BİLİM TEKNOLOJİ * Robotların yükselişi… Beş yılda beş milyon kişi işsiz kalacak.. İşte güvenli meslekler * ROBOTLAR İŞİMİ ELİMDEN ALACAK MI?

Cumhuriyet
15 Ekim 2017

Robotların yükselişi…
Beş yılda beş milyon kişi işsiz kalacak..
İşte güvenli meslekler

Robotların yükselişi 5 yıl içinde en az 5 milyon kişiyi işsiz bırakacak. Peki hangi meslek ne kadar tehlikede?

Fabrikalarda bant üretimi ile ise başlayan robotlar artık kendine her alanda iş bulur hale geldi. Dubai’de polis, Japonya’da resepsiyon görevlisi olarak karşımıza çıkan dünya genelindeki robotların sayısının 30 yıl içinde insan nüfusunu geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ise 2017’de dünya genelindeki işsiz sayısının 201 milyona çıktığını duyururken, Dünya Ekonomik Forumu’nun raporlarına göre 5 yıl içinde 5 milyon kişiyi işsiz bırakacak olan robotlar işsizlik sorunu da yaşamıyor. Küresel ölçekte insanlar için yüzde 5.8 olan işsizlik oranı robotlarda yüzde 0.

Gazete Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın haberine göre sadece sanayide kullanılan robotların sayısı ise 2 milyonu bulmuş durumda. 3 yıl içinde bu sayıya en az 1 milyon daha eklenecek.

ROBOTLAR İŞİMİ ELİMDEN ALACAK MI?

Oxford Üniversitesi İnsanlığın Geleceği Enstitüsü’ne göre, gelecek 25 yıl içinde şu anda olan mesleklerin yüzde 47’si olmayacak.

Peki robotlara işini kaptırmamak için hangi meslekler seçilmeli? “Robotlar işimi elimden alacak mı?” (Will robots take my job?) adlı site bu soruya, “Big Data” (büyük veri) ve araştırma sonuçlarını analiz ederek cevap veriyor. Sitedeki arama motoruna mesleğinizi yazdığınızda (İngilizce) işinizin robotlar tarafından yapılabilme yüzdesini görebiliyorsunuz.

Site, işinizin otomasyon açısından risk seviyesini, önümüzdeki 7 yıl içinde (2024’te) potansiyel büyüme oranını, sizin mesleğinizdeki toplam çalışan sayısını ve yıllık ortalama maaşınızı da gösteriyor. 700’den fazla mesleği alt kırılımları ile gelecek senaryolarını gösteren bu analiz, robotların 2024’te ABD’de ele geçireceği meslekleri gösteriyor. Türkiye için bu yıla çok değil, bir 10 yıl daha ekleyin ama daha fazla değil. Çünkü ok yaydan çıktı bir kere…

1- ÇAĞRI MERKEZİ ÇALIŞANI

Çağrı merkezinde insana bağlanamamaktan yakınıyorsanız, şimdiden 2024’e hazırlanın. Bu işin % 99’unu robotlar yapacak.

2- ŞOFÖRLER

Sürücüsüz araçların en çok tehdit ettiği meslek grubu hiç şüphesiz ki şoförler. 2024’te robotlar, bu işlerin % 98’ini kapacak.

3- HAKEMLER

Gol çizgisi teknolojisi, video hakem derken, hakemlik mesleği de SOS veriyor. Bu işlerin % 98’ini robotlar yapacak.

4- SEKRETERLER

Yapay zekâ ile birlikte sekreterler ve yönetici asistanları için de tehlike çanları çalıyor. 2024’te bu işlerin % 96’sı robotlarda.

