Sen Sen” adıyla şarkıyı Türkçe yorumlamışlardır. 1991 yılında Gökhan Semiz ve Grup Vitamin, Bella Ciao’ya eğlenceli Türkçe sözler yazarak şarkının bir parodi versiyonunu yapmışlardı. “Cevriye” adlı bu şarkı grubun kendileriyle aynı adı taşıyan rap albümlerinde yer almaktadır. En son olarak Bandista grubu şarkıyı kendilerine uyarlamıştır.
Bella Ciao aslında bir İtalyan halk şarkısıdır. Po Ovası’ndaki pirinç tarlalarında zor koşullarda çalışan işçilerin söyledikleri bu olağanüstü şarkının bestecisi ve söz yazarı bilinmemektedir. Bu ünlü anonim şarkının, sabah Po Ovası’ndaki pirinç tarlasına gitmek için yola çıkan bir çiftçinin karısına ithafen söylediği sözlerden oluştuğu düşünülmektedir.
II. Dünya Savaşı’nın acımasız günlerinde, İtalyan anti-faşist direnişçiler (ki onlar partizanlar olarak ünlenmişlerdir.) şarkının sözlerini değiştirmiştir. Önce Mussolini’ye ardından da işgalci Alman’lara karşı verdikleri büyük direnişin sembolü haline gelen “Ciao Bella” dünyanın en ünlü siyasi marşlarından biri olmuştur.
Direnişin sembolü olan şarkı daha sonra anarşistlerin, komünistlerin, sosyalistlerin ve diğer birçok anti-faşist grubun resmi marşı haline gelmiştir.
Savaşın bitmesinden sonra ise haksızlık ve eşitsizlikle mücadele eden tüm hareketlerin şarkısı olmayı sürdürmüştür. İnsanlığın son yüzyılının hikayesini özetleyen şarkı, eşitsizliğe karşı olan tüm yüreklerde bir karşılık bulmuş gibi görünmektedir. Bu yüzden onlarca dile çevrilmiş ve dünyanın dört bir köşesinde seslendirilmiştir.
Şarkının melodisinin eski İtalyan Halk Şarkılarından “Po Valley” adlı şarkının melodisine benzetilmektedir. Bununla birlikte Musevi bir halk müziği türü olan Klezmer tarzında 1919’da kaydedilmiş bir plakta yer alan bir şarkı ile büyük ölçüde benzemesi, şarkının Musevi kökenli olma ihtimalini de gündeme getirmiştir.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Bella_Ciao
Hakkında çok konuşulan La Casa De Papel (Money Heist) adlı televizyon dizisinde kahramanların eşitlik, kardeşlik ve özgürlük özlemlerini anlatma amacı ile çekilen iki muhteşem sahnede kullanılan şarkı bu amacın gerçekleştirilmesine olağanüstü bir katkı sağlamıştır.
Türkçe çevirisi
Bir sabah uyandığımda
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Bir sabah uyandığımda
İşgalciyi yurdumda buldum
Oh partizan
Götür beni buralardan
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Oh partizan
Götür beni buralardan
Çünkü ölümün yaklaştığını hissediyorum
Ve eğer ben o dağın tepesinde
Bir partizan olarak ölürsem
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Ve eğer ben o dağın tepesinde
Bir partizan olarak ölürsem
O zaman beni sen gömmelisin
Beni o dağa göm
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Beni o dağa göm
Güzel bir çiçeğin gölgesinin altına
Ve oradan geçecekler
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Ve oradan geçecekler
Sana ne kadar güzel bir çiçek bu desinler
Bu partizanın çiçeğidir
Oh elveda güzelim, elveda güzelim, elveda güzelim, elveda, elveda,
Bu partizanın çiçeğidir
Özgürlük için ölen
Not: İtalyanca’da “ciao” hem merhaba hem de hoşça kal olmak üzere iki anlamda da kullanılır. Bu nedenle dilimize İtalyanca’daki anlam bütünlüğü ile çevrilmesi mümkün değildir.
İtalyanca sözler
Una mattina mi sono svegliato,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
Una mattina mi sono svegliato,
e ho trovato l’invasor.
O partigiano, portami via,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
O partigiano, portami via,
ché mi sento di morir.
E se io muoio da partigiano,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
E se io muoio da partigiano,
tu mi devi seppellir.
E seppellire lassù in montagna,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
E seppellire lassù in montagna,
sotto l’ombra di un bel fior.
Tutte le genti che passeranno,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
Tutte le genti che passeranno,
Mi diranno «Che bel fior!»
«È questo il fiore del partigiano»,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
«È questo il fiore del partigiano
morto per la libertà!»