GELECEĞİN MESLEKLERİ…

“Robotlar işimi elimden alacak mı?” analizine göre gelecek 7 yıl içinde en fazla tehdit altında olan mesleklerin başında, çağrı merkezi çalışanları, şoförler, pazarlamacılar, hakemler, sekreterler, yönetici asistanları, hizmetçiler, temizlikçiler, fabrika işçileri ve gişe görevlileri geliyor. Bu mesleklerde otomasyon seviyesi 2024 yılında yüzde 99’lara kadar çıkıyor. Hatta bilgisayar programcılığında bile işlerin yüzde 48’ini robotlar yapacak.

Bu mesleklerle emeklilik pek de mümkün görünmüyor. Peki ekmeğin aslanın ağzında olduğu istihdam piyasasında bir de robotların tehdidi ile uğraşmamak için hangi mesleklere yönelmeli? Analize göre mikrobiyoloji başta olmak üzere yaşam bilimleri, yapay zekâ, sanal gerçeklik ve tasarım alanları geleceğin meslekleri… *1*

Gelecekte hangi işleri robotlar yapacak?

Yakın gelecek hepimiz için çok ilginç olacak. Yıllardır televizyonda veya filmlerde izlediğimiz “robot istilası” gerçek olmak üzere. Yani robotlar şimdilik dünyayı değil ama yaptığımız işleri ele geçirecekler. İnanın bu bilgiyi kafadan atarak veya hayal kurarak söylemiyorum. Geçenlerde Xerox bilim insanları, robot teknoloji alanında nasıl gelişmeler olacağına ve robotların yakın gelecekte iş yaşamını nasıl etkileyeceği konularındaki öngörülerini bir makale yayınlayarak paylaştılar.

Makalede gelişen robot teknolojilerin 20’ye yakın meslekte nasıl ve ne şekilde kullanılacağı birer birer anlatılmış. Ayrıca robot dediğimiz sadece filmlerde gördüğümüz Terminator benzeri görselliği olan makinelerden bahsetmiyoruz. Özel yazılımlarla güçlendirilmiş belli bir işe odaklanan cihazları da bir nevi robot saydığımızı baştan söyleyelim. Yani tüm robotik teknolojiler mekanik bir robot içerisinde yer almıyor. Bazen otomasyon yazılımları da yüksek hacimli, kendini tekrarlayan işlerin yapılmasını; çalışanların daha önemli ve emek isteyen işlere yoğunlaşmasını sağlayabiliyor. Şimdi gelin bunların en dikkat çekenlerinin neler olduğuna şöyle bir bakalım.

Sürücüsüz Otomobiller

Uykuları gelmeyen, yorulmayan, korkmayan ve dalgınlık nedir bilmeyen birisinin arabanızı kullanmasını isterdiniz değil mi? Aslında sürücüsüz otomobillerin mükemmel olması değil; insanlardan daha iyi olması hedefleniyor. Yalnızca ABD’de her yıl 40 bin insan otomobil kazalarında hayatını kaybediyor. Sürücüsüz otomobiller ile bu sayıda önemli bir düşüş yaşanacağı tahmin ediliyor.

Okullarda Robot Öğretmenler

Sınavlarda çoktan seçmeli veya evet/hayır şeklindeki cevaplar otomatik olarak kontrol edilebiliyor; ancak klasik tarzdaki soruların cevabının değerlendirilmesi eğitimciler için büyük çaba ve zaman gerektiriyor. Doğal dil işleme tekniklerini kullanan otomatik sınav değerlendirme yazılımları çok sayıda uzun yazının otomatik analizini ve değerlendirmesini yapabiliyor. Bu alanda Xerox tarafından geliştirilen bulut tabanlı not değerlendirme yazılımı ofis cihazlarını, öğrencilerin test sınav kağıtlarını okuyup, değerlendiren bir cihaza dönüştürüyor. Yazılım otomatik olarak test sonuçlarını puanlandırıyor. Geliştirilen sistem aynı zamanda her öğrenci için hangi alanda daha çok yanlış yaptığını ve hangi alanda daha çok çalışması gerektiğini belirten raporlar da hazırlıyor. Öğretmenlerin iş yükünü oldukça hafifleten bu sistem şu an Amerika’da bazı okullarda kullanılıyor.

Robot Eczacı

Kaliforniya Üniversitesi’nde geliştirilen otomatikleştirilmiş hastane eczanesi, hastalara insan müdahalesi olmaksızın ilaç reçetelerini hazırlayabiliyor. Sistem 2011’den beri 350 bin adet ilacı hatasız olarak hastalara vermeyi başardı. Geliştirilecek benzeri sistemler, eczacıların eczanelerinde robot çalışan kullanmasını ve hasta danışmanlığına daha çok zaman ayırmalarını sağlayacak.

Robot Müşteri Hizmetleri Temsilcileri

Sanal asistanlar, insan etkileşimleri ile öğrenebilecek, rutin görevleri yerine getirirken daha hızlı çözümler keşfedebilecek. Özellikle çağrı merkezlerinde giderek artan oranlarda sanal müşteri temsilcileri gerçek müşterilerle iletişime geçiyor.

Robot Yardımlı Cerrahı

Cerrahi amaçlarla kullanılan robotlar, özellikle minimal kesiklerle yapılan operasyonlarda veya vücudun hassas bölgelerinde yapılan ameliyatlarda cerrahlara oldukça yardımcı oluyor. Mutlak kesinlik sağlayan ve insan elinin titremesi, yorulması gibi sorunları ortadan kaldıran robotlar ameliyatların başarı ile sonlanmasına önemli katkılar sağlıyor.

Robot Otel

Japonya’da bulunan Henn-na Hotel, check-in kabul eden dinozor görünümlü robotları ve yüz tanıma özelliğine sahip anahtar sistemi ile tamamen otomatikleştirilmiş bir otel olarak hizmet veriyor. Robot otellerin 2025’e kadar tüm dünyaya yayılacağını düşünüyor.

Robot Güvenlik Elemanı

Bomba imha eden robotlar 40 yılı aşkın bir süredir kullanımda. Robot ordular ise çok yakın bir gelecekte askeri kaynakların kullanımında olacak. Dolayısıyla özel robot güvenlik güçlerinin ortaya çıkması da an meselesi denebilir. Knightscope’un K5 robotu yaklaşık 125 kilo ağırlığında ve suçu öngörme, önleme yeteneğine sahip. K5 duyabiliyor, görebiliyor, koklayabiliyor ve kontrol merkezine 7/24 rapor gönderebiliyor. Sensörleri ile analiz ve termal görüntüleme yapan robot, bir dakikada 300 araba plakasını analiz edebiliyor. Tüm güvenlik süreçlerinin robotların kontrolünde olacağını söylemek şimdilik zor olsa da, birçok işlemde insanlardan daha iyi ve hızlı oldukları kesin.

Pilotsuz Uçabilen Uçaklar

Duke Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, Boeing pilotlarının uçakları yalnızca 7 dakika kontrol ettiğini, Airbus pilotlarında ise bu sürenin 3.5 dakikadan daha az olduğunu ortaya koydu. Günümüzde pilotsuz havalanan, seyir eden ve iniş yapan uçak teknolojileri mümkün olsa da, yolcuların pilotsuz bir uçağa güvenebilmesi biraz zaman alacak gibi görünüyor. Siz pilotu olmadığını bildiğiniz bir uçakla seyahat etmek ister miydiniz?

Makinistsiz Trenler

Paris metrosunun 14. hattı tamamen otomatikleştirilmiş ve içinde hiçbir görevli bulunmuyor. Londra ve San Francisco’da da benzer sistemler bulunsa da insanların endişelenmemesi için araçların içinde insan görevliler bulunuyor.*2*

*1* http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/845105/Robotlarin_yukselisi…_Bes_yilda_bes_milyon_kisi_issiz_kalacak.._iste_guvenli_meslekler.html
*2* https://mediatrend.mediamarkt.com.tr/gelecekte-hangi-isleri-robotlar-yapacak/
This entry was posted in Bilim ve Teknoloji. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *